Sezer İcra ve İflas Kanunu'nu onayladı
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, 58 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanunu onayladı.
Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden yapılan açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı
Sezer, söz konusu Kanunu yayımlanmak üzere Başbakanlık'a gönderdi.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in onayladığı 5358 sayılı İcra ve İflas Kanunda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, bugün yürürlüğe giren yeni TCK'ya uyum hükümleri
içeriyor.
Değişikliğe göre, haciz yoluyla takip talebinden sonra veya bu talepten önceki
2 yıl içinde borçlu, alacaklısını zarara sokmak maksadıyla mallarını veya bunlardan
bir kısmını mülkünden çıkararak, telef ederek veya kıymetten düşürerek hakiki
surette yahut gizleyerek muvazaa yoluyla başkasının uhdesine geçirerek veya
asıl olmayan borçlar ikrar ederek mevcudunu suni surette eksiltirse, aleyhine
aciz belgesi alınması ve alacaklının alacağını tahsil edememesi halinde, şikayeti
üzerine altı aydan 3 yıla kadar hapis ve bin güne kadar adli para cezasıyla
cezalandırılacak.
İflas takibinden veya bu durumda iflas talebinden önce bu fiilleri işleyenler
hakkında da başka bir suç oluştursa dahi aynı hükümler uygulanacak.
Konkordato mühleti veya iflasın ertelenmesi talebinden önceki 2 yıl içinde
ya da konkordato mühleti talebi veya iflasın yürütülmesi sırasında da bu hükümler
uygulanacak.
Taşınmaz kapsamında bulunan eklentinin, alacaklıya zarar verme kastıyla taşınmaz
dışına çıkarılması halinde, eklentinin zilyetine 2 yıldan 4 yıla kadar hapis
ve bin güne kadar adli para cezasına çarptırılacak. Bu suçlar alacaklının şikayeti
üzerine takip olunacak.
Fiillerin bilinçli taksirle işlenmesi durumunda, verilecek cezalar üçte bir
oranında indirilecek.
Haciz yoluyla takip talebinden sonra veya bu talepten önceki 2 yıl içinde borçlu,
adet üzere tecviz (yapılmasını uygun bulma) edilemeyecek bir hiffetle (hafiflik,
hoppalık) hareket ederek, haddinden ziyade masraf yaparak, talih oyunlarına
veya basiretsizce spekülasyonlara girişerek, işlerinde ağır ihmallerde bulunarak
aczine kendi fiiliyle sebebiyet verir, yahut vaziyetinin fenalığını bildiği
halde veya o gibi hareketlerle bu fenalığı ağırlaştırırsa, aleyhine aciz belgesi
istihsal edildiği veya alacaklının alacağını istifa edemediğini ispat ettiği
takdirde, 15 günden 6 aya kadar hapisle cezalandırılacak. Konkordato mühleti
talebinden önceki 2 yıl içinde bu fiilleri işleyen borçlu hakkında da aynı hükümler
uygulanacak.
Bu suç, alacaklının şikayeti üzerine takip edilecek. Borçluyu fazla borç altına
girmeye veya talih oyunuyla spekülasyonlarda bulunmaya sevk eden, yahut ağır
faiz almak suretiyle zaafından istifade eden alacaklıların şikayet hakkı olmayacak.
Ticaret şirketlerinde hukuken veya fiilen yönetim yetkisine sahip olanlar,
alacaklıları zarara uğratmak kastıyla ticari işletmenin borçlarını kısmen veya
tamamen ödemeyerek zarara sokmaları durumunda, 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve
5 bin güne kadar adli para cezasına
çarptırılacak.
İflas ve konkordato işlerinde hususi menfaat temin edenlere verilen hapis cezasının
üst sınırı 2 yıl olacak. Suçun iflas bürosu veya idare üyesi tarafından işlenmesi
halinde, ceza yarı oranında artırılacak.
BELGEDE SAHTECİLİK
Yasanın 334. maddesinde yer alan "gerçeğe aykırı hesap ve bilanço göstererek"
ibaresi metinden çıkarılarak yerine "hileli tutum ve davranışlarıyla"
ifadesi getirildi.
Değişiklikle belgede sahtecilik, "konkordatoda veya sermaye şirketleri
ile kooperatiflerin uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırılmasında yetkili kimselerin
hataya düşürülmesi ya da konkordato veya uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma
koşullarına uyulmaması"na ilişkin suçun unsuru olmaktan çıkarıldı. Maddedeki
"hafif hapis"cezası da "hapis" cezası olarak düzenlendi.
