Yüksek Lisans Yapan İlköğretim Müfettişleri Ek Ders Ücretlerini %25 Fazla Alabilir mi?
T.C.
DANIŞTAY ONBİRİNCİ DAİRE
Esas No : 2001/786
Karar No : 2004/4653
Davacı...
Davalı: Milli Eğitim Bakanlığı ANKARA
Dayanın Özeti_____: Dava, İlköğretim Müfettişi olup yüksek lisans eğitimini
tamamlayan davacının, ek ders ücretinin %25 oranında fazla ödenmesi yolunda
yaptığı başvurunun reddine ilişkin Trabzon Milli Eğitim Müdürlüğünün 15.2.2001
gün ve 4680 sayılı işleminin ve dayanağı olarak gösterilen Milli Eğitim Bakanlığı
Personel Genel Müdürlüğünün 25.12.1998 gün ve 1998/127 sayılı Genelgesinin 8.
maddesinin (c) bendinin iptali ile yoksun kaldığı ek ders Ücret farklarının
hakediş tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte tatmini istemiyle açılmıştır.
Savunmamn Özeti.: %25 ek ders ücretinden yararlanacak kişinin alanında master yapması ve bizzat öğretmen kadrosunda görev yapması gerektiği, her ne kadar ilköğretim müfettişleri eğitim öğretim sınıfında bulunmakta ise de öğretmen kadrosunda bulunmadıklarından ek ders ücretini %25 fazlasıyla alamayacakları ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : Süleyman Kurt
Düşüncesi____________: Trabzon Milli Eğitim Müdürlüğü işleminin dayanağı olarak
gösterilen Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 25.12,1998 gün
ve 1998/127 sayılı Genelgesinin 8. maddesinin (c) bendi; Danıştay Onbirinci
Dairesinin 17.10.2001 gün ve E:2000/10027, K:2001/2226 sayılı kararıyla iptal
edilmiş bulunmaktadır.
Bu durumda, hukuka aykırılığı saptanan söz konusu Genelgenin 8/c maddesine dayalı olarak tesis edilen işlemde de hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, genel düzenleyici işlern yönünden karar verilmesine yer olmadığı, bireysel işlemin iptali ve parasal hakların başvuru tarihinden itibaren tazmini gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savası___: Sadri Bozkurt
Düşüncesi___; Uyuşmazlık; ilköğretim müfettişi olan davacının, ek ders ücretinin %25 oranda fazla ödenmesi istemiyle yaptığı başvurusunun reddine ilişkin 15.2.2001 gün ye 4680 sayılı Trabzon Valiliği Milli Eğitim Müdürlüğü işleminin ve Müli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 25.12.1998 gün ve 1998/127 sayıiı genelgesinin 8. maddesinin (c) bendinin iptali isteğinden ibarettir.
... değiştirilmiş ve bu bendde yer alan "öğretmenleri" ibaresinden sonra gelmek üzere "ilköğretim müfettişleri ve yardımcıları" ibaresi eklenmiştir.
Bu değişiklikle daha önce "Eğitim veöğretim Hizmetleri Sınıfında" sadece öğretmenler mevcut iken, ilköğretim müfettüşleri ve yardımcıları da bu sınıfa dahil edilmiştir.
Öte yandan 2.12.1996 tarih ve 1998/12120 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına ekli "Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen ve Yöneticilerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine ilişkin Esaslar"ın, Ek Ders Görevinden Sayılan Haller başlıklı üçüncü Bölümünün, 10. maddesinin (b) bendinde, ilgili mevzuat hükümleri ile tespit edilen inceleme, araştırma, planlama, programlama, yönetim, denetim, eğitim ve öğretim gibi görevlerinden; Bakanlık taşra teşkilatında görevli ilköğretim müfettişi ve yardımcılarının haftada 15 saatinin, ders niteliğinde yönetim görevi sayılacağı ve ek ders ücreti ödeneceği belirtilmiştir.
Görüldüğü üzere bu hükümlerle, ders veren öğretmenlerle birlikte eğitim ve öğretimin denetlemesini yapan ilköğretim müfettişleri ve yardımcıları da ek ders ücretinden yararlanmaktadırlar.
Diğer taraftan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 4359 sayılı Kanunla değişik 176. maddesinin (c) bendinde, alanlarında master derecesi almış öğretmenlere ek ders ücretinin %25 fazlasiyla ödeneceği hükme bağlanmıştır.
