Danıştay 'Hizmet Grubu' Uygulamasını Durdurdu
T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ
KURULU
YD.İtiraz No: 2005/375
İtiraz Eden (Davacı): Hüseyin Hulki Genç
Vekili: Av.Öztürk Türkdoğan
Cihan Sokak No:12/15 - Sıhhiye/ANKARA _: Sağlık Bakanlığı - ANKARA
Karşı Taraf (Davalı): Sağlık Bakanlığı-ANKARA
İstemin Özeti: Danıştay Beşinci Dairesince verilen ve yürütmenin durdurulması istemi hakkında kısmen karar verilmesine yer olmadığına, kısmen reddine ilişkin bulunan 9.2.2005 günlü, E:2004/5961 sayılı kararın redde ilişkin kısmına, davacı itiraz etmekte ve yürütmenin durdurulmasına karar verilmesini istemektedir.
Danıştay Tetkik Hakimi Mürteza Güler'in Düşüncesi : itirazının reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Mehmet Akkaya'nın Düşüncesi : İtiraz dilekçesinde ileri sürülen nedenler, Danıştay Beşinci Dairesince verilen kararın yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin kısmının kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden, itirazın reddi gerekeceği düşünülmektedir,
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay idari Dava Daireleri Kurulunca gereği görüşüldü:
Ankara Numune Hastanesinde iç hastalıkları uzmanı kadrosunda başasistan olarak görev yapan davacının, Sağlık Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünce, eğitim hastanelerinde başasistan olarak görev yapan tabiplerin Bakanlık Atama ve Nakil Yönetmeliğinin 22. maddesinin 3. fıkrasına göre başasistanlıkta geçen sürelerin tamamlanması halinde uzman olarak atanacaklarına dair hususun, eğitim hastanelerinde görev yapan başasistanlara iletilerek, iletildiğine dair tebellüğ belgesinin en geç 30.8.2004 tarihine kadar toplanıp kura evrakı ile birlikte Bakanlığa gönderilmesinin Valiliklerden istenilmesine ilişkin 25.8.2004 günlü, 132074 sayılı genel yazının ve 8.6.2004 günlü, 25486 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı Atama ve Nakil Yönetmeliğinin 4. maddesinin (g) bendinin, 7. maddesinin, 22. maddesinin 3. fıkrası ile EK-1 cetvelinin iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açtığı davada; Danıştay Beşinci Dairesince verilen ve Yönetmeliğin 4/g, 7, 22. maddesinin 3. fıkrası ile Ek 1 cetveli yönünden yürütmenin durdurulması isteminin reddine, dava konusu genel yazıya yönelik yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına ilişkin bulunan 9.2.2005 günlü, E:2004/5961 sayılı kararın redde ilişkin kısmına, davacı itiraz etmekte ve yürütmenin durdurulmasına karar verilmesini istemektedir.
2577 sayılı îdari Yargılama Usulü Kanununun 27. maddesine göre, ancak idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda yürütmenin durdurulmasına karar verilebilir.
Dava dosyasının incelenmesinden, 2577 sayılı İdari-Yargılama Usulü Kanununun 27. maddesinde öngörülen ve yürütmenin durdurulması kararı verilmesi için kanunun aradığı koşulların gerçekleşmemiş olduğu dikkate alınarak 8.6.2004 günlü, 25486 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı Atama ve Nakil Yönetmeliğinin 22. maddesinin 3. fıkrası ve Ek-1 cetvelinin yürütülmesinin durdurulması istemi reddedilmiş olup, bu gerekçe Kurulumuzca da uygun görülmüştür.
Dava konusu Yönetmeliğin 4. maddesinin (g) bendi yönünden itiraz incelendiğinde;
Sözü edilen Yönetmeliğin "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinin (g) bendinde; "Hizmet Grubu; Personel dağılım cetveline göre karşılama oranları çerçevesinde belirlenen il gruplarını ifade eder" şeklinde tanımlanmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Yer değiştirme suretiyle atanma" başlıklı 72. maddesinde; "Kurumlarda yer değiştirme suretiyle atanmalar; hizmetin gereklerine, özelliklerine, Türkiye'nin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılır." hükmü yer almıştır.
