10 soruda yeni TEOG yerleştirmeleri

Milli Eğitim Bakanlığı, geçen yıl ilk defa 8'inci sınıflara uygulanan Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş (TEOG) sistemi kapsamında ortak sınav sonuçlarına göre yapılan lise yerleştirmelerinde değişikliğe gitti. Amaç, geçen yıl yaşanan kilometrelerce uzaktaki okullara ve tercih edilmediği halde imam hatip liselerine yerleştirme gibi sorunların önüne geçmek. Ancak, yapılan değişiklikler devlet lisesinde şansını deneyip, olmazsa özel okula kayıt yaptırmayı düşünen adayların kafasını karıştırdı. Öğrenciler ve aileleri için yeni TEOG yerleştirme sistemindeki değişiklikleri derledik.

Sınavla öğrenci alacak özel okullar, 24 Haziran-10 Temmuz tarihleri arasında kayıt işlemlerini tamamlayacak. Tercih işlemleri, öğrenci velisi tarafından 6-16 Temmuz arasında yapılacak. Yerleştirmeye Esas Puan (YEP) ile öğrenci alan okulların yerleştirme sonuçları, 14 Ağustos'ta açıklanacak, aynı tarihte boş kontenjanlar da ilan edilecek.

1 - Bu yıl TEOG kapsamında kaç tercih yapabileceğim?

Bakanlık geçen yıl 'A' ve 'B' olarak hazırladığı tercih listesinin sayısını bire düşürdü. Veliler, okulların genel ve özel başvuru şartlarına dikkat ederek, istek sırasına göre farklı il ve ilçelerdeki okullar da dahil olmak üzere, okul türlerine göre aynı veya karışık olarak 25 okul tercih edebilecek.

2 - Özel okula kayıt yaptırmayı düşünüyorum, tercih yapmak zorunda mıyım?

Özel okula gitmek isteyen öğrenciler tercih yapmak zorunda değil. Ancak internet adresinden tercih işlemleri için giriş yapıldığında, tercih işlemleri ekranında öğrencilerin karşısına 'Özel okula kayıt yaptırdım tercih yapmayacağım' ve 'Tercih yapmak istiyorum' butonları çıkacak. Özel okula kesin kayıt yaptıran öğrenciler, 'Özel okula kayıt yaptırdım tercih yapmayacağım' butonunu seçecek. Bu durumda tercih yapmaları gerekmeyecek.

3 - Özel okula kayıt yaptıracağım ve tercih yapmayacağım. Ancak yapılan yerleştirmeler sonucunda iyi bir Anadolu lisesinde boş kontenjan olursa oraya geçiş yapabilir miyim?

Özel okula kesin kayıt yaptıran öğrenciler tercih listesi doldurmayacak. Fakat tercihler sonucunda yapılacak yerleştirmelerde istediği bir Anadolu lisesinde boş kontenjan olursa ve puanı okulun taban puanına yakın ise isteyen öğrenci nakil döneminde bu devlet okuluna başvuruda bulunabilir. Milli Eğitim Bakanlığı henüz nakil dönemi takvimini açıklamadı.

4 - Puanım istediğim devlet okuluna yeterse tercih yapacağım, yetmezse özel okula kayıt yaptıracağım. Ancak tercihler sonucunda yapılacak yerleştirmelerde puanı benim puanımdan düşük öğrenciler, istediğim devlet okuluna yerleşebilir. Bu durumda haksızlık olmayacak mı?

İstediğiniz devlet okulunda boş kontenjan olursa ve puanlarınız yeterse, nakil döneminde başvuru yapabilirsiniz. Milli Eğitim Bakanlığı, bu uygulamayla devlet liselerindeki yığılmaları önlemeyi hedefliyor. Bu nedenle özel okula kayıt tarihlerini öne aldı. Eğitim uzmanları ise ailelerin ve öğrencilerin iyi düşünerek, kafasında soru işaret kalmayacak şekilde karar vermesinden yana.

5 - Ben çocuğumu özel okula göndereceğim. Kayıt yaptırmayı düşündüğümüz okul bu sene 4 dersin puanına göre öğrenci alacağını açıkladı. Ancak Milli Eğitim Bakanlığı'nın yayımladığı taslak kılavuzda, "Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü'ne bağlı özel okullara Yerleştirmeye Esas Puanı (YEP) ile öğrenci alınacak" diyor. Bu durumda ne yapacağım, çocuğum YEP'e göre mi özel okula kaydedilecek?

