Sözleşmeli Sağlık Personelinin Uymakla Yükümlü Olduğu Meslekî Ve Etik Kurallar

Amaç, Dayanak ve Kapsam

Madde-1 10.07.2003 tarihli ve 4924 sayılı ?Eleman Temininde Güçlük Çekilen Yerlerde Sözleşmeli Sağlık Personeli Çalıştırılması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun?un 5 inci maddesine istinaden bu Kanunun Eki (1) Sayılı Cetvelde unvanları ve nitelikleri belirtilen sözleşmeli sağlık personelini kapsamak üzere ve hizmet sözleşmesine ek olarak, sağlık hizmetlerinin uluslararası standartlarda ve eşit, kaliteli ve verimli sunumu ile bu hizmetlerin insan ve hasta haklarına saygılı, yetkin ve donanımlı sağlık personeli mârifetiyle yürütülmesini temînen, işbu Meslekî ve Etik Kurallar tanzim olunmuştur.

Tanımlar

Madde-2 Bu tanzimde geçen;

a) Sözleşmeli sağlık personeli : 4924 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde istihdam edilen ve bu Kanunun Eki (1) Sayılı Cetvelde unvanları ve nitelikleri belirtilen personeli,

b) Kanun : 10.07.2003 tarihli ve 4924 sayılı Eleman Temininde Güçlük Çekilen Yerlerde Sözleşmeli Sağlık Personeli Çalıştırılması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunu,

c) Hizmet Sözleşmesi : 4924 sayılı Kanunun 5 inci maddesine istinaden aktedilen sözleşmeyi, ifade eder.

Genel ve Meslekî Etik Kurallar ile İlkeler

Madde-3 Sözleşmeli sağlık personeli, kamu görevlisi ve sağlık personeli sıfatıyla aşağıdaki genel mesleki ve etik kurallar ile ilkelere riayet etmekle mükelleftir.

I-Genel kural ve esaslar:

a) Görevlerini, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına, kanunlara ve evrensel hukuk kurallarına bağlı olarak, dürüstlük, adalet, hakkaniyet, objektiflik, güvenirlilik, tarafsızlık, saydamlık, hesap verme sorumluluğu, karar ve işlemlerde etkinlik, göreve bağlılık ve kamu yararına uygunluk çerçevesinde yürütürler.

b) Dil, din, inanç, düşünce, ırk, cinsiyet ve uyrukluk ayrımı yapamazlar; hiç kimseye fırsat eşitliğini engelleyici davranışlarda ve kötü muamelede bulunamazlar.

c) Herhangi bir siyasi partinin veya siyasi görüşün, kişinin, şirketin, teşebbüsün, odanın, birliğin, derneğin veya vakfın yararını veya zararını hedef alan davranışlarda bulunamazlar.

d) Doğrudan veya dolaylı olarak, bir seçim kampanyasında, birinin seçilmesini sağlamak veya engellemek amacıyla görev yaptığı kurumun kaynaklarını kullanamaz, kullanılmasına yetki veremezler.

e) Görev ve yetkilerini kendileri veya başkaları lehine doğrudan veya dolaylı olarak maddi veya sosyal yarar sağlamak amacıyla kullanamazlar ve bu amaçla aracılık yapamazlar.

f) Kamu kaynaklarını ve kamu mallarını, görevleriyle ilgili olmayan faaliyetler için kullanamazlar.

g) Yetkilerini aşarak çalıştıkları kurumları bağlayıcı açıklama, taahhüt, vaat veya girişimlerde bulunamazlar.

h) Yetkilerini kullanırken, alınacak tedbirlerin elde edilmek istenilen amaç ile orantılı olmasını sağlamak ve sunulan hizmetin amacıyla uygun olmayacak şekilde, kısıtlama ve yükümlülük getirmekten kaçınmak zorundadırlar.

