Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına İlişkin Usül ve Esaslar

ÖĞRETİM ÜYESİ YETİŞTİRME PROGRAMINAİLİŞKİN USUL VE ESASLAR

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1- (1) Bu Usul ve Esasların amacı, yükseköğretimkurumlarına Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı kapsamında atanan araştırmagörevlilerine, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının koordinasyonunda, lisansüstüeğitim yaptırmak suretiyle öğretim üyesi yetiştirilmesini düzenlemektir.

Dayanak

MADDE 2? (1) Bu Usul ve Esaslar, 2547 sayılıYükseköğretim Kanununun 10 uncu maddesi, Yükseköğretim Kurumları ÖğretimElemanlarının Kadroları Hakkında 78 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin MerkeziSınav başlıklı Ek 8. Maddesi, Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun ilgili maddesive Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Naklen veya Açıktan AtamalardaUygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve EsaslarHakkındaki Yönetmelik hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 3 ? (1) Bu Usul ve Esaslarda geçen;

a) ÖYP: Öğretim üyesi yetiştirilmesiamacıyla Yükseköğretim Kurulunun uygun gördüğü yükseköğretim kurumlarındaaçılan Öğretim Üyesi Yetiştirme Programını,

b) YÖK‐ÖYP Komisyonu: Yükseköğretim Kurulu Başkanıtarafından bir Yürütme Kurulu üyesinin başkanlığında farklı alanlarda en az beşöğretim üyesinden oluşturulan komisyonu,

c) ÖYP Araştırma Görevlisi: Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı kapsamındaatanan araştırma görevlisini,

ç) ÖYP Üniversitesi: Öğretim Üyesi Yetiştirme Programıkapsamında lisansüstü eğitim öğretim vermesi Yükseköğretim Kurulunca uygungörülen Devlet yükseköğretim kurumunu,

d) ÖYP Kurum Koordinasyon Birimi: Yükseköğretim kurumlarında ÖğretimÜyesi Yetiştirme Programının sekretarya hizmetlerinin yürütülmesi, programa ilişkiniş ve işlemlerin yürütülmesi ile her türlü harcamanın yapılmasında yetkili vesorumlu birimi,

e) ÖYP Kurum Koordinatörü: ÖYP Kurum Koordinasyon Birimininfaaliyetlerinin yükseköğretim kurumu adına yürütülmesinden sorumlu, üstyönetici tarafından belirlenen ve üst yöneticiye karşı sorumlu olan kişiyi,

f) Harcama Yetkilisi: ÖYP Kurum Koordinatörünü,

g)Gerçekleştirme Görevlisi: Harcama yetkilisi tarafından ÖYP KurumKoordinasyon Biriminde görevli personel arasından belirlenen kişi ya dakişileri,

h) ÖYP Puanı: Öğretim Üyesi Yetiştirme Programınaaraştırma görevlisi olarak atanmak üzere başvuran adayların ya daprogram gereğince bir ÖYP yükseköğretim kurumuna lisansüstü eğitim‐öğretimgörmek amacıyla başvuran ÖYP araştırma görevlilerinin lisans genel not ortalamasının%25'i ile Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavında (ALES) ilgilialanda alınan puanın%60'ı ve varsa yabancı dil puanının %15'i alınarakhesaplanan ve en son girilen ALES ve Yabancı Dil Sınav sonuçlarına göregüncellenebilen puanı

(ı) YÖK: Yükseköğretim Kurulunu,

i) Yükseköğretim Kurumu: Devlet üniversiteleri ile yüksekteknoloji enstitülerini,

j) Yabancı Dil Sınavı: ÜDS, KPDS veya eşdeğerliliği ÖSYMtarafından belirlenen dil sınavını ifade eder.

