2B'de milli emlak kontrolörleri sıkıntısı

2-B'de çalışmalar tıkandı

Satışın rayiç bedel üzerinden mi yoksa emlak bedeli üzerinden mi yapılacağı noktasında tıkandı

Gülümhan GÜLTEN / VATAN

2-B'de çalışmalar satışın rayiç bedel üzerinden mi yoksa emlak bedeli üzerinden mi yapılacağı noktasında tıkandı. Emlak bedeli dikkate alınırsa gelir 6.7 milyar TL'de kalacak. Rayiç bedel istenirse 25.8 milyar TL'yi bulabilecek. Maliye rayiç bedelden devir istiyor ancak rayiç bedelleri tespit edecek milli emlak kontrolörleri bir süre önce lağvedilmişti.

Yılan hikayesine dönen 2-B arazilerinin satışı, ekonomi yönetiminde yaşanan ?bedel' anlaşmazlığıyla tıkandı. Ekonomi Koordinasyon Kurulu'nun (EKK) Pazartesi günkü toplantısında masaya gelen taslak kabul görmedi. Bu nedenle 2-B uygulamasına ilişkin yeni baştan bir çalışma yapılması gerekiyor. EKK'da 2-B arazilerinin satışıyla ilgili uygulamada ?rayiç bedel - emlak bedeli' anlaşmazlığı çıktı. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2B arazilerinin ?rayiç bedel' üzerinden satılmasını isterken, Maliye Bakanlığı bürokratları tarafından hazırlanan taslak ?emlak bedeli'ni de dikkate alarak ?emlak -rayiç bedel ortalamasıyla' satış öngörüyor. Maliye Bakanı Şimşek'in, ?rayiç bedel' savunmasına rağmen Bakanlığın hazırladığı metinde emlak değerinin yer alması üzerine EKK toplantısında Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu'nun durumu eleştirdiği öğrenildi. Eroğlu'nun toplantıda Şimşek'e, ?Siz rayiç bedel diyorsunuz ama burada hazırlanan metin başka bir öneri sunuyor. Bununu netlik kazanması gerekiyor? dediği kaydediliyor. Pazartesi günü gerçekleşen toplantı çıkışında Bakan Eroğlu, ?Bütün bakanlar, düşüncelerini ortaya koydu. Buna göre taslak yeniden düzenlenecek'' demişti.

Şimşek'in 2-B arazilerinin satışında rayiç bedelin dikkate alınmasını istediği, EKK'da da bu görüşünü dile getirdiği belirtiliyor. Bu kapsamda Bakan Şimşek'in satılacak olan 2-B kapsamındaki taşınmazların emlak vergi değerinin son derece düşük olacağını, rayiç bedelle satışın taşınmazların hakettiği değer üzerinden satışı anlamına geleceğini vurguladığı belirtiliyor. Rayiç bedelle satış, hesaplamalarda da şimdiden 25.8 milyar liralık bir gelir hedefi ortaya koyuyor.

Taslak ne diyor?

EKK'da masaya gelen ve Maliye Bakanlığı bürokratlarınca hazırlanan taslakta ise rayiç bedelle satış öngörülmüyor. Taslakta, ?belediye mücevir alanları içindeki 2-B arazilerinin ?emlak vergi değeri ile rayiç bedel ortalaması alınarak bulanacak yeni değer' üzerinden satışı, belediye mücavir alanları dışındaki arazilerin ise ?emlak vergi değeri' üzerinden satılması? planlanıyor. Maliye bürokratları ayrıca, satış için sadece emlak değerinin dikkate alınması halinde gelirin 6.7 milyar lira, sadece rayiç bedelin dikkate alınması halinde bedelin 25.8 milyar lirayı bulabileceğini belirtiyorlar. Ancak EKK'ya önerilen her iki değerin ortalaması yöntemiyle satışın yapılması halinde bedelin 11 milyar lira olacağını ifade ediyorlar.

Kaygılar arttı

Pazartesi günü yapılan EKK toplantısında 2-B yasasının Meclis'e sunulmaya hazır hale geldiği yönündeki ifadelere rağmen, tasarıya son şeklinin verilememesi kaygıları da arttırdı. 2-B arazilerinin nasıl satılacağına karar veremeyen ekonomi yönetimi uyuşmazlığı çözüp, tasarıyı yenibaştan çalışmak zorunda. Konuyla yakından ilgili bazı üst düzey bürokratlar ?tasarının 2012 yılı Şubat ayını bulabileceğini' ifade ediyorlar.

Kıymet takdirini kimler yapacak?

2-B arazilerinin hem değer tespitini yapacak hem de satışını gerçekleştirecek olan Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü, hükümetin son Kanun Hükmünde Kararname'yle yapılan değişiklikle büyük bir yara almıştı.

Hükümet, 659 sayılı KHK ile 2B çalışmalarını yürüten ve koordine eden Milli Emlak kontrolörlerini lağvetmiş ve yerlerine başka bir birim kurulmamıştı. 2-B çalışmasını yürüten Milli Emlakçılar'ın, tenzil-i rütbeyle memur kadrosuna alınmasıyla başlayan süreçte, özellikle taşrada çalışmalar durdu. Yeni düzenlemeyle denetmenler de uzman memur yapıldığından illerdeki inceleme işleri de durmuş durumda. Bu durum şu anda kıymet takdiri çalışmaları, ilerdeki dönemde de arazilerin satışı için büyük bir risk olarak görülüyor. 2-B'lere yönelik yapılması beklenen başvuru sayısı yaklaşık 1 milyon olarak hesaplanıyor. Öte yandan 2B çalışması kapsamında 4070 sayılı yasa ile Hazine'ye ait tarım arazilerinin de 2-B tasarısıyla gündeme alınması üzerinde durulduğu belirtiliyor. Toplam başvuru sayısının bu durumda 1.2 milyonu bulabileceği ifade ediliyor