Maddede her ne kadar kadece öğretmen ifadesine yer verilmiş ise de, ek ders ücretinden yukarıda anılan hükümlere göre ilköğretim müfettişlerinin de yararlandırılması karşısında kanun koyucunun master derecesini almış öğretmenle ayni dereceyi almış ilköğretim müfettişi arasında fark yarattığı duşünülemez. Aksine bir düşünce halin ilköğretim müfettişlerine de ders niteliğinde ek ders ücreti ödenmemesi gerekirdi. Bu nedenle master derecesini almış ilköğretim müfettişlerinin de bu %25 fazla ödemeden yararlandırılması gerekir.
Bu durumda, alanında master yaptığı taraflar arasında ihtilafsız bulunan davacıya master eğitimi nedeniyle %25 fazla oranda ek ders ücreti ödenmemesi işleminde ve Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfına dahil personel arasında anılan Genelgenin ilgili 8/c maddesi ile ek ders ücreti yönünden böyle bir ayrıma gidilerek öğretmen kadro unvanınmda bulunmadıkları nedeniyle master yapmış ilköğretim müfettişlerinin %25 fazla ek ders ücretinden yararlanamayacağı yolundaki eksik düzenlemede hukuka uyarlık görülmemiştir.
Yukarıda açıklanan nedenle; Trabzon Valiliği Milli Eğitim Müdürlüğünün 15.2.2001 gün ve 4680 sayılı İşleminin ve dayanağı Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 25.12.1998 gün ve 1998/127 sayılı Genelgesinin 8/c bendinin iptali ile davacının mahrum kaldığı psrasaî haklarının ödenmesi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onbirinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 25.12.1998 gün ve 1998/127 sayılı Genelgesinin 8. maddesi (c) bendi ile bu Genelgeye istinaden tesis edilen Trabzon Milli Eğitim Müdürlüğünün 15.2.2001 gün ve 4680 sayılı işleminin iptali, yoksun kalınan ek ders ücret farklarının hakeedış tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.
Trabzon Milîi Eğitim Müdürlüğü işleminin dayanağı olarak gösterilen Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 25.12.1998 gün ve 1998/127 sayılı Genelgesinin 8. maddesinin (c) bendinin iptali istemiyle açılan davada, Danıştay Onbirinci Dairesinin 17.10.2001 günlü, E:2000/10027, K:2001/2226 sayılı kararıyla;
"İptali istenilen Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 25.12.1998 gün ve 1998/127 sayılı Genelgesinin 8. maddesinin (c) bendinde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 176. maddesinde, alanında master derecesi almış öğretmenlere %25, alanında doktora derecesi almış öğretmenlere ise %40 oranında ek ders ücretinin fazla ödeneceğinin belirtildiği, "alanlarında master derecesi almış öğretmenler" ifadesinden eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfında öğretmen kadro unvanında bulunanların anlaşılacağı, bu hizmet sınıfında olmakla birlikte "öğretmen kadro unvanında görevli olmayan ilköğretim müfettiş ve yardımcılarının bu öğrenimlerinden dolayı %25 fazla Ödemeden yararlanamayacakları açıklanmış bulunmaktadır.
439 sayılı Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Yüksek ve Orta Dereceli Okullar öğretmenleri ile ilkokul Öğretmenlerinin Haftalık Ders Saatleri ile Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanunun Ek 1. maddesinde, 3.4.1998 tarih ve 4359 sayılı Kanunun 7. maddesi ile yapılan değişiklikte, Eğitim öğretim Hizmetleri Sınıfına dahil denetim elemanlarına da ek ders ücreti ödeneceği belirtilmiş, 98/12120 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen ve Yöneticilerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine ilişkin Esaslar çerçevesinde de ilköğretim müfettişleri ve yardımcılarının; inceleme, araştırma, planlama, programlama, yönetim, denetim, eğitim ve öğretim gibi görevlerinden haftada 15 saatinin, ders niteliğinde yönetim görevi sayılarak bunlara .ek ders ücreti ödeneceği öngörülmüştür.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Ders ve Konferans Ücretleri" başlıklı 176. maddesinde 4359 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle de; ek ders ücretlerinin alanlarında master derecesini almış olan öğretmenlere %25, alanlarında doktora derecesini almış olan öğretmenlere ise %40 fazlasıyla ödeneceği hükme bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, ilköğretim Müfettiş yardımcısı olan davacının, Felsefe ve Din Anabiiim dalında Dinler Tarihi bilim dalında yüksek lisansım tamamlaması üzerine ek ders ücretinin % 25 fazlasıyla ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun, öğretmen kadro unvanında olmadığından bahisle anılan düzenlemeden yararlanamayacağı gerekçesiyle reddedildiği, bakılan davanın da bu işlemin ve bu işlemin dayanağı olan Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 25.12.1995 gün ve 1998/127 sayılı Genelgesinin 8/c maddesinin iptali istemiyle açıldığı anlaşılmıştır.
