MEB yönetici atama yönetmeliğine bir dava daha... İşte dilekçe
DANIŞTAYA SUNULMAK ÜZERE
İSTANBUL NÖBETÇİ İDARE MAHKEMESİ SAYIN BAŞKANLIĞINA
DAVACI :Maksut BALMUK
Kartaltepe Mah.Terakki Cad. 97/9 Bakırköy/İstanbul
DAVALI :T.C.Milli Eğitim Bakanlığı
Bakanlıklar-ANKARA
KONU : 4 Mart 2006 CUMARTESİ tarih ve 26098 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ?Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik? iptali hakkında.(Yürütmeyi Durdurma Taleplidir.)
AÇIKLAMALAR : İstanbul İli Güngören İlçesi Ergenekon İlköğretim Okulunda Müdürbaşyardımcısı olarak görev yapmaktayım. Sözkonusu olan ?Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliği Resmi Gazete Tarih: 11/01/2004 Sayı: 25343 ?te yayımlanmıştır.
Danıştay İkinci Dairesinde görülen 2004/840 esas nolu dosyaya istinaden ?dava konusu Yönetmeliğin 22. maddesinin mülakat sınavına ilişkin kısımlarının yürütülmesinin durdurulmasına, 27.09.2004 tarihinde oybirliğiyle karar verilmiştir. Aynı kararda Müdürlük görevlerine atamaların yapılmasında, kriterleri objektif olarak belirlenmiş bir yazılı sınav yerine sözlü sınav düzenlenmesinde hukuka uygunluk bulunmamaktadır. Denilmektedir.
Bu karar nedeniyle İlgili yönetmelik ?Resmi Gazete Tarih: 02/12/2004 Sayı: 25658'da yayımlanan değişiklik yönetmeliği ile değiştirilerek mülakat sınavı kaldırılmıştır.
Bu değişikliğin yanı sıra ; Danıştay 2. Dairesinde Görülen 2004/8022 Esas Numaralı davaya istinaden verilen 04/07/2005 tarihli Yürütmeyi Durdurma Kararı ile yönetmeliğin bazı maddeleri iptal edildiğinden ?Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliği?nin değiştirilmesi zorunluluk arz etmiştir.
Bu nedenle yapılan 4 Mart 2006 Cumartesi Tarih Ve 26098 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan ?Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'le düzenlenen bazı hususlar hukuka ve kamu yararına uygun olmadığından iptali gerekmektedir.
Değişiklik Yönetmeliğinin 7. Maddesi ile değiştirilen asıl yönetmeliğin 11. Maddesi şu şekilde düzenlenmiştir.:
?Sözlü sınav
MADDE 11-Düzey Belirleme Sınavına girmiş olan adaylardan tercih ettikleri eğitim kurumuna göre en yüksek puanı alan beş aday için sözlü sınav yapılır. Sözlü sınavda adayların yazılı sınav ve genel kültür konularındaki bilgileri ölçülür. Ayrıca, temsil yeteneği, tutum ve davranışı ile ifade ve muhakeme yeteneği değerlendirilir. Sözlü sınavda adaylara, sınav komisyonu üyelerinin her biri tarafından bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde yer alan yazılı sınav konularından 50 puan, genel kültür konularından 20 puan, temsil yeteneğinden 10 puan, tutum ve davranıştan 10 puan, ifade ve muhakeme yeteneğinden 10 puan olmak üzere toplam 100 puan üzerinden puan verilir.?
Bu maddenin; Danıştay ikinci Dairsinin 2004/840 esas nolu davaya istinaden aldığı 27/09/2004 tarihli kararında yeralan ?Kamu hizmetinin yürütülmesinde belirleyici olan personel unsurunun nesnel bir şekilde kariyer ve liyakat ilkelerine uygun olarak düzenlenmesi, meslek içinde ilerlemede ve yükselmede ehliyet ve başarının esas alınması gerekmektedir.? Şeklindeki hükmü ile izahı mümkün değildir.
