Görevde yükselmede il tercihleri ve açıkta kalma sorunu
İl tercihlerinin başvuru öncesinde alınması durumunda, yüksek puan alan adayların açıkta kalması sorunu oluşmaktadır.
SORU: İçişleri Bakanlığı görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavında teknik kadro olan mühendislik programcılık tekniker ve teknisyenlik sınavlarının zor olmasından dolayı birçok il boş kalmıştır. İçişleri Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik'in "Başarı notu ve başarı listesi" başlıklı 19 uncu maddesinin dördüncü fıkrasında "Görevde yükselme ve/veya unvan değişikliği sınavında o dönem için duyuruda bildirilmek şartı ile en fazla ilan edilen kadro sayısı kadar aday başarı sıralamasına göre yedek olarak belirlenebilir." hükmü ile yine aynı Yönetmelik'in "Atanmaya ilişkin esaslar" başlıklı 23 üncü maddesinin ikinci fıkrasında "Atanma şartlarını taşımadıkları için sınavların geçersiz sayılması veya bu sebeple atamaların iptal edilmesi, atanılan göreve geçerli bir mazeret olmaksızın süresi içinde başlanılmaması ya da atanma hakkından vazgeçilmesi, emeklilik, ölüm, memurluktan çekilme veya çıkarılma, başka unvanlı kadro veya başka bir kuruma naklen atanma sebepleri ile boş kalan veya boşalan kadrolara; başarı sıralamasının kesinleştiği tarihten itibaren altı aylık süreyi aşmamak üzere aynı unvanlı kadrolar için yapılacak müteakip sınava ilişkin duyuruya kadar yedekler arasından başarı sıralamasına göre atama yapılabilir." hükmü yer almaktadır. Yönetmelikte asıl olarak yedeğe kalanlar başka ilde boş kalan unvan değişikliğine tabi olan kadroları yazıp yazamaz diye bir ifade olmadığından kaynaklanan yönetmelikte boşluk bulunmaktadır. Başka ile başvurup sınavda başarılı olup yedeğe kalanlar daha önceki sınavda başka iller yazabilirken şu an görüş yazısıyla yazamazsınız, geçemezsiniz denilmektedir. Biz ne yapabiliriz.
CEVAP: İçişleri Bakanlığının görevde yükselme ve unvan değişikliği yönetmeliğinde, soruda yer verdiğiniz maddelerin yanı sıra, 14'üncü maddesi şu şekildedir:
"Görevde yükselme sınavı ile unvan değişikliği sınavı valilikler ve/veya birimlerin talepleri, Personel Genel Müdürlüğünün teklifi üzerine Bakan Onayı ile yapılır. Ayrıca Bakanlığın ihtiyaçları doğrultusunda valilikler ve/veya birimlerden herhangi bir talep olmaksızın da Bakanlık, görevde yükselme sınavını veya unvan değişikliği sınavının yapılmasına karar verebilir. Görevde yükselme sınavının veya unvan değişikliği sınavının yapılabilmesi amacıyla Personel Genel Müdürlüğünce boş bulunan unvanlı kadrolar tespit edilerek ilan hazırlanır. Görevde yükselme sınavı ve/veya unvan değişikliği sınavı için hazırlanan ilanda; bu sınavlara ilişkin konu başlıkları, boş kadroların sınıfı, unvanı, derecesi, boş kadro sayısı, başvuru yeri ve tarihleri yer alır. Görevde yükselme ve/veya unvan değişikliği sınavı için hazırlanan ilan; Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı personeline sınav tarihinden en az iki ay önce bildirilir. Genel Müdürlüğünce; görevde yükselme sınavının veya unvan değişikliği sınavının açılmasına dair hazırlanan ilan, merkez ve taşra teşkilatına duyurulur. İlanda belirtilen yer ve tarihler arasında unvanlı boş kadrolar için aranılan niteliklere sahip adayların başvuruları kabul edilir. Adaylar ancak bir unvanın unvan değişikliği sınavına veya görevde yükselme sınavına başvurabilirler. Bu başvuru sadece bir İl'e veya Bakanlığa yapılır. Birden fazla unvana veya birden fazla İl'e ya da il ile birlikte Bakanlığa yapılan başvurular geçersiz sayılır. Boş bulunan kadrolar için başvurular, ataması Bakanlığa ait olan unvanlar için Personel Genel Müdürlüğüne, taşra teşkilatında ilgili valiliklere yapılır. Aylıksız izinde bulunan personel de dahil olmak üzere ilgili mevzuatı uyarınca verilmesi zorunlu izinleri kullanmakta olan personelin görevde yükselme veya unvan değişikliği sınavına katılmaları mümkündür."
