Bakan Şahin'in Tehdidi Ne Kadar Gerçekçi
2006 yılı toplu görüşmeleri, Bakan Şahin'in tavrı nedeniyle, uzlaşmazlıkla sonuçlanmıştır. Uzlaşma sonrasında bir kısım konfederasyonlar iş yavaşlatma ve işe gitmeme gibi eylemlere başvuracağını açıklamıştır. Devlet Bakanı Şahin, bu tür eylemlere katılma halinde disiplin cezası verileceğini belirtmiş ve bunun bir atılma nedeni olduğunu ifade etmiştir. Ancak, Anayasa'nın 90. maddesinde yapılan düzenleme sonrasında yargı organları sendikal eyleme katıldığı gerekçesiyle bir gün işe gelmeyen memurlara verilen disiplin cezasının iptaline karar vermiştir. Bu konudaki son karar Danıştay 12. Dairesine aittir. Devamı için başlığa tıklayınız.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında, 2004 yılında yapılan en önemli düzenleme, 90'uncu maddesinde yapılandır. 2004 yılında yapılan düzenleme ile "Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hükümleri esas alınır." hükmü getirilmiştir.
İşte bu düzenleme sonrasında, sendikal eylemelere katıldığı gerekçesiyle hakkında disiplin cezası uygulanan memurların açtığı davalarda, mahkemeler memur lehine karar verdi.
Bu konuda sitemizde ilk yayımlanan karar Samsun İdare Mahkemesine aittir. Mahkeme, 11.12.2003 günü okula gelmediğinden bahisle hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/C-b maddesi uyarınca 1/30 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasına ilişkin işlemi iptal etmiştir. Mahkeme gerekçede, "sendika faaliyet kapsamında bir gün göreve gelmemek fiilinin mazaret olarak kabulü gerektiğini" belirtmiştir.
Sitemizde bu konuda yayımlanan ikinci karar, Edirne İdare Mahkemesine aittir. Mahkeme, işe gitmediği için hakkında aylıktan kesme cezası uygulanan memur lehinde karar vermiştir. Karar gerekçesinde yine "sendikal faaliyet kapsamında bir gün göreve gelmemek fiilinin mazaret olarak kabulü gerektiğini" belirtmiştir.
Sitemizde yayımlanan son karar ise Danıştay'a aittir. Danıştay, Manisa İdare mahkemesinin memur aleyhine verdiği davayı temyizen incelerken, "davacının sendikal faaliyet kapsamında göreve gelmemesi fiilinin mazeret olarak kabulünün gerektiği" gerekçesiyle mahkeme kararını memur lehine bozmuştur. Danıştay 12. Dairesinin bu kararı oldukça önemli olup, ilk kez bir temyiz organı, sendikal eyleme katıldığı gerekçesiyle göreve gelmeyen bir memura verilen aylıktan kesme cezasının iptaline karar vermiştir.
Bu üç karar birlikte incelendiğinde, şunu ifade edebiliriz.
1- Memurlar, sendikal eylemlere katılabilmek amacıyla işe gelmeyebilirler.
2- Ortada Danıştay'ın İçtihadı Birleştirme Kararı olmadığı için verilen kararlara tüm idari birimlerin uyma zorunluluğu bulunmamaktadır. Verilen kararlar bireyseldir ama diğer benzer olaylara emsal olabilecek niteliktedir. Bu çerçevede, işe gelmeme eylemi nedeniyle idareler tarafından memur hakkında disiplin işlemi başlatılacaktır. Genel olarak verilen ceza aylıktan kesme cezasıdır.
3- Bu disiplin cezalarına karşı 60 gün içinde idare mahkemelerinde dava açılması halinde, son verilen Danıştay kararı da göz önünde bulundurulduğunda, idare mahkemesi hakiminin disiplin cezasının iptali yönünde karar vereceğini düşünüyoruz. Tabikii karar yine mahkeme hakiminin taktirindedir.
4- Sendikal eyleme gelmeme nedeniyle karşılaşılabilecek yasal boyut bu şekilde olup, nasıl hareket edileceği her memurun kendi vicdanına kalmıştır.