Öğretmenlerin Yer Değiştirmesinde Üç Sorun

1?Zorunlu hizmetinin bitimine 6 aydan az süre kaldığı gerekçesiyle yer değiştirme isteğinde bulunamayanlar

?Soru Cevaplarla Öğretmenlerin İller Arası Yer Değiştirmesi? haberimizde ?Milli Eğitim Bakanlığı 2009 Yılı Öğretmenlerin İller Arası İsteğe ve Zorunlu Çalışma Yükümlülüğüne Bağlı Yer Değiştirme? kılavuzunu inceleyerek, açıklamaya çalışmıştık.

Yaptığımız açıklamada Kılavuzun 4.1.4.maddesine değinmiştik. Söz konusu madde şu şekildedir:

"Hâlen zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen il ve ilçelerde görevli zorunlu hizmet yükümlüsü öğretmenler, bulundukları hizmet bölgelerinde Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 24'üncü maddesinde belirtilen süreler kadar görev yapmaları gerektiğinden, bu öğretmenler zorunlu çalışma yükümlülüklerinin tamamlanmasına 6 aydan az süre kaldığı gerekçesiyle yer değiştirme isteğinde bulunamayacaklardır.?

Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "Zorunlu çalışma yükümlülüğü" başlıklı 24 maddesi ise şu şekildedir:

?(1) Bakanlık kadrolarına 11.6.2000 tarihinden sonra öğretmen olarak atananlar;
a) Üçüncü Hizmet Bölgesi içindeki illerde en az üç yıl,
b) İkinci Hizmet Bölgesi içindeki illerde en az dört yıl,
c) Birinci Hizmet Bölgesine dâhil illerin (D) ve (E) sınıfı ilçelerinde en az beş yıl veya her üç bölgede toplam dört yıl çalışmakla yükümlüdürler.
(2)Zorunlu çalışma yükümlüsü öğretmenler bu yükümlülüklerini, zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen hizmet bölgelerine dâhil illerden birinde yerine getirebilecekleri gibi, birden fazla ilde veya ilçede de yerine getirebilirler. Ancak, bu bölünme sonucu her hizmet bölgesinde veya içindeki illerde ya da ilçelerde geçirilmesi gereken çalışma süresi iki yıldan az olamaz.
(3)Zorunlu çalışma yükümlülüğü altı aydan az olan öğretmenler, zorunlu çalışma yükümlülüğünü tamamlamış sayılır.?

Yönetmeliğin İsteğe bağlı yer değiştirmeler başlıklı 21 maddesinin (1) fıkrası b bendi ise şu şekildedir:

?Zorunlu çalışma yükümlülüğünü tamamlayan veya tamamlamış sayılanlar ile bu Yönetmeliğin 27 nci maddesine göre zorunlu çalışma yükümlülüğüne tabi tutulmayan öğretmenlerden bulundukları ilde üç yılını tamamlayanlar iller arasında yer değiştirme suretiyle atama isteğinde bulunabilirler.?

Bu hükümlere göre 3 yılını dolduran fakat Zorunlu çalışma yükümlülüğü altı aydan az olan öğretmenlerin İller arası Yer Değiştirme Başvurusunda bulunması gerekmektedir. Bu nedenle, kılavuzda 4.1.4. maddesinin yanlış yorumlandığını belirtmiştik.

Bu haberimizde yer alan sorun Türk Eğitim Sendikası tarafından dava açılmıştı.

2-Göreve Başlama Tarihi İtibarıyla En Az Bir Yılını Doldurmadığından Yer Değiştirme İsteğinde Bulunamayanlar

?MEB, eş durumu davasında ilk davayı kaybetti? haberimizde yer verdiğimiz Eğitim Sen tarafından açılan davada;

?Açıklanan nedenlerle, dava konusu kılavuzun 2.1 maddesi ve 6. maddesinin 1. fıkrasında yer alan ?? göreve başlama tarihi itibarıyla en az bir yıl çalışmış olan? ibaresinin, açıktan ve kurumlar arası yeniden atama biçimiyle öğretmenliğe atananların öğrenim özrü yönünden 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 27/2. maddesinde öngörülen koşullar gerçekleşmemiş olduğundan yürütmenin durdurulması isteminin reddine, 6. maddenin 1. fıkrasına yer alan ?? göreve başlama tarihi itibarıyla en az bir yıl çalışmış olan? ibaresinin, açıktan ve kurumlar arası yeniden atama biçimiyle öğretmenliğe atananların sağlık ve eş durumu özrü yönünden 2577 sayılı Kanunun anılan maddesinde öngörülen koşullar gerçekleşmiş olduğundan yürütmenin durdurulması isteminin kabulüne, 14.4.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi." kararı çıkmıştı.

Bu durumda söz konusu bir yıl bekleme koşulu yüzünden sağlık ve eş durumu özürlerinden başvuramamış öğretmenlerin hakları verilecek, bundan böyle bu sınırlama söz konusu olamayacağından bir yılı beklemeksizin sağlık ve eş durumu özürlerinden yer değiştirme başvurusu yapılabilecek ve sonraki kılavuzlara da bu yönlü bir hüküm konulamayacağını belirtmiştik.

Ancak, zorunlu hizmetinin bitmesine 6 aydan az süre kalanlar ile eşi bir yıldan az çalışmış olanların eş durumundan başvuruları alınmamaktadır.

3-Anayasal zorunluluk olmasına rağmen il emri olamaması nedeniyle Yer Değiştirme İsteğinde Bulunamayanlar/yer değiştiremeyenler

Özür grubundan yapılan atamalarda Milli Eğitim Bakanlığı İl emri Uygulamasını kadrolu öğretmenlere getirmesine rağmen zorunlu hizmet kapsamında olan öğretmenler ile sözleşmeli öğretmenlere bu hak verilmemiştir.

Mutlaka ve mutlaka İl emri tüm öğretmenlere getirilmelidir.

Eş durumu Özür durumundan yer değiştirme isteği Anayasal bir haktır. Hiçbir şekilde engellenemez bu durum Anayasanın Ailenin korunması başlıklı 41. maddesinde ?MADDE 41.?Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilâtı kurar.? Hükümleri ile Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme başlıklı 23. (b)maddesi ?Öğretmenlerin zorunlu çalışma yükümlülüğünün bulunup bulunmadığı veya bulundukları görev yerinde, yerleşim yerinde ya da ilde çalışmaları gereken süreyi tamamlayıp tamamlamadıklarına bakılmaksızın bu özür durumundan yer değiştirme isteğinde bulunabilmesi için eşinin, atanmak istediği yerde herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna bağlı olarak çalıştığını belgelendirmesi gerekmektedir.? hükümlerine aykırıdır.

Öğretmenlerin özür gurubundan yer değiştirme isteğinde bulunduğu bu günlerde yukarıda sıraladığımız konuların ilsis sistemine aktarılmadığı görülmektedir.

Bakanlığın tüm İl Milli Eğitim Müdürlüklerine 24/07/2009 tarih ve 6272 sayılı yazı ile gönderdikleri emirleri önemsiyor bu şekilde sorunları en aza indirme çalışmalarını takdirle karşılıyoruz. Bu bağlamda yukarıdaki sorunların çözümünü bekliyoruz.

Ahmet Kandemir
Memurlar.net Öğretmenler Bölüm Sorumlusu