Dava konusu Yönetmeliğin dayanağı olan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına ilişkin Yönetmeliğin 3. maddesinde; yer değiştirme suretiyle atanma, aynı kurumda çalışan memurların, bu Yönetmelikte tespit edilen hizmet bölgelerine belirli süreler dahilinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 76. maddesindeki esaslar çerçevesinde atanması şeklinde tanımlanmış olup; Yönetmeliğin temel ilkelerin belirlendiği 4. maddesinde; yer değiştirme suretiyle atamalarda kadro imkanlarının gözönünde bulundurulacağı; yer değiştirme suretiyle atamaların ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılmak suretiyle oluşturulan bölgeler arasında yapılacağı; bu atamalarda, memurların bölgeler arasında adil ve dengeli dağılmasını sağlamanın esas olduğu ilkeye bağlanmıştır.
Ayrıca sözü edilen Genel Yönetmeliğin 9. maddesinde; yer değiştirme suretiyle atanmaların, Devlet memurlarının dengeli bir şekilde dağılımını sağlamak için öğrenimi, uzmanlığı, iş tecrübesi, mesleki bilgisi gibi özellikleri boş kadro durumu gözönünde bulundurularak kurumlarınca hazırlanan bir plan dahilinde yapılacağı öngörülmüştür.
Sağlık Bakanlığı Atama ve Nakil Yönetmeliğinin 7. maddesiyle, personelin yer değiştirme suretiyle atanması sırasında, hizmet bölgesi esası yanında, Genel Yönetmelikten farklı olarak hizmet grubu esası da benimsenmiş ve bütün unvan ve branşlarda hesaplanan personel dağılım cetveli karşılama oranlarına göre illerin, her unvan ve branşa göre en yüksekten en düşüğe doğru A, B, C ve D hizmet grubunda mütalaa edileceği belirtilmiştir.
Ancak, Yönetmelik bir bütün olarak incelendiğinde; unvan ve branşlar itibariyle her ilin standart kadro sayısının nasıl belirleneceğine ilişkin herhangi bir objektif kriterin öngörülmediği, unvan ve branşlar itibariyle her ilin standart kadro sayısının objektif bir şekilde belirlenmediği bir durumda personel karşılama oranının nasıl ve neye göre hesaplanacağının belirsiz hale geldiği, her ilin unvan ve branşlara göre standart kadro sayısının belli olmadığı bir durumda, idare tarafından oluşturulacak personel dağılım cetveline göre esas alınacak olan personel karşılama oranlarının illere göre farklı belirlenebileceği ve davalı idarenin keyfi uygulamalarına yolaçabileceği anlaşıldığından, hizmet grubu tanımının belirtilen çerçevede yeniden yapılması zorunlu olup, Yönetmeliğin 4. maddesinin (g) bendinde mevzuata uyarlık görülmemiştir.
