Aday memurlara 657'nin hangi hükümleri uygulanmaz?

Devlet memurlarının hakları 657 sayılı Kanunda düzenlenmiştir. Kanunun 3. bölümünde sadece aday memurlara uygulanacak 4 madde yer almaktadır. Adaylığa kabul edilme, adayların yetiştirilmesi, adaylık devresi içinde göreve son verme, adaylık süresi sonunda başarısızlık başlıklarından oluşan bu maddeler sadece aday memurlara uygulanmakta, 657^'nin diğer tüm hükümleri ise hem aday hem de asil memurlara uygulanmaktadır.

ADAY MEMUR NE DEMEKTİR?

Memuriyete ilk defa atananlar "aday memur" olarak atanırlar. Aday memurluk süresi 1 yıldan az 2 yıldan fazla olamaz. Sürenin 1 yıl mı yoksa 2 yıl mı olacağına kamu kurumunun kendisi karar vermektedir. Milli Eğitim Bakanlığı genel olarak 1 yılı uygulamaktadır.

657'nin konuya ilişkin hükmü şu şekildedir:

"Aday olarak atanmış Devlet memurunun adaylık süresi bir yıldan az iki yıldan çok olamaz."

ADAY MEMURKEN BAŞKA KURUMA NAKİL YAPILAMAZ

657'nin 54. maddesi şu şekildedir:

"Aday olarak atanmış Devlet memurunun adaylık süresi bir yıldan az iki yıldan çok olamaz ve bu süre içinde aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz."

Yukarıdaki hükümde de görüleceği üzere, aday memur iken başka kuruma nakil istenememektedir. Ama madde metni başka kuruma nakli yasaklamıştır eğer kurumun iç yönetmeliğinde ayrı bir yasaklama yok ise adaylık süresi içinde aday memurun kurum içi nakli mümkündür.

Diğer taraftan, uygulamaya esas görüşler veren Devlet Personel Başkanlığı aday memur iken sınavla bir başka kuruma atanmaya hak kazananların o kuruma naklen geçişlerinin, 657'nin 54. maddesinde yer alan sınırlamasına girmeyeceğini belirtmiştir. Bu şu anlama gelmektedir. Bir öğretmen aday memur iken, örneğin Kasım 2013 KPSS tercih işlemlerinde başka bir kuruma memur olarak yerleşirse, iki kurumun muvafakatıyla, 657'nin 54. maddesinde yer alan "aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz." sınırlamasına takılmaksızın, naklen atandığı kuruma geçebilir.

ADAY MEMURLAR HANGİ EĞİTİMLERE TABİ TUTULACAK

657'nin 55. maddesi şu şekildedir:

"Aday olarak atanan memurların önce bütün memurların ortak vasıfları ile ilgili temel eğitime, bilahare sınıfları ile ilgili hazırlayıcı eğitime ve staja tabi tutulmaları ve Devlet memuru olarak atanabilmeleri için başarılı olmaları şarttır.
Temel eğitim ile hazırlayıcı eğitim aynı kurumda yapılır.
Eğitim süreleri, programları, değerlendirme esasları ve hangi kurumların sorumluluğunda yapılacağı ve diğer hususlar Başbakanlıkça hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenir."

Maddede belirtildiği üzere temel, hazırlayıcı eğitim ile staj olmak üzere, aday memur iken 3 eğitim düzenlenmektedir.

ADAYLIK SÜRESİ İÇİNDE DİSİPLİN CEZASI ALANIN MEMURİYETİ SONA ERDİRİLİR

657 sayılı Kanunun 57. maddesinde 2011 yılında önemli bir değişiklik yapılmıştır. Yapılan değişiklik şu şekildedir:

"Adaylık süresi içinde disiplin cezası almış olanların disiplin amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile ilişikleri kesilir."

Yukarıdaki madde gereğince, aday memur iken kişi uyarma cezası alsa dahi memuriyetine son verilmektedir. 657 sayılı Kanunun disiplin cezalarını düzenleyen maddelerinde ise amire çok takdir hakkı tanınmıştır. Bu nedenle tüm aday memurların adaylık süresince dikkatli olmaları gerekmektedir.

ADAY MEMUR 1 YIL BOYUNCA YILLIK İZİN HAKKINA SAHİP DEĞİL

İlk kez Devlet memurluğuna atananlar 1 yıl boyunca, 20 gün olan yıllık izin hakkını kullanamayacak. 1 yıllık süre, göreve başladığı tariğhten itibaren başlayacaktır.

ADAY MEMUR MAZARET İZİNLERİNİ KULLANABİLİR

Aday memurlar, asil memurlar gibi doğum izin hakkına sahiptir. Bu konuya ilişkin 657 hükmü şu şekildedir: "A) Kadın memura; doğumdan önce sekiz, doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı hafta süreyle analık izni verilir. Çoğul gebelik durumunda, doğum öncesi sekiz haftalık analık izni süresine iki hafta eklenir. Ancak beklenen doğum tarihinden sekiz hafta öncesine kadar sağlık durumunun çalışmaya uygun olduğunu tabip raporuyla belgeleyen kadın memur, isteği halinde doğumdan önceki üç haftaya kadar kurumunda çalışabilir. Bu durumda, doğum öncesinde bu rapora dayanarak fiilen çalıştığı süreler doğum sonrası analık izni süresine eklenir. Doğumun erken gerçekleşmesi sebebiyle, doğum öncesi analık izninin kullanılamayan bölümü de doğum sonrası analık izni süresine ilave edilir. Doğumda veya doğum sonrasında analık izni kullanılırken annenin ölümü halinde, isteği üzerine memur olan babaya anne için öngörülen süre kadar izin verilir."

Yine aday memurlar ölüm ve evlenme izni hakkına sahiptir. Bu konuya dair 657 hükmü şu şekildedir: "B) Memura, eşinin doğum yapması halinde, isteği üzerine on gün babalık izni; kendisinin veya çocuğunun evlenmesi ya da eşinin, çocuğunun, kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşinin ölümü hallerinde isteği üzerine yedi gün izin verilir. "

Başka mazaretler halinde de izin verilmektedir. 657 sayılı Kanunun 104. maddesinin (C) bendinde bu durum şu şekilde düzenlenmiştir: "(A) ve (B) fıkralarında belirtilen haller dışında, merkezde atamaya yetkili amir, ilde vali, ilçede kaymakam ve yurt dışında diplomatik misyon şefi tarafından, birim amirinin muvafakati ile bir yıl içinde toptan veya bölümler halinde, mazeretleri sebebiyle memurlara on gün izin verilebilir. Zaruret halinde öğretmenler hariç olmak üzere, aynı usulle on gün daha mazeret izni verilebilir. Bu takdirde, ikinci kez verilen bu izin, yıllık izinden düşülür."

Aday Devlet memurları yıllık izin hakkına sahip olmadığı için ikinci 10 günlük izni kullanamamaktadır.

ADAY MEMURLARA ADAYLIK SÜRESİNCE KADEME İLERLEMESİ UYGULANMAZ

657 sayılı Kanunun 158. maddesi hükmü şu şekildedir:

"Aday memurlara, asaletleri tasdik edilinceye kadar kademe ilerlemesi uygulanmaz."

Detaylı bilgi için tıklayınız.

DOĞUM VE ASKERLİK SÜRELERİ ADAYLIKTAN SAYILMIYOR

Bu konudaki detaylı haber için tıklayınız.