Çünkü; yapılacak Sözlü Sınava her ne kadar yazılı sınav (Düzey Belirleme Sınavı) puanına göre katılım sağlanıyorsa da yazılı sınav (Düzey Belirleme Sınavı) konularının sınırlı olması ve yazılı sınavın (Düzey Belirleme Sınavı) barajsız olması nedeniyle çok belirleyici bir sınav
olmayacaktır. Bu sınava Düzey Belirleme Sınavlarındaki puanlarına göre ilk beşe girenlerin çağrılması daha önce değerlendirme puanına göre ilk beş sıraya girenlerin Mülakat Sınavına katılmasını çağrıştırmaktadır. Düzey belirleme sınavından alınan puanlar arasında çok büyük farklılıklar olan kişilerin müracaat ettiği bir kuruma keyfi bir uygulama sayılabilecek Sözlü Sınav ile atama yapılabilecektir.
Ayrıca madde incelendiğinde sözlü sınavda sorulacak konuların 50 puanlık bölümü yazılı sınav konularından, 20 puanlık bölümü genel kültür konularından ve 10 puanlık bölümü de İfade ve muhakeme yeteneğinden sorulacaktır. Bu konulardan Yazılı sınav ve genel kültür ile ilgili konular adayın girmiş olduğu ve herkesin eşit şartlarda katıldığı sınavda karşılaşılan konuları içermektedir. Yazılı sınavla eşit soru ve şartlarda elemeye tutulmuşken ayrıca sözlü sınavda aynı konulardan elemeye tutulmanın mantığını anlamak mümkün değildir. Burada istenen örneğin sınav konularından adaya tek soru sorularak 50 puan verilebileceği gibi çok soru da sorulabilecektir. Sorular adayın durumuna göre zor veya kolay bir şekilde sorulabileceği için adaletli bir elemeden söz etmek mümkün değildir.
Ayrıca bu sözlü sınavda temsil yeteneğinden 10 puan, tutum ve davranıştan 10 puan, ifade ve muhakeme yeteneğinden 10 puan verilmesi öngörülmektedir. Müdüryardımcılığı veya Müdürbaşyardımcılığı tecrübesi olan adaylar arasından seçilecek bir yönetici bulunduğu konum itibari ile de bu özelliklere haiz olması gerektiğinden bu kıstaslarının belirlenmesinin hukuken veya hakkaniyetle izahı mümkün değildir.
Bu atama adaletli olmayacağı gibi nesnel bir şekilde kariyer ve liyakat ilkelerine uygun, meslek içinde ilerlemede ve yükselmede ehliyet ve başarının esas alınması ilkelerine de uygun olmayacaktır.
Çünkü getirilen yönetmelik ile aşağıda belirtileceği gibi Atama da Sözlü sınavın önemli bir payı olmakta, kariyer, liyakat, ehliyet göz ardı edilmektedir.
Değişiklik Yönetmeliğinin 6. Maddesi ile değiştirilen asıl yönetmeliğin 10. Maddesi şu şekilde düzenlenmiştir.:
?MADDE 6- Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Düzey Belirleme ve Seçme Sınavı ile Sözlü Sınav ve Değerlendirme Komisyonlarının görevleri
MADDE 10- ?.
a)? Atama yetkisi Bakanlığa ait eğitim kurumu müdürlükleri için il millî eğitim müdürlüklerince Düzey Belirleme Sınavı ile bu Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesine göre atanmak üzere başvuruda bulunacakların Değerlendirme Sınavından aldıkları puana göre en yüksek puan alan ve başvuruları Bakanlığa gönderilen beş adayı sözlü sınava alır.
b) Sözlü sınava alınan adayların bu sınavdan aldıkları puanın %30'u, Ek-2 deki Yönetici Değerlendirme Formu üzerinden yapılacak değerlendirilmeleri sonucunda aldıkları puanın %20'si ile Düzey Belirleme veya bu Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesine göre atanmak üzere başvuruda bulunacakların Değerlendirme Sınavından aldıkları puanın %50'si dikkate alınarak her kurum için en yüksek puan alan adayı belirleyerek atanmak üzere Personel Genel Müdürlüğüne bildirir.?