Dava konusu Yönetmeliğin 7. maddesi yönünden itiraz istemine gelince; Bir başka davada; Danıştay Beşinci Dairesince verilen ve Yönetmeliğin 7. maddesinin yürütülmesinin durdurulması isteminin reddine ilişkin bulunan 14.2.2005 günlü, E:2004/5292 sayılı karara yapılan itiraz üzerine, Danıştay idari Dava Daireleri Kurulunun 7.7.2005 günlü, YD.İtiraz No:2005/374 sayılı kararı ile Sağlık Bakanlığı Atama ve Nakil Yönetmeliğinin 7. maddesinin yürütülmesinin durdurulmasına karar verilmiş bulunduğundan, 7. madde yönünden yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmesine gerek bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davacı itirazının, 8.6.2004 günlü, 25486 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı Atama ve Nakil Yönetmeliğinin 22. maddesinin 3. fıkrasına ve Ek-1 cetveline yönelik kısmının REDDİNE, anılan Yönetmeliğin 4. maddesinin (g) bendi yönünden KABULÜNE ve Yönetmediğin 4. maddesinin (g) bendinin yürütülmesinin durdurulmasına, 7. maddesinin yürütülmesinin durdurulması istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, 7.7.2005 günü oyçokluğu ile karar verildi.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu
Başkanvekili
Tansel Çölaşan XX
2.Daire Başkanı
Mustafa Birden XX
11 .Daire Başkanı
Mustafa ilhan Dinç
8.Daire Başkanı
Güngör Demirkan
6.Daire Başkanı V.
Sinan Yörükoğlu
10.Daire Başkanı
Zafer Kantarcıoğlu
T.C.
DANIŞTAY
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2004/5292
Davacılar ve Yürütmenin Durdurutrnas'ını İsteyen : 1- izmir Tabip Odası, Prof.Dr.
Nusret Fişek Cad. No:5 - İZMİR
2- Dr. Ruşen Aydın
Vekili :Av. Zeynep Şişli, 858. Sok. Çakıroğlu İşhanı No:2/205 Konak/İZMiR
Karşı Taraf: Sağlık Bakanlığı - ANKARA
İsteğin Özeti : 8.6.2004 günlü, 25486 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı Atama ve Nakil Yönetmeliği'nin 7., 10., 11., 18., 19., 20., 22., 23., 24., 25., 28., 30., ve geçici 2. maddelerinin ve bu maddelerin iptali halinde tüm Yönetmeliğin uygulanması imkansız hale geleceğinden tüm hükümlerinin iptali ile yürütmenin durdurulması istenilmektedir.
Danıştay Tetkik Hakimi : Hüseyin Mısır
Düşüncesi: Sağlık Bakanlığı' nca 8.6.2004 günlü, 25486 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı Atama ve Nakil Yönetmeliğinin 7, 10. maddeleri, 11. maddesinin 2. ve 3. bendi, 18. maddesinin, 19. maddenin birinci fıkrasının sonunda yeralan "...Altı aydan kısa süreli tedavi gerektiren hastalıklar için geçici görevlendirme yapılabilir..." ibaresi hariç diğer hükümleri, 20. maddenin son fıkrası hariç diğer hükümleri, 22. madde, 23. maddenin "...Ancak il içinde atanmaları mümkün olmazsa Bakanlıkça D ve C hizmet grubu illerine göre atanırlar..." ibaresi hariç diğer hükümlerinin, 24. maddesinin son fıkrası hariç, diğer hükümleri, 25. maddedeki "...Bu görevleri en az iki yıl süreyle yürütenler puan ve döneme bağlı kalmaksızın münhal bir kadroya atanabilirler..." ibaresi hariç diğer hükümleri, 28. ve 30. maddesi ile Geçici 2. maddesi yönünden 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanununun 4001 sayılı Kanunla değişik 27. maddesinin 2. fıkrasında sayılan koşulların gerçekleşmemiş olması nedeniyle bu maddeler yönünden yürütmenin durdurulması istemlerinin reddi, 11. maddenin 1.bendi, 19. maddenin birinci fıkrasında yeralan "...Altı aydan kısa süreli tedavi gerektiren hastalıklar için geçici görevlendirme yapılabilir..." ibaresi, 20. maddenin son fıkrası 23. maddenin sondan ikinci cümlesi, 24. maddenin son fıkrası, 25. maddenin ikinci cümlesi ile 30. madde yönünden anılan maddedeki -koşullar gerçekleşmiş olduğundan söz konusu düzenlemelerin yürütülmesinin durdurulması gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı: Mehmet Akkaya
Düşüncesi: Yürütmenin durdurulması isteminin karara bağlanabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 27 nci maddesinde öngörülen koşulların gerçekleşmediği anlaşıldığından, istemin reddü gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Besinci Daûresi'nce, davalı idarenin savunmasının geldiği görülerek işin gereği yeniden düşünüldü:
Dava; 8.6.2004 günlü, 25485 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı Atama ve Nakil Yönetmeliğinin 7., 10., 11., 18., 19., 20., 22., 23., 24., 25., 28., 30. ve geçici 2. maddelerinin öptali ve bu maddelerin iptali halinde tüm Yönetmeliğin uygulanması imkansız hali geleceğinden tüm hükümlerinin iptali ile yürütmenin durdurulmas istemiyle açılmıştır.