İKİNCİBÖLÜM

ÖYP AraştırmaGörevlisi Kadroları, Başvuru, Değerlendirme ve Atama

Kadroların belirlenmesi

MADDE 4 ?Her yıl Merkezi Yönetim Bütçe Kanunuile ÖYP araştırma görevlisi kadrolarına bu program çerçevesinde atama yapılacakkadro izin sayıları belirlenir. Atama yapılacak araştırma görevlisi kadro izinlerininyükseköğretim kurumlarına dağılımı Yükseköğretim Kurulunca yapılır.Yükseköğretim kurumları ÖYP kapsamında atamak istedikleri araştırma görevlisikadroları ile başvuracak adaylarda aranacak lisans veya lisansüstü mezuniyetalanlarına ilişkin özel şartları belirleyip YÖK'e bildirir. YÖK atama yapılacakÖYP araştırma görevlisi kadrolarını kendi resmi internet sitesinde ilan eder.

Başvuru, değerlendirme ve atama

MADDE 5 ? (1) Adaylar, YÖK'ün resmi internet sitesindeilan edilen ÖYP araştırma görevlisi kadrolarına başvurularını, söz konusuinternet sitesi üzerinden beyan usulüne göre yapar. ÖYP araştırma görevlisikadrolarına yerleştirmeler YÖK tarafından ÖYP puanı esas alınarak merkezisistemle yapılır.

(2) İlan edilen kadrolara yerleştirilenadayların beyanlarının doğruluğunun kontrolü ilgili yükseköğretim kurumuncayapılır. ÖYP araştırma görevlilerinin atanmaları 2547 sayılı Kanun'un 33.maddesi uyarınca; Yabancı dil puanı 50'nin altında olanlar için bir yıl,yabancı dil puanı 50-64 puan olanlar için ise iki yıl süreyle yapılır. Yanlışbeyanda bulunduğu halde ataması yapılan araştırma görevlileriyle ilgili tümcezai ve hukuki sorumluluk atamayı yapan yükseköğretim kurumu yetkililerine aittir.

(3) ÖYP kapsamında araştırmagörevlisi kadrosuna atanmaya hak kazandığı halde göreve başlamayanlar, görevebaşladıktan sonra istifa edenler, kendilerine avantaj sağlamak amacıyla yanlışbeyan vererek ataması yapılmayanlar ile halen ÖYP araştırma görevlisi kadrosundabulunanların yeniden ÖYP araştırma görevlisi kadrolarına başvurmaları halindeÖYP puanları 1 yıl süreyle % 10 oranında düşürülür.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Yabancı Dil Eğitimive Lisansüstü Eğitim‐Öğretim

Yabancı dil eğitimi

MADDE 6 ? (1) Yabancı dil puanı 65'in altındaolan ÖYP araştırma görevlileri ÖYP puanları ve tercihleri esas alınarak merkeziyerleştirme sistemi ile Yükseköğretim Kurulunun belirlediği yurtiçindeki yükseköğretimkurumlarına altı ay süreyle dil eğitimi almak üzere yerleştirilir.

(2) ÖYP araştırma görevlileri, eğitimsüresi boyunca yabancı dil eğitimi veren yükseköğretim kurumlarında 2547 sayılıKanunun 39. maddesi uyarınca görevlendirilirler.

(3) ÖYP araştırma görevlilerininyurtiçi yabancı dil eğitimine katılmaları ve devam etmeleri zorunludur. Dileğitimine katılmayanların veya yeterli dil puanı almış olsalar dahi dileğitimine devam etmeyenlerin kadro ile ilişikleri kesilir.

(4) Yurtiçindeki altı aylık yabancıdil eğitimini tamamlayan ÖYP araştırma görevlileri, kadrolarının bulunduğuyükseköğretim kurumlarına dönerler. Ancak ÖYP araştırma görevlisi olarakatandığı tarihten itibaren; yabancı dil puanı halen 50'nin altında olanaraştırma görevlilerinin bir yılın sonunda, yabancı dil puanı 65'in altındaolan araştırma görevlilerinin ise iki yılın sonunda kadroları ile ilişiklerikesilir.

