10 ülkeye Bilim ve Teknoloji Ateşesi atanacak

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, bu sene içinde 10 ülkeye Bilim ve Teknoloji Ataşesi atayacaklarını bildirdi. Nihat Ergün, ataşelerin bulundukları ülkede bilim adamları ile yakın temasta olacağını vurguladı.

Bakan Ergün, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından tertip edilen 'Yurt Dışındaki Türk Bilim İnsanları Kurultayı'na katıldı. 12-13 Temmuz tarihlerini kapsayan kurultayın açılışında konuşan Ergün, Türkiye'nin her alanda ileri ülkelere benzer bir ortam oluşturması gerektiğini belirtti. Daha evvel Türkiye'nin karşı karşıya kaldığı siyasi ve ekonomik buhranlardan dolayı böyle bir ortam oluşturulamadığından dert yanan Ergün, "Bu sebeple bilim adamlarımız kaçarcasına ülkeden ayrıldı. Dalga dalga beyin göçüne tanık olduk. Ama akıl ve dil hem kavramları hem de olguları yeniliyor. Bütün bunlara bağlı olarak bizler, beyin göçünü beyin gücü olarak değerlendiriyoruz. Yani büyük bölümü ABD ve Avrupa'da olan bilim adamlarımız daha evvel beyin göçü iken şu an beyin gücü haline geldi. Biz, bunu ayırt edebilmeli, el ele vermeliyiz." dedi.

Bir ülkenin kendini fiziki sınırları ile kısıtlamasının doğru olmadığının altını çizen Ergün, sözlerini şöyle sürdürdü:

"ABD olur, Güney Afrika olur, buralarda bir gencimizin ortaya koyduğu projeler kayıp değildir. Kar olarak ülkemize dönebilir. Şu an network çağındayız. Dışarıda başarılı faaliyetleri olan insanımız da Türkiye'nin büyük elçisi gibidir. Biz, yabancılara Türkiye'yi ne kadar anlatsak da onlara yakın arkadaşları kadar etki edemeyiz. Bu anlamda dünyanın her bir yanında girişimcilerimiz, bilim adamlarımız bizim için önemlidir. İktidar olarak bizler, bilim adamlarına 'Aman dön çağrısı' yapmıyor; bunu manalı da bulmuyoruz. Ama dönmeyi kafalarına koyanlara da daha iyi bir otam sunmayı vaat ediyoruz. Çünkü ABD ya da Avrupa'ya giden bilim adamlarının döneceği Türkiye, eski Türkiye'den farklıdır. "

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı, Türkiye'nin ekonomide aldığı merhaleleri anlatırken, şunları kaydetti:

"Ekonomide geride bıraktığımız 10 senede yerimizi 10 basamak artırdık. Ama geldiğimiz seviye bu ülkenin tarihine, değerlerine layık değldir. Daha yukarılara çıkmalıyız. Onun için 2023'te ilk 10 ekonomiden biri olmayı hedefliyoruz. Sadece ekonomide değil hayatın her alanında önder ülkelerden biri olmayı amaçlıyoruz. Bundan 10 sene evvel 2023 hedefleri bilim adamlarına anlamsız gelebilirdi. Ama şu an hedef koyabiliyor, hedefleri hayata geçirme adına adım atabiliyoruz. Gelinen aşamada hedeflere varmak için atmamız gereken adımları planlamalıyız. Eğer tek ekonomiye odaklanır diğer alanları ihmal edersek başarı elde edemeyiz. Ekonomide de hedeflere varamayız. Ama genç nüfusumuzu iyi eğitir, uygun alanlara yönlendirirsek bilim ve teknikte atılım yapabiliriz."

"MİLLİ GELİRDEN AR-GE'YE AYRILAN PAY 8 MİLYAR DOLAR"

Son senelerde Ar-Ge harcamaları ve araştırmacı sayısının önemli oranda arttığına dikkat çeken Nihat Ergün, "2002'de milli gelir 230 milyar dolar iken buradan Ar-Ge alanına ayrılan pay binde 45'e yani 1,1 milyar dolara denk geliyordu. 10 sene sonra yani 2012'de milli gelir 800 milyar dolar. Buradan Ar-Ge alanına ayrılan pay yüzde 1'e yani 8 milyar dolara tekabül ediyor. " ifadelerini kullandı.