Yukarıdaki madde ile yazılı sınav sonucu başvuranlar arasından en yüksek puanlı 5 adayın sözlü sınava çağrılması öngörülmektedir. Burada konulan 5 adayın çağırılması yazılı sınavdan çok yüksek alan ile düşük alan kişiler arasından sözlü sınavda eleme yapılacağı düşünüldüğünde adaletli bir seçim olmayacağı açıktır. Burada her ne kadar sözlü sınavın payının sadece %30 olduğu görünüyorsa da yine bu maddede bahis konusu Ek-2 Yönetici Değerlendirme Formu üzerinde yapılacak çalışmada bunun böyle olmadığı açığa çıkacaktır. Bunu bir örnekle izah edecek olursak;
Burada belirtilenleri somutlaştırırsak;
| Puanlamaya Esas Konu (Ek-2 Yönetici İstek Formuna Göre) |
Yönetmelik Değişikliği Sonrası Puan Değeri | Yönetmelik Değişikliği Öncesi Puan Değeri |
| Öğrenim durumundan Lisanstan Dolayı | 4x2=8 | 4x5=20 |
| Doktora | 4 | 10 |
| Yayımlanmış eser en faza 3 adet | 3x3=9 | 3x4=12 |
| Aylıkla Ödül | 3 | 3 |
| Takdir Belgesi | 3x2=6 | 3x2=6 |
| Son Üç yılın sicil ortalaması 90 üstü ise | 3 | 3 |
| Hizmet İçi Eğitim faaliyetleri (En fazla 3 adet) | 3x2=6 | 3x2=6 |
| 10 Yıl Müdüryardımcılığı | 10x1=10 | 10x1=10 |
| TOPLAMLAR | 49 | 70 |
Yapılan yönetmelik değişikliğine göre Müdürlük ataması için yukarıdaki kriterlerden toplanabilecek puanların toplamı: 49 Puandır.
Bunun değerlendirmeye yani müdür olmaya katkısı ise bu puanın %20 si olan 9,8 yani yaklaşık 10 Puan olacaktır.
Yönetmelik değişikliğinden önce ise bu kriterlerden elde edilen puanların tamamı değerlendirmeye katıldığından müdür atamalarına katkısı bu puanların toplamı olan : 70 Puandır.
Bunu değerlendirecek olursak; yukarıdaki örnekte verilen kıstaslar müdür adayının kariyer ve liyakat, ehliyet, başarı, yönetimdeki tecrübesi, yayınlamış olduğu eserleri, öğrenimdeki kariyeri (Doktora örnek olarak verilmiştir.), sicil notu yani başarı durumu,aldığı ödüller ile ilgili hususları içermekte olup görüldüğü gibi Müdür Olarak atanmaya katkısı sadece 10 Puandır. Oysa ki keyfi soruların sorulabilmesi, yönlendirmenin yapılabilmesi mümkün olan Sözlü Sınavın katkısı ise 30 puana kadar çıkabilmektedir.
Bu durumun yönetmeliğin 5.maddesinde yeralan yükselmede kariyer ve liyakatın esas alınması ile açıklanması mümkün değildir.
Düşünelim ki; bir Müdür yardımcısı yaptığı bütün kariyer, ve çalışmaların yanı sıra, aldığı ödül, yayımladığı eser ve diğer kıstasları en maksimum düzeyde gerçekleştirse bile alabileceği puan 10 puan dolaylarında olmakta fakat Sözlü sınavın puan değeri 30 puan olabilmekte, bunun yanı sıra idareye 5 puan da taktir puanı verilmektedir. (Ek-2 Formda mevcuttur)
Ayrıca aynı yönetmelikte Müdüryardımcılığı, okul müdürlüğünden daha alt bir kademe olduğu halde ikisinin seçiminde uygulanan kıstaslar arasında ters orantı bulunmaktadır. Şöyleki;
1-Müdür yardımcılığı seçimi için sadece sınav şartı getirilmekte ve yukarıda sayılan kıstaslar + Müdür yardımcılığı sınavı sonucunun %30'u + 5 taktir puanı ile seçim yapılmaktadır.