(5) Yabancı Dil Sınav Sonucu 65 veüzeri puan olan ÖYP araştırma görevlileri, istekleri halinde yabancı dileğitimi için en fazla altı ay süreyle yurtdışına gönderilir. Araştırmagörevlilerinin yurt dışında dil eğitimi almalarına ilişkin şartlar YÖK YürütmeKurulunca belirlenir.

Lisansüstü eğitim kontenjanları veyerleştirme

MADDE 7 ? (1) ÖYP' ye öğretim üyesiyetiştirmek amacıyla katılmak isteyen yükseköğretim kurumları, lisansüstü eğitimverebilecekleri anabilim dallarını, bu anabilim dallarındaki öğretim üyesi sayılarını,eğitim‐öğretim ve araştırma altyapılarını, ÖYP dışı lisansüstü öğrencisayısı ve ÖYP kapsamında lisansüstü eğitim vermeyi planladıkları araştırmagörevlisi sayılarını YÖK'e bildirir.

(2) YÖK Yürütme Kurulu kararı ile ÖYPkapsamında desteklenecek lisansüstü programlar ile kontenjanları belirlenir. Belirlenenprogram ve kontenjanlar YÖK'ün resmi internet sitesinde ilan edilir.

(3) Belirlenen kontenjanlarabaşvuracak adaylarda aranacak asgari şartlar (mezuniyet alanı, ALES, yabancıdil ve not ortalaması) Yükseköğretim kurumlarınca belirlenir. Lisansüstü eğitimkontenjanlarına yerleştirmeler adayların ÖYP puanı esas alınarak YÖK tarafındanmerkezi sistemle gerçekleştirilir.

Özel yetenek sınavıyla lisansüstüeğitime öğrenci kabul eden anabilim dalları için ise ilgili YükseköğretimKurumunca özel yetenek sınavı yapılır. Değerlendirme ve yerleştirme adaylarınÖYP Puanının % 75'i ve ilgili Yükseköğretim Kurumunca yapılan Özel YetenekSınavının % 25'i hesaplanarakyapılır.

(4) Yabancı Dil Sınav puanı 65 veüzeri olan ÖYP araştırma görevlileri, YÖK tarafından yerleştirildikleri ÖYPlisansüstü programlarına kayıt yaptırdıktan sonra, YÖK Yürütme Kurulu kararıile 2547 sayılı Kanunun 35. maddesi uyarınca ilgili yükseköğretim kurumlarındagörevlendirilirler. Ancak ÖYP kapsamında atanan ve yabancı dil puanı 65 veüzeri olan araştırma görevlileri;

(a) Yüksek lisans eğitimleriniatandıkları yükseköğretim kurumlarında alabilirler.

(b) Doktoraeğitimi için, ilgili anabilim dalının ÖYP kapsamına alınıp alınamayacağı, kuruluştarihinden itibaren 10 yıl geçmeyen Yükseköğretim Kurumları için, YÖK YürütmeKurulunca karar verilir. Diğer Yükseköğretim Kurumları kendi kadrolarına atananaraştırma görevlilerini YÖK Yürütme Kurulu kararı gerekmeksizin doktora eğitimebaşlatabilirler.

Ancak; ÖYParaştırma görevlisi olarak atanmadan önce bir başka yükseköğretim kurumunda atandığıanabilim dalına/bölüme uygun bir lisansüstü programa devam edenlerin bulisansüstü programlara devam edip edemeyecekleri yükseköğretim kurumlarınıntakdirindedir.

(5) Atandığı tarihte veya yurtiçiyabancı dil eğitimi sonunda, Yabancı dil puanı 65 ve üzeri olan ÖYP araştırmagörevlilerinin, iki yarıyıl içinde Yükseköğretim Kurulu Başkanlığınınbelirlediği lisansüstü eğitim programlarından birine başlamamaları durumundakadroları ile ilişikleri kesilir.