2023'te 2 trilyon dolarlık milli gelir, 60 milyar dolarlık Ar-Ge harcaması planladıklarına işaret eden Ergün, anılan harcamaların 40 milyar dolarını özel sektörün yapacağını öngördü.

"TÜBİTAK YASASI İLE BİLİM VE TEKNOLOJİ ATAŞELERİ ATANACAK"

Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren TÜBİTAK Yasası'na da değinen Ergün, kanun ile ilgili şu açıklamalarda bulundu:

"TÜBİTAK Yasası önemli değişiklikler getirdi. Artık bilgiyi, toplum yararına ürün haline getiren mekanizmayı TÜBİTAK daha kolay yürütebilecek. Üniversite ve Ar-Ge alanlarında yepyeni ufuklar TÜBİTAK'ın önüne konuldu. Aynı kanunla dış teşkilat içinde Bilim ve Teknoloji Ataşesi'ne yer verildi. Şu an turizm ve ticarette ataşelerimiz var. Eğitim alanında da ataşelerimiz var. Diğer yandan bilim ve teknolojide dünyada olan bitenleri izleyecek kurumlara da ihtiyaç var. Onun içindir bu sene en az 10 ülkeye Bilim ve Teknoloji Ataşesi atayacağız. Bunlar bulundukları ülkelerde bilim adamlarımızla yakın temas içinde olacak. Olan bitenleri bilim adamları ile oturup değerlendirecek."

TÜBİTAK tarafından 1964-2004 döneminde akademik Ar-Ge destekleri dahilinde 7 bin 378 projeye 170 milyon lira destek ayrıldığına temas eden Ergün, buna mukabil 2005-2011 döneminde 8 bin 702 projeye 1,15 milyar lira destek ayrıldığını duyurdu. 2003 sonrasında desteklenen bilim adamı sayısının 12 kat arttığına işaret etti. Ergün, Türkiye'nin bilim ve teknolojiyi takip etme yerine üreten bir hal alması gerektiğini belirtti. Ergün, "Biz, artık elektrikli araçları yollarda kullanarak değil onların tasarımını yaparak teknik seviyemizi artırabiliriz. Makalelerin kalitesi arttakça atıflar arttıkça hedeflerimize yaklaşabiliriz. Bu minvalde toplum olarak insanımızı daha çok değerlendirmeliyiz. Onları daha çok takdir etmeliyiz." temennilerinde bulundu.

Bakan Ergün, İbn-i Sina, Farabi, Fuat Köprülü gibi isimleri çıkaran toplumun bundan böyle de kalifiye bilim insanları çıkarmaya devam edeceğini sözlerine ekledi.

TÜBİTAK BAŞKANI: TÜRKİYE'DE 300 BİN ARAŞTIRMACI OLMALI

TÜBİTAK Başkanı Yücel Altunbaşak ise Türkiye'nin her alanda önemli bir atılım içinde olduğundan söz etti. Altunbaşak, Türkiye'nin Ar-Ge alanına ayrılan kaynaklarda ikinci olduğunu dile getirirken, şunları söyledi:

"Belki en tepede değiliz ama artış olarak iyi bir yerdeyiz. Çünkü Ar-Ge ve yenilikçiliğe ayrılan kaynak kat kat arttı. Ar-Ge olsun, bilim ve teknik olsun olumlu bir tablo koyuyor. Buna rağmen atıf saylarımız halen gerilerde. Makale sayılarımız arttı ama atıf sayılarımız dilenen seviyede değil. Makalelerin patent halini alması adına da kat etmemiz gereken şeyler var. Gelinen aşamada araştırmacı sayımız 65 bine çıktı. Bu iyi bir artış ama 65 bin yeterli değil. Türkiye gibi bir ülkenin artık 250-300 bin gibi araştırmacıya ihtiyacı var."

Gelecek 10 senenin Türkiye için önemli olduğunu savunan Altunbaşak, "Burada ya birinci ligde oynayan bir ülke olacağız ya da ikinci ligde yola devam edeceğiz. Bu anlamda yurt dışında olan bilim adamlarına ihtiyacımız var. Onların birikimlerini, Türkiye'ye transfer etmeleri gerekiyor. Yetkin, dünyaya uyumlu araştırmacıların ortaya çıkmasında katkıları olması gerekiyor." diye konuştu.