Bürodaki polise de fazla çalışma hukuka uygun

Emniyet teşkilat çalışan polis memurlarına, 2003 tarihli bir olurla, 3201 sayılı Kanuna dayanılarak fazla çalışma verilmektedir.

Söz konusu fazla çalışmadan, yıllık izinlerde kesinti yapılınca bir başkomiser dava açmıştır. Danıştay, bu davada, ödenen fazla çalışma ücretinin mesai dışında yapılan fazla çalışma karşılığı olarak değil, görevin niteliği, yapılan işin zorluğu kaynaklanan bir ödeme olduğunu belirtmiştir.

İŞTE KAMU DENETÇLİĞİ KURUMU RAPORUNDA YER ALAN BÖLÜM

Fazla Mesai
33) Polislerin bir diğer şikayet konusu ise yaptıkları fazla mesailer ile verilen ek görevler karşılığında herhangi bir ek ücret almadıkları ve kendileri gibi polis memuru olan ancak büro görevinde bulunan polislerle aynı maaşı almalarıdır.

Polislerin illere göre haftalık çalışma ortalamasının 41,79 ile 59,15 saat arasında değiştiği. polislerin 30 ek görevde bulunduğu ve bunlardan şehit cenazeleri, seyyar satıcılar yıkım ihale mahkeme tedbirleri, para nakliyle ilgili görevlerin mesai içinde kabul edildiği, diğer ek görevlerin ise duruma göre mesai içinde duruma göre mesai dışında kabul edildiği. bu verilen ek görevlerden sadece sınav tedbirleri (Açık Öğretim Fakültesi, ÖSYM ve Milli Eğitim Bakanlığı sınavları) karşılığında ek ücret aldıkları hususlarına yukarıda ayrıntılı olarak değinilmiştir.

34) Polislerin fazla mesai karşılığında ek bir ücret alıp almadıkları hususunda yapılan inceleme neticesinde, 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanununun ek21 inci maddesi kapsamında polisler arasında dörtlü bir sınıflandırmanın yapıldığı ve bu sınıflandırmaya göre polislere fazla mesai adı altında her ay sabit bir ek ücretin ödendiği tespit edilmiştir. Konuya ilişkin bilgilere aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.

35) Tablodan, fazla mesai kapsamında emniyet hizmetleri sınıfına dahil kadrolarda özel harekat ve istihbarat birimlerinde görev yapan 13.607 kişiye 377TL. siyasi hizmet, çevik kuvvet birimleri ile köprü ve hassas bölgeleri koruma görevlerinde fiilen çalışanlarla, panzer sürücüsü ve operatörü olarak görev yapan 62.099 kişiye 344TL. diğer birimlerinde görevli olan 169.938 kişiye 290TL. çarşı ve mahalle bekçisi 3.709 kişiye 138TL olmak üzere aylık sabit bir ek ücretin ödendiği anlaşılmaktadır.

36) Fazla mesai konusuyla ilgili olarak Danıştay 11. Dairesine Başkomiser olarak görev yapan davacı tarafından, 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu'nun ek21 inci maddesi gereğince ödenen fazla çalışma ücreti usul ve esaslarına ilişkin 10/11/2003 tarih ve ... sayılı İçişleri Bakanlığı OLUR'unun, fazla çalışma ücretinin çalışılan süreye bağlı olmaksızın ve peşin olarak aylık işle birlikte ödenmesinin ve yıllık izinde geçen çalışılmayan süreler içinde fazla çalışma ücreti ödenmesinin anayasaya aykırı olduğu iddialarıyla bu işlemin iptali ve bu işlem nedeniyle eksik ödenen tutarın yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle dava açılmıştır.

Danıştay 11. Dairesinin 23/06/2009 tarih ve 2006/6559 Esas, 2009/6677 Karar sayısında, söz konusu fazla çalışma ücretini düzenleyen 10/11/2003 tarih ve 4206 sayılı İçişleri Bakanlığı OLUR'unun 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu'na dayandığı ve hukuka uygun olduğu, ödenen fazla çalışma ücretinin mesai dışında yapılan fazla çalışma karşılığı olarak değil, görevin niteliği, yapılan işin zorluğu ve önemi doğrultusunda emniyet hizmeti sınıfı kadrolarında bulunanlardan görev yapılan birime göre salt bu görevi yerine getirmeleri nedeniyle her ay sabit olarak yapılan bir ödeme olduğu ve günlük çalışma saatleri dışında yapılan çalışmaların karşılığı ( alanlar için ) ödenen fazla çalışma ücretinden nitelik olarak farklı olduğunun anlaşıldığı, bu kapsamda yapılan ödemenin hukuka uygun olduğu, yönünde karar verilmiş ve dava reddedilmiştir.

37) Bununla birlikte Emniyet Teşkilatında merkez ve merkeze doğrudan bağlı birimlerde 9.959, taşra teşkilatında 56.947 olmak üzere toplam 66.906 polis memurunun bir diğer ifadeyle polislerin %27,7 sinin yani her dört polisten birisinin büro hizmetlerinde çalıştığı anlaşılmıştır. 3201 sayılı kanunun ek21 inci maddesinde emniyet teşkilatı mensupları (polisler) arasında yapılan dörtlü sınıflandırmada "Diğer Birimlerde Görevli" olarak nitelendirilen sınıf içerisinde büro hizmetlerinde görev yapan bu polis memurlarının da bulunduğu ve büro hizmetlerinde çalışan bu kişilerin de 3201 sayılı kanun kapsamında fazla mesai ücreti olarak 2014 yılı itibarıyla aylık sabit olarak 290TL aldıkları görülmüştür.

Büro Hizmetinde Çalışan Polisler

41) Emniyet Teşkilatında merkez ve merkeze doğrudan bağlı birimlerde 9.959, taşra teşkilatında 56.947 olmak üzere toplam 66.906 polis memurunun bir diğer ifadeyle polislerin %27,7 sinin yani her 4 polis memurundan 1 sinin büro işlerinde çalıştığı. 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu'nun ek21 inci maddesi kapsamında büro hizmetlerinde görev yapan bu polis memurlarının fazla mesai yapıp yapmadıklarına bakılmaksızın 2014 yılı itibarıyla fazla mesai ücreti olarak aylık sabit 290TL aldıkları görülmüştür.

42) Bu açıklamalar ve tespitlerden, emniyet teşkilatında büro işlerinde çalışan polis sayısının oldukça yüksek olduğu, bu polislere 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu'nun Ek 21 inci maddesi kapsamında fazla mesai yapıp yapmadığına bakılmaksızın fazla mesai ücretinin verildiği, bu uygulamaların meslek içindeki çalışma huzur ve barışını bozduğu kanaati ve sonucuna varılmıştır.