İhalelerde borcu yok yazısı işlemleri nasıl yapılır?
4734 SAYILI KAMU İHALE KANUNU KAPSAMINDA İHALELİ İŞLERİ ÜSTLENENLERDE ARANACAK BORCU YOK YAZISI
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 10. Maddesinde Türkiye'nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olanlar ihale dışı bırakılmışlardır.
Bu nedenle ihaleli işi üstlenen yüklenicilerden sözleşme imzalanması esnasında Sosyal Güvenlik Kurumundan alınmış ıslak imzalı veya e-borcu yoktur sisteminden alınmış barkotlu Sosyal Güvenlik Prim Borcu Yoktur yazısının istenmesi zorunludur.
Yüklenicinin sunmuş olduğu yazının içeriğinde "Türkiye Geneli Yapılan Araştırmada" ve "4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 10'uncu maddesi hükmüne istinaden ihalelere katılmak amacıyla" ifadesinin bulunup bulunmadığı kontrol edilecektir.
Yüklenicinin sunmuş olduğu barkotlu yazının doğruluğu; (https://uyg.sgk.gov.tr/EBorcuYoktur5510/amp/EBYkontrol) adresinden veya www.sgk.gov.tr adresinden sırasıyla E-SGK / Diğer Uygulamalar / e-Borcu Yoktur Belgesi Kontrol Uygulaması sayfasından erişilen ekrana yazının barkot numarası girilerek kontrol edilecektir.
Sözleşme imzalandıktan sonra 15 gün içinde işin konusunu, yüklenicinin ünvanını ve tebligata esas adresini bildiren bir yazı, ekine sözleşmenin bir nüshası eklenerek Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderilecektir. (Bu yükümlülüğü yerine getirmeyenlere 5510 sayılı Kanunun 102. Maddesinin (g) bendine istinaden bürüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacaktır.)
İhale konusu iş, piyasadan hazır halde alınıp satılan malın temini ise bu işler idare tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmez.
HAKEDİŞ ÖDEMESİ İÇİN ARANILACAK BORCU YOKTUR YAZILARI
Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezalarının Hak edişlerden Mahsubu, Ödenmesi ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında Yönetmelik 29.09.2008 tarih, 27012 sayılı 2. Mükerrer Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
İdare, işverene yapacağı her hak ediş ödemesinden önce, işverenin ve varsa alt işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borçlarının olup olmadığını belirtir bir yazı istemek zorundadır.
İşverenler bu yazıları e-Borcuyoktur sistemi üzerinden barkotlu çıktı alarak sunabilirler.
Barkotlu yazıların doğruluğu; (https://uyg.sgk.gov.tr/EBorcuYoktur5510/amp/EBYkontrol) adresinden veya www.sgk.gov.tr adresinden sırasıyla E-SGK / Diğer Uygulamalar / e-Borcu Yoktur Belgesi Kontrol Uygulaması sayfasından erişilen ekrana yazının barkot numarası girilerek kontrol edilecektir.
Islak imzalı veya barkotlu yazılarda yazan iş yeri sicil numarasının, söz konusu ihaleli işe ait olup olmadığı mutlaka kontrol edilmelidir. Farklı numara ise borcu yoktur belgesi kabul edilmez.
İdare, yaptığı ihaleler sonucunda işverene ödeyeceği her hak ediş ödemesinden önce işverenin ve varsa alt işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borçlarının bulunup bulunmadığı hususunda sorgulama yapabilmek için Kuruma yetki başvurusunda bulunabilir. Kurumca bu başvurunun uygun görülmesi halinde idarece, işverene yapılacak her hak ediş ödemesinden önce sorgulama yapılır. İşveren ve varsa alt işverenlerin Kuruma borcu yoksa ayrıca Kuruma yazı ile sorulmaksızın hak ediş ödemesi yapılır.
Kurumlarca, sorgulama yetkisi almak için ekte bulunan İdarelerce e-Borç Sorgulama Yetki Talep Formunu" eksiksiz olarak doldurmak suretiyle Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerinden veya Sosyal Güvenlik Merkezlerinden herhangi birine başvuracaklardır. Başvuru sırasında, ilgili idarenin, 5510 sayılı Kanunun 90'ıncı maddesinde sayılan kurum ve kuruluşlardan biri olduğunu kanıtlayan resmi nitelikteki belgenin aslı veya noter onaylı sureti ile yetki talebinde bulunulan kişinin ilgili idarede çalıştığını gösterir kimlik belgesinin onaylı bir fotokopisi, yetki talep formuna eklenecektir. Bu konu ile ilgili genel açıklamalar Sosyal Güvenlik Kurumunun 2009-62 sayılı genelgesinde mevcuttur.