"Müflisin mallarını vermeyenler hakkındaki cezaları" düzenleyen 336.
maddedeki cezalar kabahate dönüştürülerek, idari para cezası öngörüldü. Buna
göre, müflisin mallarını ellerinde bulunduran veya müflise borçlu olan üçüncü
şahıslar, iflasın açıldığına dair ilana muttali oldukları tarihten itibaren
bir ay içerisinde bu malları iflas idaresine vermeyenler ve borçlarını bildirmeyenlere,
90 güne kadar adli para cezası verilecek.
"Yükümlülüklerin yerine getirilmemesi"ni düzenleyen 337. maddede
yer alan hapis cezaları ise disiplin hapsi cezasına dönüştürüldü.
Alacaklının alacağını karşılayan miktarda malın haczedilmesi veya borcun ödenmesi
halinde ise bu ceza düşecek.
GERÇEĞE AYKIRI MAL BEYANINDA BULUNMAK
Mal beyanında bulunmayan veya beyanında mevcudunu eksik gösteren veya aktifinde
yer alan malı veya yerine geçen değeri haciz veya iflas sırasında göstermeyen
veya beyanından sonra bu malları üzerinde bulunduran borçlular cezalandırılacak.
Gerçeğe aykırı beyanda bulunanlara, bundan zarar gören alacaklının şikayeti
üzerine 3 aydan bir yıla kadar hapis cezası verilecek.
Beyandan sonra mal ve kazancında meydana gelen artışı bildirmeyen borçluya,
hapis cezası yerine disiplin hapsi cezası verilecek.
Borçlunun ödeme şartını ihlali halinde "tazyik hapsi" verilecek.
ÇOCUK TESLİMİ
"Çocuk teslimi" hakkındaki kararın gereğini yerine getirmeyen veya yerine getirilmesini engelleyen kişi, şikayet üzerine altı aya kadar tazyik hapsi ile cezalandırılacak.
Hapsin uygulanmasına başlandıktan sonra gereği yerine getirilirse kişi tahliye
edilecek.
İcra dairesi tarafından alacaklıya veya alıcıya teslim edilen bir taşınmaza
veya gemiye haklı bir neden olmaksızın tekrar giren borçluya, 3 aydan bir yıla
kadar hapis cezası uygulanacak.
Yalnız kendisi tarafından yapılacak bir işin yapılması veya yapılmaması ya
da bir irtifak hakkının tesisi veya kaldırılması hakkındaki ilam hükümlerine
muhalefet eden borçlulara, şikayet üzerine üç aya kadar tazyik hapsine karar
verilecek. Hapsin uygulanmasına başlandıktan sonra kararın gereği yerine getirilirse
borçlu tahliye edilecek.
Nafakaya ilişkin kararların gereğini yerine getirmeyen borçlunun, alacaklının
şikayeti üzerine 3 aya kadar tazyik hapsine karar verilecek. Hapis uygulanmaya
başlandıktan sonra nafakanın ödenmesi durumunda borçlu tahliye edilecek.
İHALELER
İdare ve temsil ile görevlendirilen kişiler veya tasfiye memurları, şirketin
mevcudunun borçlarını karşılamadığını bildirerek şirketin iflasını istemezlerse
alacaklılardan birinin şikayeti üzerine 10 günden 3 aya kadar hapis ile cezalandırılacaklar.
Ayrıca İcra ve İflas Yasası'na göre yapılan ihalelerde kendisine veya başkasına
vaat edilen veya sağlanan yarar karşılığında artırmadan çekilen veya artırmaya
katılmayan kimseye, bir yıla kadar hapis ve bin güne kadar adli para cezası
verilecek. Aracılar da aynı ceza ile cezalandırılacak.
"Görev ve birleştirilme yasağı" başlıklı 346. maddede yapılan değişikliğe
göre, disiplin veya tazyik hapsine icra mahkemesi karar verecek. İcra mahkemesinin
görevine giren bu işler, diğer mahkemelerde görülen ceza davaları ile birleştirilemeyecek.
ŞİKAYET SÜRESİ
Şikayet hakkı, fiilin öğrenildiği tarihten itibaren üç ay ve her durumda da
fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl geçtikten sonra düşecek.
İcra mahkemesinin verdiği tazyik ve disiplin hapsine ilişkin kararlara karşı
tefhim veya tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde, yargı çevresinde bulunduğu
ağır ceza mahkemesine itiraz edilebilecek.
İtiraz üzerine verilen karar kesin olacak. İcra mahkemesinin verdiği tazyik
veya disiplin hapsine ilişkin karar, kesinleştiği tarihten itibaren 2 yıl geçtikten
sonra yerine getirilmeyecek.