2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanununun 27. maddesine göre ancak idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararların doğması ve" idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi mümkün olup, dava konusu edilen Sağlık Bakanlığı Atama ve Nakil Yönetmeliğinin 7 ve 10 maddesi ile 11. maddesinin ikinci ve üçüncü, fıkraları, 18. maddesi ile 19. maddenin birinci fıkrasının sonunda yeralan "...Altı aydan kısa süreli tedavi gerektiren hastalıklar için geçici görevlendirme yapılabilir..." ibaresi hariç diğer hükümleri, 20. maddesinin son fıkrası hariç diğer hükümleri, 22. maddesi, 23 ve 24. maddesi, 25. maddenin "...Bu görevleri en az iki yıl süreyle yürütenler puan ve döneme bağlı kalmaksızın münhal bir kadroya atanabilir..." ibaresi hariç diğer hükümleri, 28. maddesi ve Geçici 2. maddesi yönünden yürütmenin durdurulması kararı verilebilmesi için Kanunun aradığı koşulların gerçekleşmemiş olduğu anlaşılmıştır.
Diğer maddeler yönünden yürütmenin durdurulması istemine gelince;
"Geçici Görevlendirmeler ve Uygulanacak Hizmet Puanları Başlıklı 11. maddenin birinci fıkrasında geçici görevlendirme ile ilgili düzenlemeler yeralmakta ise de; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda aynı kurum içinde geçici görevlendirme konusu düzenlenmemiş olmakla birlikte, bir kamu kurumunun mevzuatla belirlenmiş olan görev alanı içinde yer alan "geçici" nitelikteki bir hizmeti ya da, değişen ve gelişen sosyal, ekonomik ve kültürel koşulların sonucu olarak ortaya çıkan, henüz örgütsel altyapısı oluşturulmamış ve bir kadro ile ilgilendirilmemiş olan " yeni bir kamu hizmetini" yürütmek amacı ile, durumu uygun olan kamu görevlilerini, " kadroları ile hukuki bağlarını sürdürmek ve belli bir süre ile sınırlı olmak üzere" atamaya yetkili amir tarafından geçici olarak görevlendirilmeleri olanaklıdır.
Bu durum karşısında, geçici görevlendirmenin ölçütleri ve koşulları ortaya konulmaksızın, personele yönelik geçici görevlendirmeyle ilgili düzenlemede hukuka uyarlık bulunmadığı.gibi mevcut hukuk düzenimizde ve yerleşik içtihatlarımızda, idarelerin personeli dışında hizmet birimlerini yada örgütsel yapıları içinde yer alan il Müdürlüklerini esas almak suretiyle geçici görevlendirme yapmaları olanaklı değilken bunun aksine yönelik düzenlemede bu yönüyle de hukuka uyarlık görülmemiştir.
Öte yandan; yine yukarıda belirtilen geçici görevlendirme koşullarına aykırı bir biçimde altı aydan kısa süreli tedaviyi gerektiren hastalıklar için geçici görevlendirme yapılabileceği yolundaki 19. maddenin birinci fıkrasının son cümlesinde yer alan kural da hukuka aykırı görülmüştür.