(6) ÖYP kapsamında atanmış olup, atanmatarihinden önce YÖKYürütme Kurulunca belirlenenlisansüstü eğitim kontenjanları dışında başka bir yükseköğretim kurumu ve/veya bölümde lisansüstü eğitime başlamışaraştırma görevlilerine aynı yerde lisansüstü eğitim yaptırmak isteyen yükseköğretim kurumlarının kontenjan talepleri,YÖK Yürütme Kurulunca bireyselolarak değerlendirilir.

(7) ÖYPkapsamında atanmış olup, atanma tarihinden sonra YÖK Yürütme Kurulunca belirlenen lisansüstü eğitim kontenjanları dışındabaşka bir yükseköğretim kurumu ve/veya bölümde lisansüstü eğitime başlamışaraştırma görevlilerine aynı yerde lisansüstü eğitim yaptırmak isteyenyükseköğretim kurumlarının kontenjan talepleri değerlendirmeye alınmaz.

(8) Öğretim üyesi yetersizliği nedeniyle açılamayanlisansüstü eğitim programlarında ÖYP kapsamında araştırma görevlisiyetiştirilmesine YÖKYürütme Kurulunca kararverilir.

(9) Halen bir devlet yükseköğretimkurumunda lisansüstü (yüksek lisans, doktora, bütünleşik doktora) eğitiminedevam eden ÖYP araştırma görevlilerinin devam ettikleri yükseköğretim kurumu/bölüm/anabilimdalı Yükseköğretim Kurulu kararı ile ilan edilen ÖYP kapsamında lisansüstüeğitim yapabilecek yükseköğretim kurumları arasında yer alıyorsa, bu anabilimdalına yerleşen araştırma görevlileri bu yükseköğretim kurumuna tahsis edilenlisansüstü eğitim kontenjanları dışında tutulur. Yükseköğretim kurumunun budurumdaki araştırma görevlileri için kontenjan talep etmesine gerek yoktur.

(10) ÖYP kapsamında yüksek lisanseğitimini tamamlayan araştırma görevlilerinin doktora eğitimlerine bir başkayerde devam etmelerine yükseköğretim kurumunun teklifi üzerine YÖK YürütmeKurulunca karar verilir.

(11) ÖYP Araştırma Görevlilerininatandıkları anabilim dalında lisansüstü eğitim yapmaları esastır. Aynı bölümdeolmak kaydıyla atandıkları anabilim dalı dışındaki bir anabilim dalında lisansüstüeğitim yaptırmak yükseköğretim kurumunun takdirindedir. Ancak, bölümdeğişikliği yükseköğretim kurumunun teklifi ve YÖK Yürütme Kurul Kararı ile yapılabilir.

Öğrenim süresi

MADDE 8 ? (1) ÖYP araştırma görevlilerinin öğrenimsüreleri Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği'nde belirlenen normal öğrenimsüreleridir. Anılan Yönetmelik hükümleri çerçevesinde, ek süre ve bilimselhazırlık boyunca ÖYP kapsamında verilen desteklerden yararlanılamaz.

(2) Bu Usul ve Esasların 7 nci maddesigereğince yabancı dil yeterliliği sağlamak için verilen süreler ile LisansüstüEğitim ve Öğretim Yönetmeliği gereğince verilen ek süreler de dâhil olmak üzereeğitim‐öğretim süresi içinde çalışmalarını tamamlayamayan, ÖYP'na devametmek istemeyen, kadrosunun bulunduğu yükseköğretim kurumunda görevinebaşlamayan veya görevine başlayıp mecburi hizmet yükümlülüğünü yerinegetirmeyen ÖYP araştırma görevlilerinin ilişikleri kesilerek haklarında taahhütnameve kefaletname senedi uyarınca işlem yapılır.

