Asgari ücrette zam pazarlığı başladı/ Video
Asgari ücretlinin dört gözle beklediği zam pazarlığı başlıyor.
ANKARA - Fatma Can
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, gelecek yıl geçerli olacak yeni asgari ücretin belirlenmesine yönelik çalışmalar için bir araya geldi. Toplantı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nda yapılıyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, toplantının başında yaptığı açıklamada, çalışanların geçim şartları, dünyanın ve Türkiye'nin ekonomik durumu göz önünde bulundurularak asgari ücretin belirlenmesini temenni etti, komisyona 1 aylık çalışma sürecinde başarılar diledi.
Asgari ücret 739 lira
Asgari ücret, halen 16 yaşından büyük bekar bir işçi için brüt 940,50, net 739,79 lira olarak uygulanıyor.
Asgari ücretin işverene toplam maliyeti 16 yaşından büyük işçiler için bin 1095,68 lira, 16 yaşından küçük işçiler için 938,41 lira, kapıcılar içinse 1095,68 lirayı buluyor.
Programda öngörü yüzde 3+3
Öte yandan, 2013 Yılı Programı'nda asgari ücrete yapılacak zamma ilişkin öngörüye yer verilmişti. Buna göre, asgari ücretin gelecek yılın Ocak ve Temmuz aylarında yüzde 3 artırılması planlanıyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, ''Komisyonumuzun bu yıl da çalışanlarımızın geçim şartlarını, dünyamızın ve ülkemizin ekonomik durumunu göz önünde bulundurarak, asgari ücreti uzlaşarak belirlemelerini temenni ediyorum'' dedi.
Bakan Çelik, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'ndaki Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısı öncesinde gazetecilere açıklamada bulundu.
Çelik, 2013'te uygulanacak asgari ücreti belirlemek üzere toplandıklarını belirterek, asgari ücretin özünde bir sosyal koruma ücreti olduğunu, bunun mevzuatla güvence altına alındığını bildirdi.
Asgari ücrete ilişkin ilk düzenlemenin 1936'da gerçekleştirildiğini, ilk asgari ücret tespitinin 1951'de yapıldığını hatırlatan Çelik, 1974'ten itibaren tek asgari ücretin tespit edilmeye başlandığını söyledi.
Bakan Çelik, 1987'ye kadar asgari ücret tespitinin en geç iki yılda bir yapıldığını, bu tarihten sonra ise yıl yıl belirlendiğini ifade ederek, milyonlarca çalışanı ilgilendiren asgari ücret miktarının iş gücü piyasasında oluşan cari ücret seviyesine devlet tarafından müdahale edilmesini sağlayan yegane araç olduğunu bildirdi.
Anayasa'nın 55. maddesine göre asgari ücretin belirlenmesinde çalışanların geçim şartlarıyla ülkenin ekonomik durumunun göz önünde bulundurulmasının zorunluluğuna işaret eden Çelik, hükümetin diğer çalışanlarda ve emeklilerde olduğu gibi asgari ücretle çalışanları da 10 yıllık dönem içinde enflasyona ezdirmediğini kaydetti. Çelik, şunları söyledi:
''Aralık 2002 döneminde brüt 250,9 TL olan asgari ücret bugün itibarıyla brüt 940,5 TL'ye yükseltilmiştir. Bu dönemde nominal artış yüzde 274 olmuştur. Aynı şekilde 2002'de net 184 TL olan asgari ücret 739,7 TL'ye yükselmiştir. Artış oranı ise yüzde 302'dir. Asgari ücret toplu iş sözleşmeleri, genel ücret düzeyi, kayıt dışı istihdam ve rekabet gibi pek çok unsuru etkilemektedir. Özellikle de son dönemlerde asgari ücret çalışanlarımızın geçim şartları dikkate alınarak belirlenmiş, 2012 için beklentilerin üzerine çıkılarak, yüzde 12,37'lik artış sağlanmıştır. Bu artış sosyal tarafların uzlaşmalarıyla gerçekleşmiştir. Komisyonumuzun bu yıl da çalışanlarımızın geçim şartlarını, dünyamızın ve ülkemizin ekonomik durumunu göz önünde bulundurarak, asgari ücreti uzlaşarak belirlemelerini, belirlenecek asgari ücretin çalışma barışına katkı sağlamasını ve başta çalışanlarımız olmak üzere çalışma hayatımıza ve ülkemize hayırlı olmasını temenni ediyorum.''
Bakan Çelik, Asgari Ücret Tespit Komisyonu üyelerine yapacakları bir aylık çalışma sürecinde başarı diledi.
Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Ramazan Ağar, asgari ücretin belirlenmesinde en düşük memur maaşının dikkate alınmasını istedi.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'in başkanlığında, Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Ramazan Ağar ve Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) İşveren Heyeti Başkanı Metin Demir'in katılımıyla bakanlıkta toplandı.
