İstifa eden memur, dönüp gelse dahi emekli ikramiyesini alamayacak
Emekli ikramiyeleri açısından önemli bir hak kaybı içeren Kanun tasarısı Meclis Genel Kurulundan geçti. Daha önce belirtmiştik: Bir memur istifa edip, daha sonra özel sektörde çalışmış olsa dahi, son 3,5 yılını Emekli Sandığına tabi bir görevde geçirmiş ise, istifa edilen süreye kadar olan hizmetin de ikramiyesini alabilmekteydi. Ancak yeni düzenlenmede, memur istifa edip daha sonra kamuya dönse bile, eski memuriyet hizmetlerinin ikramiyesini alamayacaktır. Ancak Sayın Faruk Çelik, Meclis Genel Kurulunda, "15 yıl çalışmış olan memur istifa ederse, bu sürenin ikramiyesini alabilecektir" demiştir. Bu açıklamaya özel bir değerlendirme için başlığa tıklayınız.
Emekli Sandığı Kanununda değişiklik yapan ve 23 Aralık 2011 tarihli Meclis Genel Kurulunda kabul edilen kanunun son hali için tıklayınız.
SAYIN FARUK ÇELİK'İN AÇIKLAMASI
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Faruk Çelik, Meclis Genel Kurulunda soruları cevaplarken şu açıklamada bulunmuştur:
"Şimdi bizim yaptığımız düzenleme şu: Bu yaşanan süreçlerden sonra dedik ki; İş Kanunu'na atıfta bulunduğuna göre bu düzenlemede memurlarla işçilerin kıdem tazminatı veya emekli ikramiyesi alımlarıyla ilgili süreci eşitleyelim." düşüncesinden kaynaklanan bir durum yani on beş yılını dolduran bir kamu çalışanımız ayrılacağı zaman ikramiyesini alabilecek tıpkı on beş yılını dolduran işçinin kıdem tazminatını alabildiği gibi. "
15 YIL OLAYI DOĞRU ANCAK İSTİSNA BİR DURUM
Sayın Bakanın bu ifadesinde yer alan "15 yıl detayı", 5434 sayılı kanunun 39. maddesinde yer almaktadır. Buradaki hükme göre, 1 Ekim 2008 tarihi öncesinde işe giren bir memur eğer 15 yıl hizmeti doldurup ayrıldığında, 61 yaşına kadar beklerse, 15 yıl hizmet ve ve 61 yaş şartları gereğince hem emekli aylığı bağlanır hem de emekli ikramiyesi alır. Sayın bu maddeye atıfta bulunmaktadır. Ancak bu şartın gerçekleşebilmesi için, kişinin istifa ettikten sonra sigortalı veya Bağ-Kur'lu olarak çalışmaması gerekmektedir. 15 yılını doldurmuş kişi, açıkta iken 61 yaşına kadar hiçbir iş yapmadan beklerse, 15 yıllık memuriyet hizmetinin ikramiyesini alabilecektir. Bu durumun ne kadar olmaz bir durum olduğunu okurlar takdir edecektir.
15 YIL HİZMETİ OLAN İŞÇİ İSTİFA EDERSE KIDEM TAZMİNATINI HEMEN ALABİLİR, AMA MEMUR 61 YAŞINI BEKLEYECEK
Bir diğer husus da şudur: Memurun ikramiyesi işçinin kıdem tazminatı ile güya benzeştirilmiştir. Güya diyoruz zira. İşçi 15 yılını doldurduğunda, yaşı beklemeden kıdem tazminatını alabilmektedir. Ancak 15 yılını doldurmuş memurun, ikramiyesini alabilmesi için 61 yaşını doldurması gerekmektedir. Zira kabul edilen metinde "aylık bağlananlara" ifadesine yer verilmiştir.
KANUNUN YÜRÜRLÜKTEN TARİHİNDEN ÖNCE İSTİFA EDENLER
Kanunun, Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe gireceği tarihten önce istifa etmiş olanlar için, daha önceki mevzuat hükümleri uygulanacaktır. Ancak, Resmi Gazetedeki yayımdan sonra istifa edenler için, yeni düzenlemenin hükümleri uygulanacaktır.
İŞ KANUNUNDAN FARKLI OLAN DURUMLAR
- İş Kanununda kıdem tazminatı ödemesinin üst sınırı bulunmamaktadır. Memuriyet sürelerinde ise 30 yıl üst sınır olarak halen durmaktadır.
- İş Kanununda tam yıldan az süreler kıdem tazminatı hesabına dahil edilmektedir. Memuriyet sürelerinde ise bir yıldan az süreler ikramiye hesabına dahil edilmemektedir.
- İş Kanununda prime esas kazançlar, yani almış oldukları görev aylıkları dikkate alınarak kıdem tazminatı hesaplanmaktadır. Memuriyette ise, görev aylıkları dikkate alınmamakta, kesenek hesaplarının yapıldığı bazı kalemler dikkate alınmaktadır. Bu durum, emekli yaşamını sürdürmede kullanacağı aylığın ve alınması gereken emeklilik ikramiyesi tutarının da az olmasını sağlayan bir uygulamadır. Bu uygulamanın ve belirttiğimiz diğer farklılıkların eşitlenmesini sağlayacak yeni yasa hükümlerinin yapılmasının uygun olacağını temenni etmekteyiz.