ÜDS, neden yurt dışına gönderimde geçerli bir sınav olarak kabul edilmiyor?

Mevzuatları gereği inceleme ve araştırma yapmak, bilgi ve görgü artırmak üzere yurt dışına gönderilen kamu personelinden, 21.1.1974 tarih ve 7/7756 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kararlaştırılmış ve 1.2.1974 tarih ve 14786 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konulmuş olan ve 14.06.2005 tarihli resmi gazetede yayımlanarak değiştirilen yönetmelik hükmü ile, eğitim dillerinin İngilizce olması halinde TOEFL (Test of English as a Foreign Language) sınavından en az 190 veya IELTS (İnternational English Language Testing System) sınavından en az 6.5 veya Kamu Personeli Yabancı Dil Seviye Tespit Sınavından (KPDS) en az 70 düzeyinde puan almaları gerektiği hususuna aşağıdaki 8 maddede haliyle yer verilmiştir.

"Madde 8 - Bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yurt dışına gönderilecek Devlet memurlarının yapacakları çalışmalar için gerekli olan yabancı dil düzeyi aşağıdaki şekilde belirlenir:
a) Lisansüstü öğrenim için gönderileceklerin, İngilizce için en az 213 puanlık geçerli TOEFL veya en az 7,5 puanlık IELTS belgesine, Fransızca ve Almanca için ise ilgili ülke kurumlarının yaptığı sınavlarda alınan eşdeğer belgeye sahip olmaları şarttır.
b) Dışişleri Bakanlığınca bildirilecek uluslararası kurum ve kuruluşlara gönderileceklerin Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından (KPDS) İngilizce veya Fransızca dillerinin birinden (A) düzeyin-de puan almaları veya (a) bendinde belirtilen belgelere sahip olmaları şarttır.
c) Diğerlerinin çalışmaları için gerekli olan dil için KPDS'den en az (C) düzeyinde puan almaları veya en az 190 puanlık geçerli TOEFL ya da en az 6,5 puanlık IELTS belgesine sahip olmaları şarttır.
Yurt dışına gönderileceklerin yabancı dil bilgisi düzeyini gösterir başarı belgelerinin, kurumlarınca kendilerine bildirilen son başvuru tarihin-den önceki iki yıl içinde alınmış olması gereklidir."

Ancak, 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 24. ve 65. maddeleri gereğince hazırlanarak 1 Eylül 2000 tarih ve 24157 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan yönetmelik çerçevesinde yapılan Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Sınavına (ÜDS) mezkur yönetmelikte yer verilmemektedir.

Merkezi bir sınav olan ve ülkemiz üniversitelerinde yüksek lisans programlarına giriş için kullanılan ÜDS'nin Türkiye'de veya uluslararası düzeyde merkezi olarak yapılan yabancı dil sınavlarının eşdeğerlik durumları Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) tarafından belirlenmiştir. Buna göre uluslararası düzeyde uygulanan sınavların ÜDS'ye eşdeğerlik durumları ÜDS 65=TOEFL 513 (183)- IELTS 6, ÜDS 50=TOEFL 477 (153)- IELTS 5-5 olarak tespit edilmiştir.

Yurt dışı görevlendirmelerinde, KPDS, TOEFL ve IELTS sınavları ile yurtdışında yüksek lisans yapmak için istenilen puanlar bir ölçü olarak belirlenmiş iken yurtiçinde yüksek lisans (doktora ve doçentlik ) yapabilmek için gerekli olan ÜDS puanının mezkur yazıda yer almamış olması bir eksiklik olarak görülmektedir.

Böylelikle akademik anlamda yabancı dil yeterliliği ulusal düzeyde yapılan bir sınavda kabul edilen bir akademisyen ya da memurun mesleki açıdan araştırma yapmak amacıyla yurtdışına gönderilmesinde ÜDS sınavında istenilen puanı alması ancak yurtdışına istenilen puanı almadığı gerekçesiyle görevlendirilmemiş olması bu manada akademik inceleme yapabilme yeterliliği kabul edilmişken mesleki inceleme yapma yeterliliğinin olmadığı gibi bir sonuca ulaşılmasına sebebiyet verebilecektir.

Haberi yazan: Doçent