Cumhuriyet tarihinin en büyük affı... İşte detaylar ve resmi açıklama

PDF dokuman için tıklayınız.

BİRİNCİ AYAK

Paketin birinci ayağında, vergi ve SSK prim borçları başta olmak üzere, gümrük borçları, su ve kanalizisyon borçları, emlak vergisi, motorlu taşıtlar vergisi, trafik cezaları gibi borçları olan mükellefle barışma bulunuyor.

Bu tür borcu olanlar için 31 Temmuz 2010 tarihi milat olarak alınacak. Peki ama borç nasıl yapılanacak?

BORÇ NASIL YAPILANACAK?

Örneğin devlete 2006 yılından 10 bin lira vergi borcu olan bir mükellefe son 4 yılda uygulanan gecikme zammı ve gecikme faizi silinecek. 10 bin lira olan ana Para borcuna 4 yıllık TEFE veya TÜFE artışı ilave edilecek.

Böylece mükellef devlete olan borcunu peşin öderse anapara borcuna sadece TEFE veya TÜFE artışı ilave edilmiş olacak.

TAKSİTLENDİRME İSTERSE

Eğer kişi, borcunu peşin ödeyemeyecekse 36 aya kadar taksitlendirme yapabilecek. Ancak taksitler 2 ayda bir ödemeli olacak. Dolayısıyla 6 ay taksit demek ödemenin 12 ayda yapılması anlamına gelecek. En fazla 18 taksit yapılacak bu da borcun 36 ayda ödenmesi anlamına gelecek.

6 ay taksitlendirmeyi tercih eden mükellefin borcu, enflasyon güncellemesinin ardından 1.05 katsayı ile çarpılarak taksitlendirilecek. 9 ay taksiti seçen için 1.07; 12 ay taksiti seçen için 1.1 ve 18 ay taksiti seçen için 1.15'lik çarpma işlemi yapılarak yeni borç bulunacak.

Kesinleşmiş Kamu Alacaklarında ne ödenecek?

? Alacak asıllarının tamamı,

? SGK tarafından uygulanan idari para cezalarının yüzde 50'si,

? Alacak aslına bağlı olmayan cezaların yüzde 50'si,

? Gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE) esas alınarak belirlenecek tutar ödenecek.

NELERDEN VAZGEÇİLİYOR?

? Vergi aslına bağlı olarak kesilen cezaların tamamının,

? Para cezalarının kalan % 50'sinin,

? Gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer'i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

İHTİLAFLI ALACAKLARDA NE OLACAK?

? İhtilafın bulunduğu safhaya göre alacak asıllarının % 50'si veya % 20'si,

? Asla bağlı olmayan cezaların %25'i veya %10'u,

? Gecikme faizi ve gecikme zammı yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE)esas alınarak hesaplanacak tutar ödenecek.

? Vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi cezalarının tamamı ile gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi, faiz gibi fer'i alacaklardan vazgeçilecek.

? SGK'nın prim alacak asıllarında ise herhangi bir indirim yapılmayacak, idari para cezalarının % 25'i ile gecikme zammı ve gecikme cezası yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE), esas alınarak belirlenecek tutar ödenecek.

İKİNCİ AYAK

En kapsamlı borç yapılandırmasının ikinci ayağında ise oda ve borsaların istediği matrah artırımı bulunuyor.

2006-2009 yıllarını kapsayacak matrah artırımında; vergiye esas gelirin artırılması istenecek. Böylece mükellef matrah artışı üzerinden vergi ödeyerek o yıllara ait vergi incelemesinden kurtulmuş olacak.

NE KADAR VERGİ ÖDEYECEK?

Son 4 yılda artırılması gereken asgari matrah artışları ise şöyle olacak?

