Bakkal, manav kendi işyerinin iş güvenliği uzmanı olabilecek
OKAN GÜRAY BÜLBÜL
Az tehlikeli sınıfta yer alan ve 10'dan az çalışanı bulunan bakkal, manav, kırtasiye gibi işyerlerinde işverenler eğitim alarak iş güvenliği uzmanı olabilecekler. Bu sınıftakiler için zorunluluk 1 Temmuz 2016'da başlayacak.
İŞ Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 30 Haziran 2012'de Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanunun yayım tarihinden bu yana 3 yıldan fazla bir süre geçerken, getirdiği en önemli yenilik, bütün işyerlerinin iş sağlığı ve güvenliği profesyonellerinden, yani iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimlerinden hizmet alma zorunluluğuydu. Bu zorunluluk için işyerlerinin çalışan sayısı ve bulundukları tehlike sınıfı uyarınca geçiş süreleri belirlenmişti.Kanun bütün işyerlerinin iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekiminden ne zaman hizmet almaya başlaması gerektiğini belirlemiş durumda.
'TEHLİKE' KAFA KARIŞTIRDI
Bu tebliğde yer alan bazı işyerlerinin tehlike sınıfı ise kafalarda soru işaretleri yaratıyor. Örneğin berberler tehlikeli sınıfta yer alıyor. Diğer yandan her alışveriş merkezinin içinde yer alan kuru temizlemeciler de çok tehlikeli sınıfta. Tehlike sınıfları tebliğinde tehlikeli sınıfta yer alan berber, hamam, sauna gibi işyerleri 1 Ocak 2014'ten itibaren iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekiminden hizmet almak zorundalar. Çoğu kez yan yana hizmet verdikleri diğer esnaflar market, manav, kırtasiyeci ise 1 Temmuz 2016'ya kadar bu zorunluluk kapsamında değil. İşyerleri iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi hizmetlerini Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi olarak ifade edilen şirketlerden satın alabiliyorlar. OSGB'ler uzmanları bu işyerlerine hizmet vermek üzere görevlendiriyorlar.
MALİYETİ AYDA 100-250 TL
Tehlikeli sınıfta yer alan ve 3 ila 5 kişinin çalıştığı berberlerde bu hizmetin bedeli berberin bulunduğu ile göre çalışan başına aylık 30 ila 50 TL arasında değişiyor. Yani bir berber dükkanı aylık 100 ila 250 TL arasında bir iş güvenliği maliyetiyle karşılaşıyor. Öte yandan az tehlikeli sınıfta yer alan ve 10'dan az çalışanı bulunan işyerlerinin işverenleri için önemli bir istisna söz konusu. Buna göre; az tehlikeli sınıfta yer alan bakkal, manav, kırtasiye gibi işyerlerinde işverenler eğitim alarak kendi işyerlerinin iş güvenliği uzmanı olabilecekler. En az 16 saat süren ve açıköğretim şeklinde yürütülen eğitim programını ve sonundaki sınavı başarıyla tamamlayan işverenler, kendi işyerlerinde iş güvenliği uzmanı faaliyetlerini yerine getirebilecekler.
BERBERE DESTEK VAR
TEHLİKELİ sınıfta yer alan berberler çalıştırdıkları kişi başına aylık 17.8 TL destek alabiliyor. Çok tehlikeli sınıfta bu rakam 20.3 TL'ye çıkıyor. Bu destek 3 ayda bir ödeniyor. Yani tehlikeli sınıfta iş sağlığı ve güvenliği maliyetlerinin ortalama yarısı devlet tarafından karşılanıyor.
AYDA 6.167 TL CEZA
İŞ güvenliği uzmanı ve işyeri hekiminden hizmet alma zorunluluğu başlamış olan berberler, eğer bu görevlendirmeler yapmamışlarsa ciddi tehlike altındalar demektir. İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi çalıştırmamanın idari para cezası aylık 6.167 TL. Bu cezanın geçmişe dönük olarak uygulanması da mümkün. Yani 1 Ocak 2014'ten itibaren görevlendirme yapmamış bir berber dükkanına 19 ay için 234 bin TL ceza kesilebilir. Bu rakam pek çok berberin kapanmasına bile neden olabilir.