Memurlar köşe yazarlığı yapabilir mi?
Okuyucularımızın sıklıkla sorduğu sorulardan birisi de memurların gazetelerde köşe yazarlığı yapıp yapamayacağı ile çalıştıkları kurumlardan izin alıp almayacağı veya kurumları izin vermezse yazarlığa devam edilip edilmeyeceği gibi sorulardır.
1- Memurların köşe yazarlığı yapması mümkün müdür?
Memurların köşe yazarlığı yapmaları bazı kısıtlar dahilinde elbette mümkündür. Ancak, bu kısıtlar dikkate alınmaksızın yazılan yazılar bazen memuriyetin sona ermesine dahi yol açabilir.
Bu konuyla ilgili olarak, 657 sayılı Kanunun Basına bilgi veya demeç vermeyi düzenleyen 15'inci maddesinde; ' Devlet Memurları, kamu görevleri hakkında basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına bilgi veya demeç veremezler. Bu konuda gerekli bilgi ancak bakanın yetkili kılacağı görevli illerde valiler veya yetkili kılacağı görevli tarafından verilebilir....' hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükme göre, köşe yazarlığı yapmada birinci kısıt, memurun kendi görev alanıyla ilgili yazılar yazmamasıdır. Şayet memur bu konuda kurumundan gerekli izni almışsa köşe yazısı yazmasında herhangi bir mahzur yoktur.
Gerekli izinler alınmadan memur kendi görev alanıyla ilgili konularda köşe yazısı yazarsa 657 sayılı Kanunun 125'inci maddesinde yer alan; Yetkili olmadığı halde basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına bilgi veya demeç vermenin karşılığı olan kınama cezasıyla tecziye edileceğini bilmelidir. Şayet yazılan yazılar gizlilik içeriyorsa o takdirde memuriyetten çıkarma cezasıyla dahi karşı karşıya kalınabilir.
Ayrıca, bu konuyla ilgili olarak Açıklamalı Devlet Memurları Kanunu kitabında; '(Mehmet Ünver, Nezir Kardoğan: Edunet E-Öğretim Eğitim Basım Yayın Ltd. Şti., Ankara 2012, s. 56) Kamu görevlerinin yürütülmesiyle ilgili olarak basın organlarıyla radyo televizyon kurumlarına bilgi ve demeç vermeye yetkili olduğunu belirtmek ve idarenin halkla ve kamuoyuyla münasebetlerinde insicamlı bir düzen sağlamak amacıyla bu madde konulmuştur.
Madde metninde görüleceği üzere, memurlar kamu görevleri hakkında bilgi veya demeç veremezler. Ne yazık ki, kamu kurumları bu ayrımı hep gözden kaçırmakta ve başta sendikacılar olmak üzere memurlara disiplin cezası uygulaması yoluna gitmektedir. Bu nedenle konunun anlaşılması için bir örnek vermenin yararlı olacağını düşünüyoruz. Başbakanlıktaki bir uzmanın, incelediği bir yönetmelik hakkında bilgi veya demeç vermesi 'kınama' disiplin cezasını gerektirmekle birlikte, bu uzmanın 'memur maaş artışlarının adaletsiz olduğunu' beyan etmesi, 'kınama' disiplin cezasının verilmesini gerektirmez.' ifadesine yer verilmiştir.
2- Köşe yazarlığı için izin alınmasına gerek var mıdır?
Köşe yazarlığı yapmak için memurun çalıştığı kurumdan izin alması gerektiğini emreden bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak, memurun yazdığı konular görev alanına giriyorsa bu durumda izin alması gerekmektedir. Kamu kurumlarının farklı saiklerle hareket etme ihtimalinin her zaman olacağı ihtimalinden hareketle köşe yazarlığı yapmak isteyenlerin kurumlarından izin almalarını öneririz. Ayrıca, köşe yazısının mahiyeti nedeniyle adli bir kovuşturma yapılması, akabinde de idari soruşturma açılması her zaman mümkün olup, memurun bu durumu bilerek yazısını kaleme alması gerekmektedir.