Kurumlar Vergisi asgari matrah artış oranı ve tutarları:

2006- yüzde 30 artış- asgari 30 bin lira

2007- yüzde 25 artış- asgari 36 bin lira

2008- yüzde 20 artış- asgari 45 bin lira

2009- yüzde 15 artış- asgari 60 bin lira

Bu artışların ardından mükellef artığı tutar üzerinden yüzde 20 vergi ödeyecek. Ancak 2009 matrahı 100 bin lira ise yüzde 15 artış yapacak, ancak bu asgari artış tutarı olan 60 bin liranın altında kaldığı için artışını 60 bin lira üzerinden yapacak. Böylece artış oranı yüzde 60 olacak. Ve 60 bin lira üzerinden yüzde 20 vergi ödeyecek. Yani matrah artışı nedeniyle 2009 yılı için ödeyeceği vergi 12 bin lira olacak.

Gelir Vergisi asgari matrah artış oranı ve tutarı

2006- yüzde 30- 10 bin

2007- yüzde 25- 12 bin

2008- yüzde 20- 15 bin

2009- yüzde 15- 20 bin

ÜÇÜNCÜ AYAK STOK AFFI

Paketin en önemli unsurlarından birini de stok affı oluşturuyor. Böylece işletme kayıtlarında görünmeyen para, altın, gayrı menkul gibi varlıklar belli bir vergi karşılığı kayda alınabilecek. Örneğin kayıtta görünmeyen altın varlığı için işletmeler yüzde 2.5 vergi ödeyerek kayda alabilecekler.

Ya da demirbaş görünüp de gerçekte var olmayan varlıklar için yüzde 10 vergi ödeyerek düzeltme yapma imkanı getirilecek.

DÖRDÜNCÜ AYAK VARLIK BARIŞI

Paketin son ayağında ise varlık barışı bulunuyor. Ancak bu kez yeni bir varlık barışı yerine, sınırlı bir barış geliyor. Bir önceki varlık barışından yararlanmak isteyip de çeşitli nedenlerle yararlanamayan mükellefler için düzenleniyor.

SÜRESİNDE ÖDENMEYEN TAKSİTLER

? Bir takvim yılında en fazla 2 taksitin süresinde ödenmemesine izin verilecek.

? Süresinde ödenmeyen taksit, son taksidi izleyen ayın sonuna kadar ödenebilecek.

? Ancak ödenmeyen taksit gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecek.

? Kanundan yararlanmanın bir diğer şartı, cari dönem vergi ve prim ödeme yükümlülüklerinin gününde yerine getirilmesi.

? Cari yükümlülükler açısından da 1 takvim yılında en fazla 2 defa ihlal hakkı verilecek.

TOKİ BORÇLULARI YOK

Borç yapılandırmasından TOKİ'ye borcu olanlar yararlanamayacak. Ayrıca Başbakan Erdoğan'ın sigara konusundaki hassasiyeti nedeniyle sigara cezaları da yeniden yapılandırma kapsamının dışında tutuldu.

12 Eylül referandurumunda oy kullanmayan milyonlar da af kapsamına girmiyor. Çünkü tasarı 31 Temmuz ve öncesi kamu alacaklarını kapsıyor. Dolayısıyla Bakan Babacan, referandumda oy kullanmayanların cezalarını ödemekte acele etmelerini tavsiye ediyor.

NAYLON FATURA

Naylon fatura düzenleyenler yararlanamayacak. Ancak naylon fatura kullananların ise idari soruşturmaları devam edecek. Ama mali kolaylıktan yararlanabilecekler.

Vergi davaları devam eden mükellefler ise ihtilaftan vazgeçmeleri halinde borç yapılandırma hükümlerinden yararlanabilecekler.

Kaçakçılık suçu olanların adli soruşturmaları devam edecek ama ödeme yönünden kolaylıktan yararlanabilecek.

KREDİ KARTI

Kredi kartı borcu bir kamu alacağı olmadığı için ve bankalardan da bu yönde bir talep gelmediği için yeniden yapılandırma kapsamında olmayacak. Ancak Bakan Babacan, bankaların geçen yıl çıkarılan yeniden yapılandırmayı bugün de uygulamalarında yasal olarak bir engel olmadığını vurguladı. Bankaların istemeleri durumunda borçluları için böyle bir uygulama yapabileceklerini söyledi.