20.maddenin son fıkrasına gelince;
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 72. maddesinin (Ek:18.5.19S4-KHK-527/5 M d) ikinci fıkrasında; "Yeniden veya yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda: aile birimini muhafaza etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan diğer eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı yere 74 ve 76'ncı maddelerde - belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır..." hükmüne yer verildiğinden atama işleminin tesisinden önce memur olan diğer eşin çalıştığı kurumla eşgüdümün sağlanması ve bu gerçekleştikten sonra atama yapılması gerekirken, personelin atamasının yapılmasından sonra eş durumu nedeniyle atama talebinde bulunabileceği yolunda kanun hükmüne aykırı düzenleme yapılmıştır.
25. maddede yer alan "Bu görevleri en az iki yıl süreyle yürütenler puan ve döneme bağlı kalmaksızın münhal bir kadroya atanabilir..." ibaresi Yönetmeliğin 5. maddesinde öngörülen tüm atama ve nakillerde uyulması gereken temel ilkeler göz ardı edilmek suretiyle ve idareye geniş bir takdir hakkı verecek şekilde atama ve nakil yapabilme olanağı getirdiğinden hukuka uyarlık görülmemiştir.
Öte yandan; dava konusu 30. madde hükmü 14.9.2004 günlü, 25583 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmeliğin 14. maddesi "ile değiştirildiğinden bu maddeye yönelik yürütmenin - durdurulması istemi hakkında karar verilmesine yer bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 8.6.2004 günlü, 25486 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı Atama ve Nakil Yönetmeliğinin 11. maddenin 1.fıkrası, 19. maddenin birinci fıkrasında yeralan "...Altı aydan kısa süreli tedavi gerektiren hastalıklar için geçici görevlendirme yapılabilir..." ibaresi, 20. maddenin son fıkrası ile 25. maddenin ikinci cümlesi yönünden 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanununun 27.maddesinin 2. fıkrasında öngörülen 'koşullar gerçekleşmiş olduğundan söz konusu düzenlemelerin yürütülmesinin durdurulmasına , 7., 10. ve 11. maddelerinin 2. ve 3. fıkraları, 18. maddesi, 19. maddesinin birinci fıkrasının sonunda yeralan "...Altı aydan kısa süreli tedavi gerektiren hastalıklar için geçici görevlendirme yapılabilir..." ibaresi hariç diğer hükümleri, 20. maddesinin son fıkrası hariç diğer hükümleri, 22. maddesi, 23 ve 24. maddesi, 25. maddedeki "...Bu görevleri en az iki yıl süreyle yürütenler puan ve döneme bağlı kalmaksızın münhal bir kadroya atanabilirler..." ibaresi hariç diğer hükümleri, 28. maddesi , Geçici 2. maddesi yönünden ayrıca yürütülmesinin durdurulmasına karar verilen maddeler Yönetmeliğin tüm hükümlerinin uygulanmasını imkansız hale getirecek hukuki sonuç yaratmadığından Yönetmeliğin tüm maddelerinin yürütülmesinin durdurulması istemi yönünden de anılan maddedeki koşulların gerçekleşmemiş olması nedeniyle yürütmenin durdurulması istemlerinin reddine oybirliğiyle, 30. madde yönünden, karar verilmesine yer olmadığına oyçokluğuyla, 14.2.2005 tarihinde karar verildi.
Başkan V. : Salih ER
Üye: Günay ERDEN
Üye: Esen EROL
Üye:Mustafa KILIÇHAN
Üye: Sadri BOZKURT
(X) KARŞI OY
Dava konusu Yönetmeliğin 30. maddesinde yapılan değişikliğin dava açıldıktan sonra gerçekleştirildiği, dava tarihi itibariyle anılan maddenin yargısal denetime tabi tutulması gerektiği görüşü ile bu madde yönünden verilen çoğunluk kararına katılmıyorum.
Üye Esen EROL
H/C 11.4.2005