Vergi İadelerinde Önemli Değişiklik
Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan ve Bakanlar Kuruluna sunulan, daha sonra da Bakanlar Kurulunca TBMM'ye sevk edilen yeni tasarı ile vergi iadelerinde önemli düzenlemeler yapılmaktadır. Bu yeni düzenlemeye göre 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 121. maddesi yeniden düzenlenmekte ve belirli bir kademelendirme ile vergi iade tutarı hesaplanmaktadır. 2004 yılı içerisinde uygulanacak olan vergi iadelerine ilişkin bu düzenlemenin ayrıntısı için tıklayın.
Vergi İadelerinde Önemli Değişiklik
Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan ve Bakanlar Kuruluna sunulan, daha sonra da Bakanlar Kurulunca TBMM'ye sevk edilen yeni tasarı ile vergi iadelerinde önemli düzenlemeler yapılmaktadır. Bu yeni düzenlemeye göre 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 121. maddesi yeniden düzenlenmekte ve belirli bir kademelendirme ile vergi iade tutarı hesaplanmaktadır. 2004 yılı içerisinde uygulanacak olan vergi iadelerine ilişkin bu düzenlemenin ayrıntısı için tıklayın.
Şu anki vergi iade tutarını hesaplama şekli oldukça karışıktır. Sitemizde daha önce vergi iade tutarının nasıl hesaplanacağına ilişkin formüller ve örnekler verilmiş idi. 7 adımda anlatılan vergi iade tutarının hesaplanma şekli bir kez daha aşağıda tablo içerisinde yer almaktadır.
Yeni düzenemede vergi iade tutarını hesaplama şekli oldukça basitleştirilmiştir. Bu yeni düzenlemenin şekli aşağıdaki gibidir. (Düzenlemenin tam metni için tıklayın.)
"193 sayılı Kanunun mükerrer 121 inci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
?Ücretlilerde vergi indirimi
Mükerrer Madde 121 - Gerçek ücretlerin vergilendirilmesinde, mükellefin kendisi,
eşi ve çocukları ile ilgili eğitim, sağlık, gıda, giyim ve ikamet edilen konuta
ait kira harcamalarının yıllık toplam tutarının;
- 3 milyar liraya kadar % 8'i,
- 6 milyar liranın 3 milyar lirası için % 8'i, aşan kısmı için % 6'sı,
- 6 milyar liradan fazlasının, 6 milyar lirası için % 7'si, aşan kısmı için
% 4'ü,
ücretlinin ertesi yılda ödeyeceği gelir vergisinden mahsup edilir veya işverenler
aracılığı ile kendisine nakden iade edilir.
Şu kadar ki; harcamaların Türkiye'de yapılması, gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan gerçek veya tüzel kişilerden alınan belgelerle tevsik edilmesi ve bu belgelerin işverene verilmesi şarttır. Mahsup hakkı kazanılan tutarın hesaplanmasında dikkate alınan harcama tutarı, vergi matrahının toplamını geçemez.
Ücretlilerin harcama belgelerinin işverene ibrazı, beyanı ve verginin mahsup
veya iadesine ilişkin süreleri tespit etmeye, iadeyi nakden veya mahsuben yaptırmaya,
vergi mahsup ve iadesine tabi tutulacak mal ve hizmet alımlarını yukarıda sayılanlarla
sınırlı olmaksızın tespit etmeye ve uygulamanın usul ve esaslarını belirlemeye
Maliye Bakanlığı yetkilidir.?
Bu yeni düzenlemeye iki örnek verelim.
Örnek 1- Vergi matrahı 8.400.000.000 lira olan bir kişinin alacağı vergi iade
tutarı ne kadardır?
1) 6 milyar liradan kesilen vergi (%8 ve %6) :240.000.000+ 180.000.000=420.000.000
2) 2.4 milyar liradan kesilen vergi(%7): 168.000.000
3) Toplam Tutar: 588 milyon
Yaklaşık Oran: %7
Örnek 2: Vergi matrahı 14.000.000.000 milyar lira olan bir kişinin alacağı
vergi iade tutatı ne kadardır?