ı) Ulusal güvenlik ve kamu yararı açısından gizlilik içeren bilgiler dışındaki bilgi ve belgeleri ilgili mevzuatın öngördüğü usuller ve yetkiler çerçevesinde, vatandaşların yazılı talepleri üzerine sağlamak ve iletilen bilgilerin açık ve anlaşılır olmasına özen göstermekle yükümlüdürler.

i) Görevleri dolayısıyla öğrendikleri resmi veya gizli nitelikteki bilgileri, doğrudan veya dolaylı olarak ekonomik, siyasal veya sosyal nitelikte bir menfaat elde etmek için kullanamazlar.

j) Hizmetten faydalananlara karşı saygılı ve nezaketli davranmakla, yazışmalara, telefonlara ve her nevi araçla yöneltilen taleplere cevap verirken hizmetten faydalananlara yardımcı olmakla ve konudan sorumlu değil ise ilgili görevliye yönlendirmekle yükümlüdürler.

k) Kamu hizmetini talep edenlere yardımcı olmak, başkalarına zarar vermekten kaçınmak, dürüst, güvenilir ve adil olmak, özel hayata saygı duymak, insan onuruna ve vatandaş olmanın saygınlığına yaraşır şekilde hizmet vermek ve belirlenen hizmet sunum ilkelerine sadakatle uymakla yükümlüdürler.

II-Meslekî ve Etik Kurallar ile İlkeler:

a) Anayasa başta olmak üzere, ulusal veya uluslararası tüm insan hakları belgelerinde ve sağlık hizmeti sunumu ile ilgili ortak kurallarda, Tıbbi Deontoloji Nizamnamesinde, Hasta Hakları Yönetmeliğinde ve diğer mevzuatta yer verilen mesleki ve etik kurallar ile ilkelere uymak ve hasta haklarına saygı göstermek zorundadırlar.

b) Bedeni, ruhi ve sosyal yönden tam bir iyilik hali içinde yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkının en temel insan hakkı olduğu, hiçbir merci veya kimsenin bu hakkı ortadan kaldırmak yetkisinin olmadığı hizmetin her safhasında daima gözönünde bulundurulur.

c) Tıbbi zorunluluklar ve kanunlarda yazılı haller dışında, kişinin vücut bütünlüğüne ve diğer kişilik haklarına dokunulamaz.

d) Sağlık hizmetinin verilmesi sebebiyle edinilen bilgiler, mevzuat ile müsaade edilen haller dışında, hiçbir şekilde açıklanamaz. Kişilerin özel ve aile hayatının gizliliğine dokunulamaz.

e) Tıbbi araştırmalarda, mevzuat hükümlerinde belirlenen usûl dairesinde kişinin rızası alınır ve belirlenen diğer kurallara riayet edilir.

f) Hastaların tanı ve tedavisinde bilimsel olmayan yöntemler uygulanamaz, gerekli bilimsel aşamalardan geçip ruhsatlandırılmamış kimyasal, farmakolojik, biyolojik maddeler ilaç olarak kullanılamaz.

g) Mesleğini uygularken reklam yapamaz, ticari reklamlara araç olamaz, çalışmalarına ticari bir görünüm veremez; insanları yanıltıcı, paniğe düşürücü, yanlış yönlendirici davranışlarda bulunamazlar.

h) Sözleşmeli sağlık personeli, diğer sağlık personeline veya tetkik-tedavi kuruluşlarına maddi çıkar karşılığı hasta gönderemez. Hasta sağlamak amacıyla aracı kişilerden yararlanamaz.

ı) Kendi meslektaşları ve insan sağlığı ile uğraşan öteki meslek mensupları ile iyi ilişkiler kurar, meslektaşlarına veya sağlık ekibinin bir başka üyesine karşı küçük düşürücü davranışlarda bulunamaz.

i) Sağlık personeli, hasta üzerindeki etkisini ve yetkilerini, hizmetin gereklerine, tıbbi etiğe ve amaçlara aykırı kullanamaz.

j) Görevlerini, haiz oldukları unvan ve meslekle ilgili mevzuat hükümlerine göre yürütürler ve bu mevzuat ile belirlenen görev ve yetkilerin dışına çıkamazlar.

k) Bu kurallar da yer alan tanzimlere ve genel etik ilkelere, ulusal ve uluslararası normlara uymakla yükümlüdürler.

Sorumluluk ve Taahhüt

Madde-4 Sözleşmeli sağlık personeli, bu kurallara uymayı taahhüt ve aykırı davranışlarda bulunduklarında, Kanun ve hizmet sözleşmesine göre tatbik olunacak müeyyideyi kabul eder.

Yürürlük

Madde-5 Bu kurallar, hizmet sözleşmesinin eki ve ayrılmaz parçası olarak kabul edilir ve hizmet sözleşmesinin imzalandığı andan itibaren yürürlüğe girer.