Toplantının açılışında konuşan Ramazan Ağar, asgari ücretin milyonlarca işçiyi ve ailesini doğrudan ilgilendirdiğini belirterek, 2013 yılı programında asgari ücretin Ocak ve Temmuz'da yüzde 3'er artırılmasının öngörüldüğünü, bunun kabul edilemeyeceğini kaydetti.
Asgari ücretin, enflasyon hedef alınarak belirlenmesinin ''yoksulluğun sürdürülmesi'' anlamına geleceğini savunan Ağar, ''Aile unsuru dikkate alınmadan insana yaraşır geçim koşullarını sağlamaktan uzak belirlenen asgari ücret, yürürlükte olduğu her ay eksik ödenmektedir. Bu eksik ödeme bekar bir işçi için aylık 270 lira olarak hesaplanmaktadır'' dedi.
Devletin resmi verilerinde ve açıklamalarda ''ekonomik durumun olumlu olduğunun'' söylendiğini ifade eden Ağar, şöyle konuştu:
''Ekonomide yaşanması muhtemel kriz bahane edilerek, başta asgari ücretliler olmak üzere çalışanlar, sorumlu olmadıkları politikaların faturasını ödemek durumunda bırakılmaktadır. Çalışanlar, özellikle geçtiğimiz aylarda doğalgaz ve elektriğe yapılan zamların tetiklediği fiyat artışlarıyla karşı karşıyadır. Bunun sonucu geçim koşulları daha da bozulmuştur.
Asgari ücretin günün geçim koşullarına intibakı yapılmalıdır. Çoğu mükellefin ödemediği vergi tutarından fazlasını asgari ücretli devlete vergi olarak ödemektedir. Asgari ücretlinin nafakasından keserek işsiz kalma riskine karşı ödediği işsizlik sigortası primi, işverenlere teşvik, hükümet harcamalarına kaynak olarak aktarılmaktadır. Asgari ücretliyi korumak yerine işverene sağlanan teşvik ve muafiyet, refah kaybı ile birlikte gelir eşitsizliğini de ciddi biçimde bozmaktadır. Asgari ücret belirlemelerinde en düşük memur maaşı dikkate alınmalıdır.''
-Metin Demir'in konuşması-
TİSK İşveren Heyeti Başkanı Metin Demir de Türkiye ekonomisi'nin 2013'ü yetersiz bir büyüme ile geçireceğini, bu nedenle şirketlerin istihdam yaratma ve ücret ödeme kapasitesinin zayıf kalacağını ileri sürdü.
Asgari ücretin artırılmasında 2013 hedef enflasyonunun önemli bir gösterge olduğunu ifade eden Demir, işsizliğin, kayıt dışı istihdamın ve enflasyonun kontrol altında tutulabilmesinin en önemli faktörünün, maliyetlerin ve ücret artışların makul sınırlar içerisinde korunabilmesi olduğunu söyledi.
Ekonominin hassas dengelerini meydana getiren uluslararası rekabet gücünü zayıflatacak, işsizliği ve kayıt dışını büyütecek, ücret dengelerini bozacak artışlardan kaçınılmasını isteyen Demir, şöyle devam etti:
''Asgari ücretin brüt olarak artırılmasından ziyade, asgari ücretin üzerindeki vergi ve sigorta prim yüklerinin azaltılarak çalışanın eline geçecek net ücrette ilave artış sağlanmalıdır. Örneğin çalışanın kendisi için asgari ücretin yarısı ölçüsündeki asgari geçim indirimi oranı yükseltilmelidir. Sorun asgari ücretin brüt düzeyinde değildir. AB'nin resmi istatistik kurumu Eurosat'a göre Türkiye'de uygulanan asgari ücret 10 Avrupa Birliği üyesi ülkeye kıyasla daha yüksektir.
Yeni belirlenecek asgari ücret, uluslararası riskler karşısında Türkiye için daha zayıf bir pozisyon yaratmamalı, enflasyonu yükseltici rol oynamamalı, işsizliği daha da artırmamalı, işçi ve işvereni kayıt dışına itmemeli, özellikle emek yoğun iş kollarında fabrikaları kapattıran uluslararası yoğun rekabet karşısında sanayimizin gücünü daha da zayıflatmamalı, toplu iş sözleşmesi uygulayan iş yerlerindeki ücret dengelerini altüst etmemelidir.''
Bakan Faruk Çelik, Ağar ve Demir'in açıklamalarının ardından, ''İşçi ve işveren kesiminin değerlendirmeleri toplantının çok çetin geçeceğini gösteriyor'' dedi.
Komisyon, önümüzdeki günlerde tekrar bir araya gelecek.