(3) ÖYP kapsamında atanan araştırmagörevlileri, lisansüstü eğitim yaptıkları yükseköğretim kurumunun ilgili kararlarınauymakla yükümlüdür.

(4) Bu Usul ve Esaslara göre ÖYPkadrosu ile ilişik kesilmesi lisansüstü eğitimle de ilişik kesilmesi neticesinidoğurmaz.

Danışman atanması ve tez izlemekomitesi

MADDE 9 ? (1) ÖYP araştırma görevlilerine,lisansüstü öğrenim için kayıtlı oldukları enstitü tarafından bir danışmangörevlendirilir. Danışman, her yarıyıl sonunda araştırma görevlisi hakkında hazırlayacağıdeğerlendirme raporunu enstitüye sunar. Bu raporlar düzenli olarak öğrencininmecburi hizmet yükümlüsü olduğu yükseköğretim kurumuna gönderilir.

(2) 2547 sayılı Kanunun 35. maddesiuyarınca bir başka yükseköğretim kurumuna görevlendirilen ÖYP araştırmagörevlileri, mecburi hizmetle yükümlü bulundukları yükseköğretim kurumlarınayılda bir kez bilgilendirme amacıyla rapor sunmakla yükümlüdür.

(3) Dersleri başarı ile tamamlayaraktez aşamasına geçen ÖYP araştırma görevlileri, tez danışmanının olumlu görüşüve YÖK Yürütme Kurulu kararı ile atandıkları yükseköğretim kurumunda tezçalışmalarını yürütebilirler.

DÖRDÜNCÜBÖLÜM

KaynakAktarımı, ÖYP Giderleri ve Harcamalar

Kaynak aktarımı

Madde 10- (1) 2547 sayılı Kanunun 10. Maddesiuyarınca yurt içinde ve yurt dışında öğretim üyesi yetiştirilmesi amacıyla YÖKbütçesinin mevcut veya yeni açılacak tertiplerine kaydedilen ödenekten ÖYPçerçevesinde desteklenmesine karar verilen başvurulara ilişkin YÖK YürütmeKurulu tarafından uygun görülen tutarlar, tahakkuk ettirilmek suretiyle ilgiliyükseköğretim kurumu bütçesine aktarılır. ÖYP kapsamında, yükseköğretimkurumlarına aktarılan tutarların karşılığı, ilgili yükseköğretim kurumutarafından bir yandan (B) işaretli cetveline öz gelir, diğer yandan (A)işaretli cetvele ödenek olarak kaydedilir. Yapılacak ödemelere ilişkinsüreler ve tutarlar YÖK Yürütme Kurulu tarafından belirlenir. Kaynak aktarımıÖYP araştırma görevlilerinin lisansüstü eğitim gördükleri yükseköğretimkurumlarına yapılır.

(2) Kaynak aktarımı yapılabilmesi için;

(a) Bir yükseköğretim kurumu adına başka bir yükseköğretimkurumunda lisansüstü eğitim yapan araştırma görevlilerinin, 2547 sayılı Kanunun35. maddesi kapsamında görevlendirilmiş olması,

(b) ÖYP araştırma görevlisinin atandığı bölüm/anabilimdalı ile lisansüstü eğitim yaptığı bölüm/anabilim dalının aynı olmasıgerekmektedir.(Yürütme Kurul Kararı ile farklı bölümde lisansüstü eğitim yapmasınaizin verilenler hariç)

gerekir.

(3) ÖYP Araştırma görevlisi hangilisansüstü eğitim programına devam ediyorsa (yüksek lisans, doktora,bütünleşik doktora) sadece devam ettiği program için ayrılan ödenek lisansüstüeğitim yaptığı yükseköğretim kurumuna aktarılır.

(4) Ortak yürütülen lisansüstü eğitimprogramlarında kaynak aktarımı her iki üniversiteden alınan ders kredileridikkate alınarak yapılır.