2-İlkez yönetici olacak olan Müdür yardımcılığı kadrosu için Sözlü Sınav koyulmamakta ama zaten mevcut yöneticilerden seçilen (C tipi okul için bile en az 2 yıl idarecilik şartı vardır) Okul Müdürlüğü için Sözlü Sınav konulmaktadır.
3-Müdür yardımcılığı için aynı kıstaslar göz önüne alındığında başka bir aday ile arasındaki fark çok değilken veya en azından kariyer, ödül, öğrenim durumu ile kapatılabilecek düzeyde iken,, sözlü sınavın varlığı ve yukarıdaki kıstasların %20 sinin kayda alınması sonucu Müdürlükte bu fark kapatılması mümkün olmayacak düzeyde açılabilmektedir.
4-Müdür yardımcılığında adil kıstaslar ile sınav puanının katkısı ile belirlenen sonuçlarda 5 puanlık taktir puanı hariç hiçbir yönlendirme yapılmadan en yüksek puanlı adayın ataması yapılırken Müdürlük atamasında tamamen keyfiyet içerebilme riski olan Sözlü Sınav Belirleyici olmaktadır.
5- Sözlü sınavda temsil yeteneğinden 10 puan, tutum ve davranıştan 10 puan, ifade ve muhakeme yeteneğinden 10 puan verilmesi öngörülmektedir. Müdüryardımcılığı veya Müdürbaşyardımcılığı tecrübesi olan adaylar arasından seçilecek bir yöneticinin bu kıstasları belirlenmekte, hiç yöneticilik yapmamış kişilerden seçilen kişilerin (müdüryardımcısı olacakların) yönetici olmasında ise böyle bir kıstas aranmamaktadır.
6-Müdüryardımcılığı sınavını kazanmış sayılmak için 70 Puan barajı varken Müdürlük için yapılacak olan Düzey Belirleme sınavında böyle bir baraj yoktur.
Üst makam ile alt makam arasında olması gereken farklılıkların ters orantılı olması yukarıdaki örneklerde açıkça görülmektedir. Bu durum idarenin çıkarmış olduğu yönetmelikteki çelişkilerini de ortaya koymaktadır.
Değişiklik Yönetmeliğinin 20. Maddesi ile değiştirilen asıl yönetmeliğin 24. Maddesi şu şekilde düzenlenmiştir.:
?MADDE 20- Aynı Yönetmeliğin 24 üncü maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Doğrudan merkeze bağlı eğitim kurumları, öğretmen evi ve akşam sanat okulları (ASO) yöneticiliklerine atama
MADDE 24-Doğrudan Bakanlığa bağlı eğitim kurumlarının yöneticilikleri ile öğretmen evi ve akşam sanat okulları (ASO) müdürlüğüne, ilgili birimin teklifi üzerine sınav şartı aranmadan gerekli diğer şartları taşıyan müdür yardımcıları arasından Personel Genel Müdürlüğünce atama yapılır.?
Bu madde ile Doğrudan Bakanlığa bağlı eğitim kurumlarının yöneticilikleri ile öğretmen evi ve akşam sanat okulları (ASO) müdürlüğüne hiçbir kıstas koyulmadan atama yapılmakta ve bu atamayı yapma yetkisi idareye verilmektedir. Yani sınırsız ve mutlak taktir yetkisi verilmektedir. Bu durumun hukuken izahı mümkün değildir.
Değişiklik Yönetmeliğinin 18. Maddesi ile değiştirilen asıl yönetmeliğin 22. Maddesi şu şekilde düzenlenmiştir.:
?MADDE 18- Aynı Yönetmeliğin 22 nci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Müdürlüğe ilk defa atanacaklar için duyuru ve atama
MADDE 22-?
Yöneticilikleri boş olduğu halde birinci duyuruda atanmak üzere başvuruda bulunan adayı olmayan eğitim kurumu yöneticilikleri için bu eğitim kurumları ile sınırlı olmak kaydıyla ikinci bir duyuru yapılır.
