Memur, emekli olmak istemiyor
Düz memur, 700 liralık tazminatı kaybetmemek için emekliye ayrılmak istemiyor. Yüksek dereceli memurlarda maaş kaybı daha da artıyor
*Şimşek: Emekli maaşlarımızı imkanlarımız çerçevesinde yükseltiyoruz
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in dikkat çektiği memurlarla memur emeklileri arasındaki maaş farkı, çarpıcı bir gerçeği ortaya çıkardı.
Memurlar arasındaki maaş uçurumunu azaltmak amacıyla 2006'da başlatılan "denge tazminatı" memuru emeklilikten uzaklaştırdı. 2008'den önce her yıl ortalama 60 bin memur emekli olurken bu sayı son dönemde 20-30 binlere kadar geriledi. Memur denge tazminatını kaybetmemek için emekli olmak yerine çalışmayı tercih ediyor.
6 kişi geliyor 1 kişi gidiyor
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verileri üzerinden BUGÜN'ün yaptığı hesaplamalara göre, 2009 yılı eylül ayından bu yana kamudaki memur sayısı 351 bin artarken, emekli memur sayısındaki artış 62 binde kaldı.
Veriler, son 4 yıllık dönemde her yıl 6 kişinin memur olduğunu, buna karşılık memuriyetten sadece 1 kişinin ayrıldığını gösteriyor. Memurun emekli olma konusundaki isteksizliği, yeni memur atamalarını da sınırlıyor. Çünkü bütçe kanunlarına göre, kamuya memur alımında emekli olan ya da vefat eden memur sayısı dikkate alınıyor.
SGK verilerine göre, 2005 yılına kadar olan dönemde emekliye ayrılan memur sayısı yıllık ortalama 60 bin civarında seyrederken 2006 yılından bu yana hızlı düşüşe geçerek yarı yarıya indi. 2010'da 27 bin, geçen yıl 34 bin memur emekli olurken, bu yılın ocak ayından eylül ayına kadar olan dönemde sadece 21 bin memur emekliliğini istedi.
Tazminat 1300 lirasını oluşturuyor
Memuru emeklilikten soğutan ise denge tazminatı oldu. 2006 yılında 40 artı 40 lira ile başlayan denge tazminatı halen en düşük memur maaşının 680 ila 700 lirasını oluşturuyor. Yaklaşık 3 bin lira aylık alan mühendislerin maaşının da yaklaşık bin 300 lirası denge tazminatı.
Memur emekliye ayrıldığı anda denge tazminatı otomatik olarak kesiliyor. Üstelik denge tazminatı sigorta prim hesabına dahil edilmediği için çıplak maaştan hesaplanan memurun emekli aylığı ve emekli tazminatı düşük oluyor. Bu da emekli maaşının düşük çıkmasına yol açıyor. Memur, denge tazminatını kaybetmemek ve düşük emekli maaşına düşmemek için 65 yaşına kadar uzatabildiği sürece emekliliğini erteliyor.
Tazminatlar ikramiyeye yansımıyor
Memur-Sen Genel Mevzuat ve Toplu Görüşme Sekreteri ve Enerji-Bir-Sen Genel Başkanı Hacı Bayram Tombul, memurların aylık gelirinin yaklaşık yüzde 50'sinin tazminatlardan oluştuğuna işaret etti. Tombul, "Tazminatlar emekli ikramiyesine ve maaşına yansımıyor.
Çalışırken 3 bin lira ücret alan bir mühendis, emekli olunca emekli aylığı bin 300 ila bin 400 liraya düşüyor. Maaş düştüğü için de memur emekli olmak istemiyor. Bu nedenle memurlar artık yaşlanmaya başladıî dedi. Memurların 65 yaşına kadar çalışma imkanı varsa çalışmaya devam ettiğini, mecbur kalmadıkça emekliliği düşünmediğini ifade eden Tombul, son dönemde emekli olanların da ya zorla ya da teşvik yoluyla emekliye ayrıldığını söyledi.
Maaşlarının yüzde 90'ını almalı
Memur-Sen Genel Başkanı Ahmet Gündoğdu, kamu görevlilerinin emekli olması halinde mevcut maaşlarının yüzde 40 azaldığını kaydetti. Gündoğdu, "Bu kamu görevlisi emeklilerini sık sık yapılan yüksek doğalgaz, elektrik, akaryakıt zamları karşısında mağdur etmektedir.
Bu kapsamda, kamu görevlileri emeklilerinin emekli maaşları emekli olurken aldıkları maaşlarının en az yüzde 90'ı olmalıdır" dedi. Açlık sınırının altında kalan esnaf, çiftçi ve işçi aylıklarının da bin 89 liranın üzerine yükseltilmelisi gerektiğinin altını çözen Gündoğdu, asgari ücretin de en az 1089 lira olması gerektiğini altını çizdi.