SON ŞEKLİ DEĞİL

Bakan Babacan, bunun hükümetin hazırladığı bir çerçeve olduğunu ancak tasarının gerek Plan ve Bütçe Komisyonunda gerekse TBMM Genel Kurul görüşmeleri sırasında değişikliğe uğrayasileceğini söyledi.

---

BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN KANUN TASARISI

RESMİ AÇIKLAMA

KAPSAMA GİREN İDARELER

? Maliye Bakanlığı,
? Gümrük Müsteşarlığı,
? Sosyal Güvenlik Kurumu,
? İl Özel İdareleri ve Belediyeler,
? Büyükşehir Belediyeleri Su ve Kanalizasyon
İdareleri,
? TEDAŞ
? YURT- KUR
? TRT
? KOSGEB
? TOBB ve TOBB'a bağlı odalar
? OSB

KAPSAMA GİREN ALACAKLAR

? Vergiler ve vergi cezaları
? Gümrük vergileri ve idari para cezaları
? Sosyal güvenlik primleri ve idari para cezaları
? İl özel idarelerinin çeşitli harç ve katılma payı gibi bazı alacakları
? Belediyelerin vergi, tarifeden doğan ücret ve su alacakları
? Büyükşehir belediyelerinin su ve atık su alacakları
? TEDAŞ'ın elektrik alacakları
? YURT-KUR'un öğrenim kredisi alacakları
? TRT'nin elektrik payı ve bandrol ücretlerinden kaynaklı alacakları
? KOSGEB'in desteklerden kaynaklanan alacakları
? TOBB'un ve bağlı odalarının oda aidatı alacakları
? OSB'nin elektrik, su dogalgaz alacakları ile yönetim aidatları alacakları

KAPSAMA GİREN ALACAKLARIN DÖNEMİ (I)
? Vergiler ve gümrük vergileri açısından;

? 31.07.2010 tarihinden önceki dönemler,
? Beyana dayanan vergilerde 31.07.2010 tarihine kadar verilmesi gereken beyannameler
? 2010 yılına ilişkin 31.07.2010 tarihinden önce tahakkuk eden emlak vergisi, çevre temizlik vergisi, motorlu taşıtlar vergisi

KAPSAMA GİREN ALACAKLARIN DÖNEMİ (II)
? Sosyal güvenlik primleri açısından;

? Haziran 2010 ve önceki aylara ait;

------? İşveren ve sigortalılara ilişkin sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi,
------? İsteğe bağlı sigortalılar ve topluluk sigortalılarına ilişkin primler,
------? Yaşlılık, emekli aylığı veya malullük aylığı bağlandıktan sonra sigortalı sayılmasını gerektirir nitelikteki kendi nam ve hesabına bağımsız çalışanların aylığından kesilmesi veya kendisince ödenmesi gereken sosyal güvenlik destek primi,
------? Sosyal Güvenlik Kurumunca takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi, eğitime katkı payı,

? 30/6/2010 tarihine kadar bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi,

? 31.7.2010 tarihine kadar işlenen fiillere ilişkin idari para cezaları,

KAPSAMA GİREN ALACAKLARIN DÖNEMİ (III)
? Elektrik, su alacakları açısından;
------? 31.07.2010 tarihinden önce ödenmesi gerekenler

? TOBB ve bağlı odaların aidatları açısından;
------? Hazırlanan tasarının yürürlüğe girmesinden önce ödenmesi gereken aidatlar

? Diğer alacaklar açısından;
------? 31.07.2010 tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte ödenmemiş olanlar.

TASARI İLE GETİRİLEN İMKANLAR
? Kesinleşmiş alacakların yeniden yapılandırılması
? İhtilaflı alacakların ihtilafına son verilerek tahsilatının hızlandırılması
? Kanundan önce başlamış inceleme ve tarhiyat işlemlerinin tamamlanması sonucunda tarh edilecek vergiler için de Kanundan yararlanma imkanı
? Matrah ve vergi artırımı
? Stok beyanı ve kayıtların düzeltilmesi
? Yapılandırılan alacakların taksitle ödenmesi
? Vergi borçlarının kredi kartıyla da ödenebilmesi
? Süresinde ödenemeyen taksitlerin belli şartlarla ödenmesine izin verilmesi
? Varlık Barışı Kanunu kapsamında bildirim ve beyanda bulunmakla birlikte çeşitli nedenlerle Kanunun sağladığı imkanlardan yararlanamayanlara ilave bir hak tanınmaktadır.

KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR
? Kesinleşmiş Kamu Alacaklarında;

? Alacak asıllarının tamamı,
? SGK tarafından uygulanan idari para cezalarının % 50'si,
? Alacak aslına bağlı olmayan cezaların % 50'si,
? Gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE), esas alınarak belirlenecek tutar,
ödenecektir.

? Vergi aslına bağlı olarak kesilen cezaların tamamının,
? Para cezalarının kalan % 50'sinin,
? Gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer'i alacakların tamamının,
tahsilinden vazgeçilecektir.
? TEDAŞ, TRT, KOSGEB ve OSB alacaklarında da aynı kurallar uygulanacaktır.

İHTİLAFLI ALACAKLAR
? İhtilaflı Kamu Alacaklarında;
İhtilafın bulunduğu safhaya göre;
? Alacak asıllarının % 50'si veya % 20'si,
? Asla bağlı olmayan cezaların %25'i veya %10'u,
? Gecikme faizi ve gecikme zammı yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE), esas alınarak hesaplanacak tutar,
ödenecektir.

? Vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi cezalarının tamamı ile gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi, faiz gibi fer'i alacaklardan vazgeçilecektir.

? SGK'nın prim alacak asıllarında ise herhangi bir indirim yapılmayacak, idari para cezalarının % 25'i ile gecikme zammı ve gecikme cezası yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE), esas alınarak belirlenecek tutar ödenecektir.

İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDAKİ ALACAKLAR

? İnceleme ve tarhiyat safhasındaki alacaklarda başlanılmış olan vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine devam edilecektir. Bu işlemlerin tamamlanmasından sonra;
? Tarh edilen verginin % 50'si,
? Gecikme faizi yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE), esas alınarak hesaplanacak tutar, ödenecek, kalan alacak asılları ve vergi cezaları ile gecikme faizi gibi fer'i alacaklardan vazgeçilecektir.

PİŞMANLIK BEYANLARI
? Pişmanlıkla veya kendiliğinden beyanname veren mükelleflerin, tahakkuk eden;
? Vergilerin tamamını,
? Pişmanlık zammı, gecikme faizi yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE), esas alınarak hesaplanacak tutarı,
ödemeleri halinde vergi cezalarının, pişmanlık zammının, gecikme faizinin tahsilinden vazgeçilecektir.

? Gümrük vergileri için de aynı esaslar öngörülmüştür.

? Emlak vergisi bildirimini süresinde vermemiş olan mükelleflere bildirimde bulunma imkanı verilmekte,
? Vergilerin tamamı,
? Gecikme faizi yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE), esas alınarak hesaplanacak tutarın,
ödenmesi şartıyla, bu vergiye bağlı gecikme faizi ve vergi cezalarının tahsilinden vazgeçilmektedir.

MATRAH ve VERGİ ARTIRIMI
? Mükelleflerin 2006 ila 2009 yıllarında beyan ettikleri;
? Gelir Vergisi
? Kurumlar Vergisi
? Gelir Stopaj Vergisi
? Katma Değer Vergisi

matrahlarını/vergilerini Kanunda öngörülen oranlarda artırmaları ve belli bir oranda vergi ödemeleri koşuluna bağlı olarak bu vergi türlerinden inceleme ve tarhiyata muhatap olmamaları yönünde düzenleme yapılmaktadır.

STOK BEYANI VE VARLIK BARIŞI
? İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan malları kayda alma,

? Kayıtlarda mevcut olduğu halde işletmede yer almayan mallar ile kasa mevcutları için düzeltme işlemleri yapma,
imkanı getirilmektedir.