1) 6 milyar liradan kesilen vergi(%8 ve %6) 240.000.000+ 180.000.000=420.000.000
2) 6 milyar liradan kesilen vergi(%7) : 420.000.000
3) 2 milyar liradan kesilen vergi(%4) : 80.000.000
4) Toplam Tutar: 920 milyon
Yaklaşık Oran: %6.5
Değerlendirme: Aşağıdaki tabloda yer alan iki adet örnek matrah yeni düzenlemeye uyarlanmıştır. Çıkan sonuca göre vergi matrahı yükseldikçe alınacak vergi iade tutarı azalmaktadır. Ancak matrahın düşük olması halinde bir değişiklik yaşanmamaktadır.
Tasarıdan Önceki Şekliyle Vergi İade Tutarını Hesaplama Yöntemi 1-
Önce Vergi Matrahı Belirlenir. Bu rakam 15.12.2002 tarihli maaş bordrosunda
yer almaktadır. |
|
ÖRNEK | |
1-Vergi matrahı | 8.400.000.000 |
2-Kesilen Vergi | 3.800.000.000
liradan kesilen vergi: 570.000.000 TL 8.400.000.000-3.800.000.000= 4.600.000.000 liradan kesilen vergi: 920.000.000 TL TOPLAM kesilen vergi: 1.490.000.000 TL |
3- Verilecek fiş yada fatura tutarı (Maksimum fiş miktarının verildiği varsayılmıştır. Buraya verilen fiş miktarı yazılacaktır) | (8.400.000.000*0.35)*3=8.820.000.000 TL |
4- Özel Gider İndirimine Tabi Tutar | 8.820.000.000 *1/3=2.940.000.000 TL |
5- Özel gider indiriminden sonraki vergi matrah | 8.400.000.000- 2.940.000.000=5.460.000.000 TL |
6- Özel Gider İndiriminden sonraki vergi matrahının gelir vergisi | 3.800.000.000
liradan kesilen vergi: 570.000.000 TL 5.460.000.000-3.800.000.000=1.660.000.000 liradan kesilen vergi: 332.000.000 TL TOPLAM kesilen vergi: 902.000.000 TL |
7- Nakden veya hesaben iade edilecek tutar | 1.490.000.000-902.000.000=588.000.000
TL Yaklaşık oran: %7 |
. | |
ÖRNEK-2 | |
1-Vergi matrahı | 14.000.000.000 TL |
2-Kesilen Vergi | 3.800.000.000
liradan kesilen vergi: 570.000.000 TL 9.500.000.000-3.800.000.000=5.700.000.000 liradan kesilen vergi: 1.140.000.000 14.000.000.000-9.500.000.000=4.500.000.000 liradan kesilen vergi: 1.125.000.000 TOPLAM kesilen vergi: 2.835.000.000 TL |
3-
Verilecek fiş yada fatura tutarı (Maksimum fiş miktarının verildiği varsayılmıştır. Buraya verilen fiş miktarı yazılacaktır) |
(14.000.000.000*0.35)*3=14.700.000.000 |
4- Özel Gider İndirimine Tabi Tutar | 14.700.000.000*1/3=4.900.000.000 TL |
5- Özel gider indiriminden sonraki vergi matrah | 14.000.000.000-4.900.000.000=9.100.000.000 TL |
6- Özel Gider İndiriminden sonraki vergi matrahının gelir vergisi | 3.800.000.000
liradan kesilen vergi: 570.000.000 TL 9.100.000.000-3.800.000.000=5.300.000.000 liradan kesilen vergi 1.060.000.000 TL TOPLAM kesilen vergi: 1.630.000.000 TL |
7- Nakden veya hesaben iade edilecek tutar | 2.835.000.000-1.630.000.000=1.205.000.000
TL Yaklaşık oran :%8.6 |