Ekim enflasyonu, maaş zammını nasıl etkileyecek?
Ekim enflasyonu açıklandı, peki maaş zamları nasıl etkilenecek?
Bilindiği üzere, yılın ilk altı ayında yüzde 4,76 oranında enflasyon oluşmuş ve maaşlara, 1 Temmuz'dan geçerli olmak üzere, yüzde 1,76 oranında enflasyon farkı zammı yapılmıştır.
Şimdi ise yılın ikinci yarısındaki enflasyonlara geldik.
Peki yılın 2. yarısındaki enflasyon, memur maaş zamlarını nasıl etkileyecek?
2014-2015 yılına yönelik toplu sözleşmelerde, 2015 yılı enflasyon zammına ilişkin olarak şu hüküm yer almaktadır:
"Madde 7- (1) Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksinin;
ç) 2015 yılı Aralık ayı endeksinin 2014 yılı Aralık ayı endeksine göre oniki aylık değişim oranının 5 inci maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarında 2015 yılı için öngörülen kümülatif artış oranını, aşması halinde, ... katsayılar,... oniki aylık dönemlere ilişkin enflasyon rakamının ilan edildiği ayın 1'inden geçerli olmak üzere aşan kısım kadar artırılır."
Bu hükümde, 2015 yılı Aralık ayı endeksinin 2014'e göre değişimi, 5. maddenin 2 ve 3. fıkralarındaki oranları aşmasına sağlanmıştır. 5. maddenin 2. ve 3. fıkralarında yüzde 3+3 zammı yer almaktadır. Bu nedenle de, enflasyon rakamları açıklandığında yapmış olduğumuz haberlerde, enflasyondan arındırılmış yüzdelik zamları esas almıştık. tıklayınız.
Ancak, yaptığımız incelemede şunu gördük ki, 2016-2017 toplu sözleşmesinde, 2015 enflasyon farkı 8. maddede tekrar düzenlenmiştir, üstelik aleyhe olarak. Bu düzenleme şu şekildedir:
"Madde 8- (1) Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksinin;
a) 2015 yılı Aralık ayı endeksinin 2014 yılı Aralık ayı endeksine göre oniki aylık değişim oranının aynı dönem için verilen kümülatif artış oranını aşması halinde, ....katsayılar, ...söz konusu oniki aylık veya altı aylık dönemlere ilişkin enflasyon rakamının ilan edildiği ayın 1'inden geçerli olmak üzere aşan kısım kadar artırılır."
Görüldüğü üzere, yeni düzenlemede, yüzde 3+3'ün esas alınacak 5. maddenin 2. ve 3. fıkralarına yapılan gönderme çıkarılmıştır.
Bu yeni aleyhe olan düzenlemeden dolayı, 2015 yılı toplam enflasyonu yüzde 6,09'u değil, yüzde 7,9'u aşması halinde enflasyon farkı alınabilecektir.
DEĞERLENDİRME
Yeni sisteme göre, Aralık 2015 ila Aralık 2014 arasındaki enflasyon oranı yüzde 7,9'u aşarsa memurlar aşan nispette, yılın 2. yarısı için enflasyon farkı alacaktır. Ağustos 2015 itibariyle %0,40 artmış ve 2014 yılı Aralık ayına göre toplam enflasyon %5,27 olmuştur. Eylül 2015 itibariyle %0,89 artmış ve 2014 yılı Aralık ayına göre toplam enflasyon %6,21 olmuştur. Ekim ayında ise enflasyon bir önceki aya göre %1.55 artmış, bir önceki yılın Aralık ayına göre ise %7.86 olmuştur. Eğer 2015 Kasım ve Aralık aylarındaki enflasyonla birlikte yıllık enflasyon yüzdesi 7.9'u aşarsa, aşan miktarda yılın 2. yarısı için zam alınacaktır.