Yolluksuz Geçici Görevlendirme Mümkün müdür?

T.C.Anayasası'nın 128.maddesinin 2.fıkrasında; memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hak ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işlerinin kanunla düzenleneceği hükme bağlanmıştır.

Bu bağlamda 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu bu amaçla çıkarılmış bir kanundur. Nitekim 2. maddesinde kanunun amacı şöyle belirtilmiştir:
"Bu Kanun, Devlet memurlarının hizmet şartlarını, niteliklerini, atanma ve yetiştirilmelerini, ödev, hak, yüküm ve sorumluluklarını, aylıklarını ve ödeneklerini ve diğer özlük işlerini düzenler."

657 sayılı Kanuna baktığımızda; "memurların kurum içi geçici görevlendirilmelerine" dair herhangi bir hüküm bulamamaktayız.

Yalnız Danıştay 5. Dairesinin belli şartlarda geçici görevlendirmenin olanaklı olduğuna dair bir kararı mevcuttur.1997/2711 E. 09.02.1998 tarih ve 1998/270 sayılı Kararda geçici görevlendirme şartları şu şekilde sayılmıştır:

"657 Sayılı Devlet Memurları Kanununda aynı kurum içinde geçici görevlendirme konusu düzenlenmemiş olmakla birlikte, bir kamu kurumunun mevzuatla belirlenmiş olan görev alanı içinde yer alan "geçici" nitelikteki bir hizmeti; ya da, değişen ve gelişen sosyal, ekonomik ve kültürel koşulların sonucu olarak ortaya çıkan, henüz örgütsel altyapısı oluşturulmamış ve bir kadro ile ilgilendirilmemiş olan "yeni bir kamu hizmetini" yürütmek amacı ile, durumu uygun olan kamu görevlilerinin, "kadroları ile hukuki bağlarını sürdürmek ve belli bir süre ile sınırlı olmak üzere" atamaya yetkili amir tarafından geçici olarak görevlendirilmeleri olanaklıdır. Bu işlemin kurulmasında, yukarıda nitelendirilen kamu hizmetlerinin yürütülmesi amaç edinilmeli; kamu yararı ile bağdaşmayan, örneğin kamu görevlisini görevinden fiilen uzaklaştırmak veya onu cezalandırmak gibi hizmet gereklerine ters düşen bir sonuç amaçlanmamalıdır."

Yine Aydın 1. İdare Mahkemesinin E:2000/278, K:2000/742 sayılı kararına göre de; Geçici görevlendirilen kişinin hizmetine duyulan ihtiyaç somut olarak ortaya konulmalı ve görevlendirmenin ne kadar süreyi kapsayacağı belirtilmelidir.

Bu konuda Ankara 11. İdare Mahkemesinin 21.10.2003 tarihli, E: 2003/1283 sayılı Yürütmeyi Durdurma kararında; "657 sayılı Devlet Memurları Kanununda aynı kurum içinde geçici görevlendirme müessesesi düzenlenmemiş olmakla birlikte, bir kamu kurumunun görev alanı içinde yer alan belli bir hizmeti yürütmek amacıyla o hizmetle ilgili konuda uzmanlaşmış kamu görevlilerinin kadroları üzerinde kalmak koşulu ile belirli bir süre ile geçici görevlendirilmesi mümkün bulunmaktadır. İdarenin bu konuda sahip olduğu takdir yetkisini hizmetin gerekli kıldığı durumlarda kullanması sürenin belirli olması ve hizmetin ifası için öngörülen sürenin sonunda ilgilinin kadro görevine döndürülmesi gerekmektedir. Aksi takdirde sürekli bir hizmetin görülmesi naklen atamayı gerektirip, geçici görev yoluna bu durumda başvurulması mümkün değildir." denilmiştir.

Yine Danıştay 5. Dairesinin 9.2.1998 gün ve E:1997/2711, K:1998/270 sayılı kararında, "Boş bulunan kadroların kural olarak görevlendirme suretiyle doldurulamayacağı.." görüşüne yer verilmiştir.

Bunun dışında 6245 sayılı Harcırah Kanununun 14. ve 42. maddelerinde "Geçici görev yolluğu" adıyla bir düzenleme mevcut ise de; burada tanımlanan geçici görev, "kurumun belirli ve geçici nitelikteki bir görevi yerine getirmesi için memurunu belirli bir süre için başka bir yere göndermesi"dir.

Ayrıca görevlendirme işlemi, "geçici görev yolluğu ve gündeliği verilmemek kaydıyla" yapılması da 6245 sayılı Harcırah Kanununun 14. maddesine aykırıdır. Bu madde de; "Yasanın birinci maddesinde yazılı kurumlara ait bir görevin yerine getirilmesi amacıyla geçici olarak yurt içinde veya dışında başka bir yere gönderilenlere muvakkat vazife harcırahı olarak yol masrafı ile yevmiye verilir ve bagaj ve ikametgah veya vazife mahalli ile istasyon, iskele veya durak arasındaki nakil vasıta masrafları da ayrıca tediye olunur." denilmektedir.

Bu durumda geçici görevlendirmenin şartlarını sıralayacak olursak:

1-Görevlendirme işlemi, bir kamu kurumunun mevzuatla belirlenmiş olan görev alanı içinde yer alan "geçici" nitelikteki bir hizmeti; ya da, değişen ve gelişen sosyal, ekonomik ve kültürel koşulların sonucu olarak ortaya çıkan, henüz örgütsel altyapısı oluşturulmamış ve bir kadro ile ilgilendirilmemiş olan "yeni bir kamu hizmetini" yürütmek amacı ile gerçekleştirilmelidir.

2-Görevlendirme işleminin süresi belli olmalıdır.

3-Kişinin hizmetine duyulan ihtiyaç açık olarak ortaya konulmalıdır.

4-Kişinin yapacağı görev açıkça belirtilmelidir.

5-Geçici görev yolluğu ve gündeliği verilmelidir.

6-Görevlendirme işlemi atamaya yetkili amir tarafından yapılmalıdır.

Eğer görevlendirme işlemi bu unsurları içermiyorsa, işlemin tebliğ alınmasından itibaren 60 gün içinde görevlendirilen yerin veya kadronun olduğu yerin bağlı olduğu idare mahkemesinde dava açılmalıdır.

Yapı Yol-Sen Genel Merkez Avukatı
Av.Necmiye Başel