Edinme tarihinden 3 ay sonra mal bildirimi verene ceza verilir mi?

Danıştay 12. Dairesi, mal bildiriminin verilme süreleriyle ilgili önemli bir karar verdi.

Bir gümrük muhafaza memuru, eşinin 24/09/2009 tarihindeki Konut Yapı Kooperatifi üyeliğini yasal süresi içinde kurumuna mal bildirimi ile beyan etmemiştir. Ancak, 3 ay sonra, cezalandırılma işleminden önce 22/01/2010 tarihinde mal bildiriminde bulunmuştur.

Danıştay 12. Dairesi, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/D-j maddesinde düzenlenen cezanın konuluş amacı göz önünde bulundurulduğunda haksız ve geliri ile mütenasip olmayan mal edindiğine ve edindiği malı gizleme maksadı taşıdığına yönelik iddia ve tespitin bulunmaması hususları birlikte değerlendirildiğinde, davacının suç işleme kastıyla hareket etmediği sonucuna ulaşmış ve verilen cezayı iptal etmiştir.

İŞTE DANIŞTAY KARARI

DANIŞTAY
ONİKİNCİ DAİRE

E. 2011/5213
K. 2015/635
T. 25.02.2015

İstemin Özeti : ... İdare Mahkemesince verilen 16/03/2011 tarihli ve E:2010/1094; K:2011/198 sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Onikinci Dairesince işin gereği düşünüldü:

Dava; ... gümrük muhafaza memuru olan davacının, hakkında yürütülen soruşturmaya istinaden belirlenen durum ve sürelerde mal bildiriminde bulunmamak fiilini işlediğinden bahisle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/D-j maddesi gereğince 1 yıl kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılmasına ilişkin davalı idarenin 22/07/2010 tarih ve 9 sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, davacının eşinin kooperatif üyeliğini çalıştığı kuruma yasal sürede bildirimde bulunmadığının sabit olduğu, hakkında yapılan soruşturma sonucu isnat edilen fiilin sübuta erdiği anlaşıldığından bu fiili nedeniyle davacı hakkında 1 yıl kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıyla cezalandırılması yönünde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık görülmemiştir.
Davacı tarafından, mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Mal bildirimi" başlıklı 14. maddesinde; "Devlet memurları, kendileriyle, eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borçları hakkında, özel kanunda yazılı hükümler uyarınca, mal bildirimi verirler." hükmü, 125/D-j bendinde "Belirlenen durum ve sürelerde mal bildiriminde bulunmamak" fiili 1-3 yıl arasında kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren haller arasında sayılmıştır.

3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Kanununun 5. maddesinde, bu kanun kapsamına giren görevlilerin, eşlerine ve velayeti altındaki çocuklarına ait bulunan taşınmaz malları ile her biri ayrı olmak üzere para, hisse senetleri ve tahviller ile altın, mücevher ve diğer taşınır malları, hakları, alacakları ve gelirleriyle bunların kaynakları, borçları ve sebepleri mal bildiriminin konusunu teşkil edeceği, 6. ve 7. maddelerinde mal bildirim zamanı ile bildirimin yenilenmesine ilişkin esaslar düzenlenmiş ve bu kanun kapsamındaki görevlere devam edenlerin sonu (0) ve (5) ile biten yılların en geç Şubat ayı sonuna kadar bildirimlerini yenileyecekleri ve yeni bildirimlerin yetkili merciler tarafından daha önceki bildirimler ile karşılaştırılacağı kuralına yer verilmiş, 10. madde ve devamı maddelerde ceza hükümlerine ilişkin esaslar düzenlendikten sonra 22. maddede de, mal bildiriminin şekli, düzenleniş biçimi, sayısı, neleri kapsayacağı ve mercilere nasıl ulaştırılacağı hususları ile Kanununun uygulanması bakımından gerekli görülecek diğer konuların Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılacak bir Yönetmelik ile düzenleneceği kuralarına yer verilmiş, anılan hükme istinaden Bakanlar Kurulunun 10.8.1990 tarih ve 90/748 sayılı kararı ile çıkarılan ve 15.11.1990 günlü, 20696 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmelik"in 3. maddesinde mal bildiriminde bulunacak olanlar tek tek sayılmış ve 4. maddesinde bu kanun kapsamında bulunan eşlerden her birinin eşi ile velayeti altındaki çocukların da mallarını bildirecekleri, 9. maddesinde, bu bildirimin bir ay içerisinde yapılmasının zorunlu olduğu, "Ek mal bildirimi" başlıklı 10. maddesinde ise, yönetmelik kapsamındaki ilgililerin eşleri, velayeti altındaki çocukları ve kendilerinin şahsi mal varlıklarında önemli değişiklik olduğu takdirde, değişikliği izleyen bir ay içinde yeni edindikleri mal, gelir, alacak ve borçlara münhasır olmak üzere ek mal bildirimi vermelerinin zorunlu olduğu kuralına yer verilmiştir.

3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu'nun amacı, mal bildiriminde bulunmayı sağlayarak rüşvet ve yolsuzluklarla mücadele etmek olup, Kanun'da mal bildirimine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.3628 sayılı Kanunda, mal bildiriminde bulunacaklar, bildirimlerin konusu, zamanı, birden fazla mal bildiriminde bulunulması, bildiriminin yenilenmesi, bildiriminin verileceği merciler ve bildirimlerin gizliliğine ilişkin hususlar belirtilmekte ve ayrıca mal beyanında bulunmamak eylemi hapis cezasını gerektiren bir suç olarak kabul edilmektedir.
Mal Bildirilmesi Hakkında Yönetmelik 8. maddesinde ise Taşınmaz malları (arsa ve yapı kooperatifi hisseleri dahil), mal bildiriminin konusuna girdiği belirtilmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden, ... gümrük muhafaza memuru olan davacının, hakkında yürütülen soruşturma kapsamında eşinin 24/09/2009 tarihinde...Konut Yapı Kooperatifine üye olması hususunu yasal süre içinde ek beyanname ile bildirmediğinin tespiti üzerine 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesine istinaden kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıyla cezalandırılmasına karar verildiği, bunun üzerine de bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır..

Davacı, eşi adına satın alınan kooperatif hissesinin bildirimini yasal bir aylık sürede yapmamış ise de; cezalandırılma işleminden önce 22/01/2010 tarihinde mal bildiriminde bulunduğu görülmektedir.

Öte yandan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/D-j maddesinde düzenlenen cezanın konuluş amacı göz önünde bulundurulduğunda haksız ve geliri ile mütenasip olmayan mal edindiğine ve edindiği malı gizleme maksadı taşıdığına yönelik iddia ve tespitin bulunmaması hususları birlikte değerlendirildiğinde, davacının suç işleme kastıyla hareket etmediği sonucuna ulaşıldığından, işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 25.02.2015 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY :
Temyize konusu idare mahkemesi kararı hukuk ve usule uygun bulunduğundan aynen onanması gerektiği görüşüyle karara katılmıyoruz.