? Mükelleflerin beyan ettikleri bu değerler üzerinden belirli bir oranda vergi ödemeleri halinde herhangi bir vergi ve ceza uygulanmayacağına ilişkin düzenleme yapılarak işletme kayıtlarının gerçek duruma uygun hale getirilmesi sağlanmaktadır.

? Yurt dışında bulunan varlıklarını süresi içinde Türkiye'ye getiremeyenler ile süresi içinde sermaye artırımında bulunmayanlara ve tarh edilen vergileri vadesinde ödemeyenlere Varlık Barışından yararlanabilmeleri için ilave süre verilmektedir.

KANUNDAN YARARLANMA ŞARTLARI

? Yazılı başvuru

? Açılan davalardan vazgeçilmesi

? Ödemelerin süresinde yapılması

? Taksit ödeme süresince cari dönem vergi ve prim ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilmesi

TAKSİT SAYISI VE ÖDEME SÜRESİ
? Başvuruların Kanunun yürürlüğe girdiği ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar yapılması öngörülmüştür.

? Ödemeler peşin yapılabileceği gibi, taksitle de yapılabilecektir.

? Genel olarak 18 taksitte 36 ayda ödeme imkanı verilmiştir. Ancak daha kısa sürede ödeme seçeneği de bulunmaktadır.

? Vergi borçlarının kredi kartına taksit olarak yansıtılması suretiyle ödenmesine imkan verilmektedir.

? Ödemelere; Sosyal Güvenlik Kurumu alacakları için Kanunun yürürlüğe girdiği ayı izleyen dördüncü aydan, diğer Kurumların alacakları içinse Kanunun yürürlüğe girdiği ayı izleyen üçüncü aydan itibaren başlanılacaktır.

? Peşin ödemlerde ödenecek tutarda bir artırım yapılmayacak, taksitle ödemelerde ise taksitler ödeme süresine bağlı olarak belli bir katsayıda artırılarak tahsil edilecektir.
? 6 taksitte 12 ayda yapılacak ödemelerde 1,05
? 9 taksitte 18 ayda yapılacak ödemelerde 1,07
? 12 taksitte 24 ayda yapılacak ödemelerde 1,10
? 18 taksitte 36 ayda yapılacak ödemelerde 1,15
katsayısı esas alınacaktır.

SÜRESİNDE ÖDENMEYEN TAKSİTLER

? Bir takvim yılında en fazla 2 taksitin süresinde ödenmemesine izin verilmektedir.
? Süresinde ödenmeyen taksit, son taksidi izleyen ayın sonuna kadar ödenebilecektir.
? Ancak ödenmeyen taksit gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecektir.
? Kanundan yararlanmanın bir diğer şartı, cari dönem vergi ve prim ödeme yükümlülüklerinin gününde yerine getirilmesidir.
? Cari yükümlülükler açısından da 1 takvim yılında en fazla 2 defa ihlal hakkı verilmektedir.

ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
? Alacaklı Kurumlar itibarıyla bazı küçük alacakların tahsilinden vazgeçilmektedir.

? 2008 yılında YURT-KUR'un öğrencilerden olan alacaklarına ilişkin yayımlanmış yapılandırma yasası da belirli şartlar dahilinde ihya edilmektedir.

? 2008 yılında SGK'nın alacaklarına ilişkin yayımlanmış yapılandırma yasası belirli şartlar dahilinde ihya edilmektedir.

? Sigortalılık süreleri durdurulan kendi nam ve hesabına bağımsız çalışan sigortalılar ile çiftçilere, durdurulan sigortalılık sürelerine ait borçlarını, prim borcu bulunan sigortalılar gibi ödeme imkanı sağlanmaktadır.

? Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışan sigortalılar ile çiftçilerin borçlarını yapılandırmaları halinde, yapılandırılan borçlarının ilk taksitini ödemelerinden sonra, hak sahipleri de dahil genel sağlık sigortasından yararlanmaya başlatılmaktadır.

? 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında almakta oldukları aylıkları %50 fazlası ile geri alınması gerekenlerden, %50 fazlaya ilişkin tahsil edilmemiş tutarların tahsilinden vazgeçilmektedir.

EK TABLOLAR