İkinci duyuru sonucunda da aday bulunamaması halinde bu eğitim kurumlarının müdür ve müdür yardımcılıklarına sınav kazanmış olma şartı aranmadan atama yapılabilir.
Anadolu statülü eğitim kurumları, sosyal bilimler liseleri ile fen liseleri müdürlüklerine öncelikle bu eğitim kurumlarında görev yapan ya da yapmış olanlar arasından atama yapılması esastır. Ancak, bu şartları taşıyan aday bulunmaması durumunda diğer eğitim kurumlarında görev yapan adaylar arasından da aynı esaslara göre atama yapılabilir. Bu şekilde ataması yapılanlar, bu kurumların müdürlüklerinden ayrılmaları halinde durumlarına uygun eğitim kurumlarına atanırlar.?
Burada ise yine idareye sınırsız taktir yetkisi verilmektedir. İdarenin bir kurumu iki duyuruda boş bırakması zor bir durum değildir. Şöyle ki; bir kurum açık bırakılmak istenirse o kurumu tercih edenler bu tercihlerinden ikna yoluyla vazgeçirilebilecekleri gibi, boş bırakılmak istenen kurumu tercih edenlerin diğer tercihlerine atanması yoluyla da boş bırakılabilir. Bu nedenle bu hükümle de keyfi atamalar yapılabileceğinden iptali gerekmektedir.
Anadolu statülü eğitim kurumları, sosyal bilimler liseleri ile fen liseleri müdürlüklerine öncelikle bu eğitim kurumlarında görev yapan ya da yapmış olanlar arasından atama yapılması esastır. Hükmü ise Anadolu Liselerinin yabancı dille eğitim yapan kurumlar statüsünden çıkarılmış olması nedeniyle diğer kurumlarda olduğu gibi branşında okutabileceği dersin o kurumda var olması şartı yeterli olmalıdır. Ayrıca bu kurumlarımız A tipi kurumlar olduğundan bu kurumlara atanabilmek için bu yönetmeliğe göre gerekli şartlardan bir tanesi de 5 yıl idarecilik yapmış olma şartı olduğundan Anadolu Liselerinde öğretmen olabilmenin şartı olan 5 yıllık öğretmenlik şartına haiz olanların başvurmuş olacağı açıktır. (A tipi kurumlar için 4 yıl idarecilik zorunluluğu yönetmelikte mevcuttur. Adaylık kalkmadan idareci olunamayacağına göre en az bir yıl olan adaylık eklendiğinde toplam hizmet süresi en az 5 yıl olması gerekmektedir.) Bu nedenlerle bu kurumlara yöneticilikte böyle bir kıstas getirilmesi hukuka uygun değildir.
HUKUKİ NEDENLER:
T.C. Anayasası, İdare Hukuku, 1739 Sayılı Yasa, İYUK, MK vs yasal mevzuat.
DELİLLER
Danıştay 2. Dairesinin 2004/8022 esas numaralı davaya istinaden verdiği karar, Danıştay 2. Dairesinin 2004/840 esas numaralı davaya istinaden verdiği karar , Resmi Gazete, vs. yasal diğer deliller.
NETİCE VE TALEP
Yukarıda belirttiğim nedenler ve sunulan delillere istinaden tamamen hukuka aykırı olan 4 Mart 2006 Cumartesi tarih ve 26098 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ?Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik?in ekleri ile birlikte iptal edilmesi, yürülükte kalması (uygulanması) durumunda hukuken telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğuracağından öncelikle ?Yürütmeyi Durdurma Kararı? verilmesini ve dava ile ilgili masrafların davalı idare üzerinde bırakılmasını arz ederim.
09/03/2006
Saygılarımla?
Davacı
Maksut BALMUK
EKLER:
Ek-1: Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yerdeğiştirmelerine İlişkin Yönetmelik Fotokopisi (10 Sayfa)
Ek-2: Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yerdeğiştirmelerine İlişkin Yönetmelikte değişiklik yapılmasına dair yönetmelik Fotokopisi( 11 Sayfa)