ÖYP Giderleri

Madde 11- (1)ÖYP araştırma görevlilerinineğitimleri süresince kullanılmak üzere Yükseköğretim Kurulu tarafından her birÖYP araştırma görevlisi için eğitim‐öğretim ve araştırma amacıyla ilgiliyükseköğretim kurumuna aktarılan kaynaklar:

(a) Proje Giderleri: Lisansüstü eğitim için gereklialımlar, temel ofis ekipmanları, sarf malzemeleri, makine-teçhizat ve hizmetalım, bakım ve onarım harcamaları (tez çalışmaları ile eğitim programı kapsamındayapılacak diğer ödemeler dahil)

(b) Seyahat Giderleri: ÖYP araştırma görevlilerinin ile bunların danışmanlarının yılda15 günü aşmayacak şekilde yurtiçi ve yurtdışı bilimsel amaçlı toplantılarakatılmaları (6245 sayılı Harcırah Kanunu uyarınca yapılan ödemeler ile ÖYParaştırma görevlisinin danışmanları için ÖYP kapsamında yapılacak diğerödemeler dahil) için kullanılır

ÖYP kaynaklarının kullanımı

MADDE 12 ‐ (1) ÖYP kapsamında ilgiliyükseköğretim kurumlarına ödenen tutarlardan yapılacak ödemelere ilişkin gidergerçekleştirme işlemleri, ÖYP Kurum Koordinasyon Birimi tarafından yerinegetirilir.

Aktarma ve iade

MADDE 13 ‐ (1) ÖYP kapsamında ilgiliyükseköğretim kurumlarına ödenen tutarlar her bir ÖYP araştırma görevlisi içinbu Usul ve Esasların 11 inci maddesinde yer alan dağılıma uygun olarakharcanır. Amacı doğrultusunda kullanılamayacağı anlaşılan tutarlar arasında vediğer gider kalemlerinden bu gider kalemlerine aktarma yapılamaz. Bu kapsamda yükseköğretimkurumlarına aktarılan tutarlardan, kullanılmayanlar, YÖK'ün ilgili hesaplarınaiade edilir.

Harcama belgeleri ve muhafazası

Madde 14 ‐ (1) ÖYP kapsamında yapılanharcamaların belgelendirilmesinde Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliğihükümleri uygulanır. ÖYP faaliyetleri ile ilgili her türlü işlem ve harcamalarailişkin belgelerin nüshaları, ilgili yükseköğretim kurumu ÖYP Kurum KoordinasyonBirimlerinde genel hükümlere göre muhafaza edilir ve denetime hazır halde bulundurulur.

Sorumluluk

MADDE 15‐ (1) Yükseköğretim kurumları, bu Esasve Usuller ile kendilerine verilen görevlerin mevzuata uygun olarak ve etkinbir şekilde yürütülmesinden ve YÖK'e gerekli bilgi akışının sağlanmasından sorumludur.

Denetim

MADDE 16 ‐ (1) Bu Esas ve Usuller kapsamındayapılan harcamalar, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa göredenetlenir. ÖYP'nın uygulanmasına ilişkin olarak yükseköğretim kurumuncayapılan iç denetim sonucunda bu Esas ve Usullere aykırılık teşkil eden birhususun tespiti halinde, bu durum ilgili yükseköğretim kurumu tarafından YÖK' eiletilir. ÖYP'nin yükseköğretim kurumlarındaki uygulamaları gerek görülmesihalinde ayrıca YÖK tarafından denetlenebilir.

(2) Bu Esas ve Usuller kapsamındayapılan harcamalar Sayıştay denetimine tabidir.

Çeşitli Hükümler

MADDE 17 -

(1) 2010 yılından önce ÖYP programına dahilolan araştırma görevlilerine YÖK tarafından kaynak aktarımı yapılmaz.

Yürürlük

MADDE 18- (1) Bu Esas ve Usuller, kabulütarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 19-

Bu Esas ve Usulleri YükseköğretimKurulu Başkanı yürütür.