İnşaat çok, müfettiş yok

İnşaat sektörünün ve sanayinin kalbi sayılan Marmara Bölgesi'nde yalnızca 30 iş müfettişi bulunuyor. On binlerce şantiye ve sanayi tesisinin, müfettiş yetersizliği sebebiyle iş güvenliği açısından yeterince denetlenemediği belirtiliyor. Uzmanlar, iş kazalarını önlemek için ağır yaptırımlar öngören 'İş Sağlığı ve Güvenliği Yasa Tasarısı'nın bir an önce kabul edilmesi gerektiğini belirtiyor.

Esenyurt'ta çıkan çadır yangınında hayatını kaybeden işçilerin cenazeleri Adli Tıp'tan ailelerine teslim edilirken, yaşanan vahim olay şantiyelerdeki denetim sıkıntısını tekrar gündeme getirdi. Türkiye'de inşaat sektörü ve sanayinin kalbi durumunda olan Marmara Bölgesi'nde sadece 30 iş müfettişi görev yapıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, bu sebeple denetimleri sağlıklı yapamıyor. Bakanlığın faciaların önüne geçmek için hazırladığı 'İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası' ise Meclis'te bekliyor. Şantiyelerdeki iş güvenliği sorunlarını Türkiye Belediyeler Birliği toplantısında gündeme getireceğini belirten İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, dün yaptığı açıklamada, "Şantiyelere ilçe belediyeleri ruhsat vermekte. Buna bir kriter, bir norm konulursa herkes önlemini alır." dedi. İş kazaları en çok inşaat sektöründe yaşanıyor. Türkiye'de her yıl inşaatlarda yüksekten düşmeye bağlı olarak ortalama 200 işçi hayatını kaybediyor. Marmara Bölgesi'nde 30 iş müfettişinin görev sınırları içinde faaliyet gösteren irili ufaklı 10 bin müteahhitlik hizmeti bulunuyor. İş müfettişlerinin sadece inşaat sektöründe değil tekstilden kimyaya kadar birçok alanı da aynı anda denetlemesi iş yüklerini artırıyor. Çözüm olarak Meclis'te bekleyen 'İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası'nın bir an önce çıkması gerekiyor. Yeni yasayla birlikte 'iş sağlığı uzmanları' da devreye girecek. İş sağlığı uzmanları eksiklikleri tespit edip iş yerine tamamlatacak ve sonra 'olur' verecek. Ardından oluşabilecek hatalardan da hukukî açıdan sorumlu tutulacaklar. İş müfettişi sayısı, yardımcıları ile birlikte bini geçmezken, şu anda 9 bin iş sağlığı uzmanı bulunuyor.

Öte yandan, iş müfettişleri denetim yaptıkları inşaatlarda eksiklikleri görünce kapatma kararı alıyor. Bu durum kaymakamlıklara iletiliyor. Fakat burada uygulamadaki yetersizlikler gündeme geliyor. Birçok kapatma kararı, kaymakamlıklar tarafından uygulanmıyor. İstanbul'da 11 kişinin hayatını kaybettiği inşaatın, geçen yıl ekim ayında iş müfettişleri tarafından 'yüksekten düşmeleri engellemek için denetimden geçirildiği öğrenildi. Diğer alanlar ise denetime tabi tutulmadı.

Şirketin diğer şantiyesinde de işçiler, naylon çadırlarda kalıyor

İstanbul Esenyurt'ta 11 işçinin çadır yangınında hayatını kaybettiği şantiyenin taşeron firmalarından Kaldem Yapı'nın diğer şantiyesinde de işçilerin naylon çadırlarda yatırıldığı ortaya çıktı. Firmanın, olay yerinden 1 kilometre mesafede başka bir şantiyesinin daha olduğu öğrenildi. Beylikdüzü 1982. Sokak'ta inşaatı devam eden bir inşaatın taşeronluğunu yürüten Kaldem Yapı'nın buradaki işçileri de baş tarafları tuğlayla örülü iki naylon çadırda sağlıksız ve koşullarda kalıyor. Daha önce bu firmada çalışan bir işçi ise yangının olduğu inşaattaki ve diğer şantiyedeki işçilerin ücretsiz izne çıkarıldığını öne sürdü. DERVİŞ GENÇ

Zaman

Çalışma Bakanlığı Esenyurt'taki facia sonrasında 400 iş müfettişi daha görevlendirdi ve işgüvenliği uzmanında online denetime geçti.

İstanbul'da Marmara Park inşaatında meydana gelen yangında 11 işçinin yanarak ölmesinin ardından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı da teyakkuza geçti. Bu tür kazaların yaşanmaması için yapılacakları masaya yatıran bakanlık, kısa bir zaman içinde devreye sokacağı yazılım sistemiyle tüm işyerlerini ?iş güvenliği uzmanı? açısından denetleyecek. Sosyal Güvenlik Kurumu ile ortak kurulacak sistemle, iş güvenliği uzmanı çalıştırmayan işyerleriyle ilgili otomatik olarak denetim elemanlarına mesaj gidecek. Geçen yıllarda alınan 400 müfettiş yardımcısının tümünün sahada denetim yapabilmesi için çalışmalar hızlandırılacak. İş güvenliği yasa taslağının bir an önce yasalaşması için de, gerekli girişimlerde bulunulacak.

Bakanlık, yangının gerçekleştiği şantiyedeki denetimlerini sürdürüyor. Hem iş müfettişleri hem de diğer denetim elemanları çalışıyor ve kısa bir zaman içinde de şantiyeyle ilgili raporun tamamlanması hedefleniyor. Bakanlığın kuracağı sistem, 50'den fazla çalışanı olan ve iş güvenliği uzmanı çalıştırması gereken işletmelerin durumunu online olarak gösterecek. Ayrıca hem denetim birimlerine hem de işletmenin kendisine iş güvenliği uzmanı istihdamında durumunu gösteren bir bilgilendirme notu gönderecek. Bu yolla, iş güvenliği uzmanı çalıştırmayan işletmelerdeki eksikliğin kısa zamanda tamamlanması hedefleniyor.

400 müfettiş daha geliyor

Bir diğer çalışmayla da, Çalışma Bakanlığı bünyesine katılan 400 müfettiş yardımcısının daha sahaya çıkması hedefleniyor. Bakanlık yetkililerinin verdiği bilgiye göre, müfettiş yardımcıları bir süredir eğitim görüyor ve aşama aşama sahada denetime çıkıyor. Kısa bir süre içinde de 400 müfettiş yardımcısının tamamının sahaya çıkarak denetimlerde bulunması hedefleniyor. Uzun yıllardır tartışma konusu olan, ancak bugüne kadar yasalaşmayan iş güvenliği yasa taslağının kamuoyuna daha iyi anlatılması ve taslakla ilgili sürecin hızlandırılması da bakanlığın üzerinde durduğu önlemler arasında bulunuyor.