Özel okulların bir kısmı YEP'e göre taban puan ilan ederek kayıt yapacak, bir kısmı da Bakanlığın onayladığı yönetmeliklerine göre öğrenci alacak. Özel okullar öğrenci kabul yöntemlerini nasıl açıkladıysa o şekilde alacak. Çocuğunuzu göndermek istediğiniz özel okul 4 dersten öğrenci alacağını açıkladıysa o derslerin puanlarına göre öğrenci kabul edecek. Çünkü, özel okullar nasıl öğrenci almak istediklerini önceden Milli Eğitim Bakanlığı'na açıkladı. Bir yönetmelik hazırlayarak Bakanlığa sundular. Bakanlık da yönetmelikleri inceleyerek onay verdi.

Özel okullar arasında 3 dersten öğrenci alacak olanlar da var. Bu nedenle uzmanlar aileleri uyararak, özel okullar arasında ders sayısı farkından dolayı puan türlerinde farklılık olacağı için, kayıt döneminden yani 24 Haziran'dan önce ailelerin, çocuğunu göndermek istediği okula başvuru yaparak kayıt şartlarını öğrenmesini öneriyor.

6 - Tercih yapmayanlar ne olacak?

İnternet üzerinden açılan tercih işlemleri ekranında 'Özel okula kayıt yaptırdım, tercih yapmayacağım' ya da 'Tercih yapmak istemiyorum' butonlarından birini seçmeyenler, 12 yıllık zorunlu eğitimden dolayı sistem tarafından otomatik olarak açık liselere kaydedilecek.

7 - 25 tercihinden herhangi birine yerleşemeyen öğrenciler ne yapacak?

Tercihlerin ardından yerleştirme sonuçları 14 Ağustos'ta açıklanacak. Aynı tarihte okulların boş kontenjanları da ilan edilecek. Boş kontenjanlar için 17-21 Ağustos tarihleri arasında İl veya İlçe Öğrenci Yerleştirme ve Nakil Komisyonları tarafından tercihler alınacak. 25 tercihinden herhangi birine yerleşemeyen adaylar, il veya ilçe sınırları içinde 5 okul seçecek. Öğrenciler bu tercihleri doğrultusunda Yerleştirmeye Esas Puanı (YEP) üstünlüğüne göre merkezi olarak bu okullardan birine yerleştirilecek. Kesin kayıtlar otomatik olarak yapılacak.

8 - Güzel sanatlar ve spor liselerine yerleştirmeler nasıl olacak?

Güzel sanatlar ve spor liselerine yerleştirme işlemleri, güzel sanatlar ve spor liselerine giriş mevzuatı esas alınarak, tercihler doğrultusunda merkezi olarak yapılacak. Güzel sanatlar ve spor liselerine giriş için daha önce okullarda yapılan özel yetenek sınav sonuçları, okul yönetimlerince ilan ediliyordu. Yeni yerleştirme sistemine göre ise, bu okulları seçecek olan öğrenciler, yine yetenek sınavına alınacak, ancak yerleştirmeler merkezi yapılacak.

9 - Özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler liselere nasıl yerleştirilecek?

İlköğretim programını tamamlayan ve tercih yapan özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerden özel eğitim değerlendirme kurulu raporu doğrultusunda kaynaştırma yoluyla eğitim alacak öğrencilerin geçiş ve nakilleri, engel durumu ve özellikleri ile ikamet adresleri dikkate alınarak Anadolu liseleri, Anadolu imam hatip liseleri, mesleki ve teknik Anadolu liseleri, çok programlı Anadolu liseleri ile mesleki ve teknik eğitim merkezlerine her bir şubede iki öğrenciyi geçmeyecek şekilde il veya ilçe öğrenci yerleştirme ve nakil komisyonu kararı ile yapılacak. Özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin puanları, yerleştirildikleri okulların puanlarını hiçbir şekilde etkilemeyecek.

10 - Lise yerleştirmelerinde aynı okulu tercih eden iki öğrenci arasında eşitlik olursa hangisi yerleşecek?

Yerleştirmelerde YEP'lerin eşit olması halinde 8'inci sınıf Ağırlıklandırılmış Ortak Sınav Puanı (AOSP), bunun da eşit olması halinde sırasıyla 8'inci, 7'nci ve 6'ncı sınıflarda Yıl Sonu Başarı Puanı (YBP) üstünlüğüne bakılacak. Eşitlik devam ederse tercih önceliği, okula özürsüz devamsızlık yapılan gün sayısının azlığı gibi kriterler dikkate alınacak. Ancak yine de eşitlik bozulmaz ise öğrencinin doğum tarihine bakılacak ve yaşı küçük olan tercih edilen okula yerleştirilecek.

Özel okulların kayıt takviminin erkene alınmasının nedeni nedir?

Milli Eğitim Bakanlığı bu değişiklikle, devlet okuluna devam etmeyip özel okula ya da açık liseye gidecek öğrencileri erkenden tespit edip, okulların boş kontenjanlarını daha sağlıklı verilerle belirlemeyi hedefliyor.