Gaz çıkışı deprem habercisi midir?
Gaz çıkışı deprem habercisi olamaz
PROF. Dr. Naci Görür'ün önceki gün Marmara Denizi tabanındaki fayların bazı bölümlerinde gaz ve sıvı çıkışı olduğunu tespit ettiklerini belirterek, 'Artık Marmara'da deprem alarmı verildi. Denizaltı gözlem istasyonları kurulmalı' açıklaması yer bilimcilerin tepkisine neden oldu.
Deprem bilimciler kurulması için devletten 10 milyon euro istenen istasyonlara da karşı çıktı ve Kandilli Rasathanesi'nin Marmara'da bu gözlemleri yaptığını belirtti.
- Prof. Dr. Ahmet Ercan: Bu gaz çıkışları tamamen yanar buzlardan kaynaklanıyor. Bunlar metandır, radon değildir. Bu gazlar kırığın işleyişi ile ilgili değildir. Aynı kişi bu kez yine geldi, 'gazlar çıkıyor deprem oluyor' diyor. Deprem haberi 15 parametreye bağlı. Bunlardan sadece birine bakarak 'deprem olacak' denemez. Denizaltı gözlem istasyonu kurulmasına gerek yok. Bu projeleri eylemli olarak Kandilli Gözlemevi yapıyor.
- Kandilli Rasathanesi Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Cemil Gürbüz: Naci Görür, gaz çıkışını sürekli söylüyor. Fay hatlarında sürekli gaz çıkışı olur. Suda olduğu için köpük şeklinde çıkan gazı görüyorsunuz. Anormal olan hiçbir şey yok. Orada metan gazı birikiyor ve çatlaklardan çıkıyor. Gaz çıkışına 'depremin ayak sesleri' demek bilimsel değil. Depremi önceden belirlemek için o kadar çok parametre ölçülüyor ki, bunların hepsinin sonucuna göre depreme ilişkin bir şey söylenebilir. Bunlar ise bir tek gaz çıkışına bakıp 'deprem olacak' diyorlar.
- Doç. Dr. Oğuz Gündoğdu: Marmara'da gaz çıkışı yeni bir şey değil. Bunlar öncül belirti anlamında fazla bir önem taşımazlar. Kırılmayan yerlere bakmak lazımdı. Sanırım Silivri - Tekirdağ arasında 1912 depreminin izini buldular. Gaz çıkışının depremin öncül belirtisi olduğu, araştırma bulgularının sunumundan kaynaklanıyor. Bu iş öyle iki noktayla olmaz, birçok değişkeni kontrol etmeniz gerekiyor. Dünyanın hiçbir yerinde 'gaz çıkışı oluyor, deprem olacak, hadi çıkın' denen bir örnek yok. Kurulması istenen istasyonlar da 10 milyon euro civarında, çok pahalı. Şimdi, 'bu istasyonlar kurularak depremin ayak seslerinin önceden duyulacağını' söyleyenlerin arşivlere bakarsanız 'depremler önceden belirlenemez' dediklerini görürsünüz.
- Prof. Dr. Şükrü Ersoy: Teorik olarak Marmara'da meydana gelecek depreme 20 yıl kaldı. Bu 20. yılın sonunda her hangi bir döneminde de olabilir. Deprem aktivitesi artı tsunami tehlikesi İstanbul'u bekliyor. Geride kalan 10 yıllık süre içinde kamu binaları ve özel konutların güçlendirilmediğini düşünürsek, hakikaten bu bir risk teşkil ediyor.
Süleyman ARIOĞLU / İSTANBUL