657 sayılı Yasanın 4359 sayılı Yasa ile değişik 36. maddesine göre ilköğretim müfettişlerinin Eğitim Öğretim Hizmetleri Sınıfında yer almış olması ve yukarıda sözü edilen 439 sayılı Yasanın 4359 sayıılı Yasa ile değişik ek 1. maddesi gereğince ek ders ücretinden yararlandırılacaklarının belirtilmiş bulunması karşısında, ilköğretim müfettişlerinin de 657 sayılı Yasanın 176. maddesinin 2. fıkrası (c) bendi kapsamında değerlendirilmesi gerektiğinden, alanında master yaptığı anlaşılan davacıya master eğitimi nedeniyie %25 fazla oranda ek ders ücreti ödenmemesi işleminde hukuka uyarlık bulunmamaktadır."
Gerekçesiyle söz konusu Genelgenin 8, maddesinin (c) bendi iptal edilmiştir.
Bu durumda, davanın gene! düzenleyici İşlem yönünden iptale ilişkin kısmı hakkında
karar verilmesine yer bulunmamaktadır,
Davanın, bireysel işleme yönelik kısmı ile ek ders ücret farklarının başvuru tarihinden itibaren tazminine ilişkin kısmına gelince;
Hukuka aykırılığı saptanarak iptal edilen Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 25.12.1998 gün ve 1998/127 sayılı Genelgesinin 8. maddesinin (c) bendine dayanılarak Trabzon Milli Eğitim Müdürlüğünce tesis edilen 15^2.2001 gün ve 4680 sayılı işlemde de hukuka uyarlık görülmemiştir.
Olayda, ilköğretim müfettişi olan davacının yüksek lisans yaptığından bahisle almakta olduğu ek ders ücretinin %25 fazlasıyla ödenmesi yolundaki başvurusunun, öğretmen kadro unvanında çalışmaması nedeniyle reddedildiği, dolayısıyla bu aşamada davalı idarece davacının yaptığı yüksek lisansın alanında olup olmadığına ilişkin bir değerlendirme yapılmadığı anlaşılmakla birlikte, dava konusu edilen Genelgenin 8/c maddesinde yer alan öğretmen kadro unvanında görevli olmayan ilköğretim müfettiş ve yardımcıtarınm yüksek lisans öğrenimlerinden dolayı %25 oranında fazla ödemeden yararlanamayacağına ilişkin düzenlemesi ve buna dayalı dava konusu işlemin hukuka aykırılığı tespit edildiğinden, ilköğretim müfettişlerinin de öğretmenler gibi, alanlarında yüksek lisans yapmaları halinde belirtilen hukuka aykırılıktan dolayı uğradıkları zararın tazmini Anayasanın 125. maddesi ve 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanununun 28. maddesinden kaynaklanan bir zorunluluktur.
Buna göre, davalı İdarece davacının yaptığı yüksek lisansın alanında olup olmadığına ilişkin bir inceleme yapılıp, bu husus açıklığa kavuşturulduktan sonra, ek ders ücret farklarının ödeneceği tabii olup, bu aşamada ek ders ücret farklarının ödenmesi hakkında karar verilmesine yer bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle davanın, genel düzenleyici işlemin iptaline yönelik kısmı ile ek ders ücret farklarının tazminine ilişkin kısmı hakkında karar verilmesine yer olmadığına, Trabzon Milli Eğitim Müdürlüğünün 15.2.2001 gün ve 4680 sayılı işleminin iptaline, aşağıda dökümü yapılan toplam 27.810.000.- lira yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, artan posta ücretinin isteği halinde davacıya iadesine 19.11.2004 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Başkan: Mustafa İlhan
Üye: Yurdagül Dinçsoy
Üye: Selçuk Hondu
Üyue: M. Nihat Turan
Üye: İzge Nazlıoğlu