Aynı Yönetmeliğin 18 inci maddesi ise şu şekildedir:
"Görevde yükselme sınavı ile unvan değişikliği sınavları ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek üzere; Bakanlık ve illerde sınav kurulları teşekkül ettirilir. Sınav kurulları başkan dahil beş üyeden oluşur... Bakanlık merkez sınav kurulu; Bakanlıkça yapılacak sınavlara ilişkin iş ve işlemler ile görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavında sorulacak soruların bilgi kaynağının hazırlanması veya hazırlatılması, sınav sonuçlarının ilanı, yapılacak itirazların sonuçlandırılmasına dair görevler ile bu Yönetmelik kapsamında verilen diğer işleri yürütür. İl sınav kurulları; illerinde görevde yükselme veya unvan değişikliği sınavına alınacakları bu Yönetmelik kapsamında tespit etmek ve ilgili itirazları karara bağlamak, illerine ait başarı listelerini düzenleyerek ilan etmek ve ilgililere tebliğini sağlamak ile bu Yönetmelik kapsamında verilen diğer işleri yürütmekle görevlidir."
19'uncu maddesi şu şekildedir:
"...İl sınav kurulları; Personel Genel Müdürlüğünce gönderilen görevde yükselme ve/veya unvan değişikliği sınav sonuçlarına göre, kendilerine müracaat ederek sınava girenlerin başarı listesini en yüksek puandan başlamak üzere her unvan için ayrı ayrı düzenler. Valilikler, il sınav kurullarınca düzenlenen bu başarı listelerini atama yapılmadan önce görevde yükselme ve/veya unvan değişikliği sınav sonuçlarının kendilerine intikal ettiği tarihten itibaren 10 iş günü içinde Bakanlığa gönderir. Görevde yükselme ve/veya unvan değişikliği sınavında o dönem için duyuruda bildirilmek şartı ile en fazla ilan edilen kadro sayısı kadar aday başarı sıralamasına göre yedek olarak belirlenebilir."
Bu hükümlerden aşağıdaki sonuçlar çıkmaktadır:
- İçişleri Bakanlığının görevde yükselme yönetmeliğinde, yazılı sınavlar Bakanlıkça gerçekleştirilmekle birlikte, başvuruların değerlendirilmesi, sözlü sınavın yapılması, itirazların değerlendirilmesi de dahil olmak üzere, görevde yükselme ve unvan değişikliğine ilişkin hemen hemen tüm süreçler, iller bazında ve il sınav kurullarınca yürütülmektedir. Bu bağlamda, ilgililerin tek bir ile veya sadece Bakanlık merkezine başvurabilmeleri, başarı sıralaması listesi ve yedek listesinin de yine her bir il için ayrı ayrı belirlenmesi öngörülmüştür. Dolayısıyla, bir il için belirlenmiş olan yedek listesinden başka bir ildeki ilan edilmiş kadroya atanılması, söz konusu kadro mevzuata uygun bir şekilde boş kalmış veya boşalmış olsa dahi, bu Yönetmeliğe göre mümkün görünmemektedir.
- Genel olarak, ilgililerin duyurulan ve başvuru şartlarını taşıdıkları farklı unvanlı kadrolardan sadece biri için, ancak, birim veya derece ayrımı gözetmeksizin başvuruda bulunmaları mümkündür. Örneğin, bir personelin aynı kurumsal ilanda şef kadrosuna başvurmuşken, uzman kadrosuna da başvurmasın mümkün değildir. Fakat bir personel şef kadrosuna başvurduğunda da, bu personelin ilan edilmiş ve atanma şartlarını taşıdığı tüm derecelerdeki ve birimlerdeki şef kadrolarına başvuruda bulunmuş sayılması gerekmektedir. İlgililere tercih hakkı verilmesi durumunda da, başarı sıralamasının kesinleşmesini müteakip ilgililerden il tercihlerinin alınması uygun olacaktır. Aksi takdirde, daha yüksek puan almış bulunan personelin atanamaması durumu ortaya çıkabilecektir. Genel Yönetmeliğin, görevde yükselme veya unvan değişikliği mahiyetindeki atamalarda, başarı sıralamasının esas alınmasını öngördüğü ve başarı puanının yanı sıra ilgililerin tercihlerinin de dikkate alınmasına olanak verildiği dikkate alındığında, İçişleri Bakanlığının görevde yükselme yönetmeliğinde değişiklik yapılması gerektiği düşünülmektedir.
- İçişleri Bakanlığının, genel çerçeve yönetmeliğe uygun olmayan kurumsal yönetmeliğinden dolayı mağdur olan adayların, bir avukat aracılığıyla dava açmaları halinde, daha hızlı sonuç alabileceklerini düşünüyoruz.