İdarece, işveren ve varsa alt işverenlerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borçlarına mahsup edilmek üzere yapılan kesinti tutarı, ödeme belgesinde gösterilir. Bu kesinti, ödeme makamınca muhasebe kayıtlarına intikal tarihinden itibaren (15) on beş gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumu adına tahsilat yapmaya yetkili Bankalara yatırılır. Hak ediş miktarı, işverenin ve varsa alt işverenlerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borcunu karşılamazsa, bakiye borç daha sonra ödenecek hak edişlerden aynı yöntemle kesilerek Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenir. (Piyasadan hazır halde alınıp satılan işlerle ilgili olarak da aynı işlem yapılır)
6183 sayılı Kanunun 22/A maddesine istinaden borcun olmadığına dair belgeyi aramaksızın işlem tesis eden kurum ve kuruluşlara (2000) iki bin Türk Lirası idari para cezası verilir. İdari para cezası, ilgilisine tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Ayrıca genel hükümlere göre idari cezai yaptırımlar uygulanır.
İdare; hak ediş kesintisinin yapıldığı tarihi, tutarını, muhasebe kayıtlarına intikal tarihini, tediye mahallini, banka hesap numarasını, işverenin adını ve soyadını, işveren tüzel kişilik ise unvanını, iş yerinin sicil numarasını bir yazı ile Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirir.
İLİŞİKSİZLİK BELGESİ ALINMADAN TEMİNATIN İADE EDİLMEMESİ
İşveren tarafından, idareye ihale konusu işle ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumuna borcunun bulunmadığına dair soğuk damgalı ilişiksizlik belgesi ibraz edilmedikçe işverene ait kesin teminat iade edilmez.
İşin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik miktarı Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından tespit edilir. Asgari işçilik tespiti için Sosyal Güvenlik Kurumunun istemiş olduğu bilgi ve belgeler bir ay içinde Kuruma gönderilir. (Bu yükümlülüğü yerin getirmeyen idarelere 5510 sayılı kanunun 102. Maddesinin (f) bendi uyarınca bürüt asgari ücretin iki katı idari para cezası uygulanır.)
Sosyal Güvenlik Kurumunca, işverenin ve varsa alt işverenlerin borcunun bulunduğunun anlaşılması halinde, borcun niteliği ve miktarı ayrı ayrı belirtilerek bir yazı ile idareye bildirilir. İdare, bu yazının alındığı tarihten itibaren en geç bir ay içinde kesin teminatı paraya çevirerek Sosyal Güvenlik Kurumu adına tahsilat yapma yetkisine sahip bankalara yatırır. Yatırılan paranın tutarını, tediye mahallini, ödeme tarihini, banka hesap numarasını, iş yerinin sicil numarasını, işverenin adını ve soyadını, işveren tüzel kişilik ise unvanını yazı ile ilgili üniteye bildirmekle yükümlüdür.
İşverenlerin, idare nezdindeki her çeşit alacak, teminat ve hak edişleri üzerinde işçi ücreti alacakları hariç olmak üzere yapılacak her türlü devir, temlik ve el değiştirme, Sosyal Güvenlik Kurumu alacaklarını karşılayacak kısım ayrıldıktan sonra, kalan kısım üzerinde hüküm ifade eder.
Piyasadan hazır halde alınıp satılan işlerle ilgili olarak kesin teminatın iadesinde Kurumca düzenlenecek ilişiksizlik belgesi aranmaz.
29.09.2008 tarih, 27012 sayılı 2. Mükerrer Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezalarının Hak edişlerden Mahsubu, Ödenmesi ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında Yönetmeliğin 9. Maddesinde İdare veya ödeme makamı tarafından bu Yönetmeliğin 5'inci, 6'ncı ve 7'nci maddelerinde (Yukarıda sayılan yükümlülükler) belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmeden hak ediş ödenmesi veya kesin teminatın iade edilmesi halinde, ilgililer hakkında genel hükümlere göre işlem yapılır denilmektedir. Yine 5510 sayılı Kanunun 90. Maddesinde yukarıda sayılan yükümlülükler yerine getirilmeden hak ediş ödenmesi, kesin teminatın iade edilmesi veya geçici iskan izin belgesi ve yapı kullanma izin belgesi verilmesi veya diğer işlemlerin gerçekleştirilmesi hallerinde, ilgililer hakkında genel hükümlere göre idari ve cezai işlem yapılır denilmektedir. Ayrıca 6183 sayılı Kanunun 22. Maddesinde 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamına giren kurumların bu Kanun kapsamında hak sahiplerine yapacakları ödemelerde yukarda belirtilen yükümlülükleri yerine getirmedikleri takdirde ödenmeyen alacakların ilgili idareden tahsil edileceği ve bu kurum ve kuruluşlara (2000) iki bin Türk Lirası idari para cezası verileceği belirtilmiştir.
Herhangi bir idari ve cezai yaptırıma maruz kalınmaması için tüm yöneticilerimizin yukarıda belirtilen hususlara dikkat etmesi önemle rica olunur.
Hak ediş ödemeleri sırasında işverenlerin muaccel borçlarının olup olmadığının idarelerce sorgulanması genelgesini bilgisayarınıza indirmek için tıklayınız.