Vekâleten atama ve geçici görevlendirmede, ücrete dair açıklamalar
VEKALETİN ANA MADDESİ
1?657 sayılı Kanun'un 86'ncı maddesinde hangi hallerde vekâleten atama yapılacağı belirtilmiştir. Madde şu şekildedir:
?Vekalet görevi ve aylık verilmesinin şartları:
Madde 86 ? (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; değiştirilerek kabul: 15/5/1975 - 1897/1
md.)
Memurların kanuni izin, geçici görev, disiplin cezası uygulaması veya görevden
uzaklaştırma nedenleriyle işlerinden geçici olarak ayrılmaları halinde yerlerine
kurum içinden veya diğer kurumlardan veya açıktan vekil atanabilir.
Bir görevin memurlar eliyle vekâleten yürütülmesi halinde aylıksız vekalet asıldır.
Ancak, ilkokul öğretmenliği (Yaz tatili hariç), tabiplik, diş tabipliği, eczacılık,
köy ve beldelerdeki ebelik ve hemşirelik, mühendis ve mimarlık, veterinerlik,
köy ve kasaba imamlığına ait boş kadrolara Maliye Bakanlığının izni (mahallî
idarelerde izin şartı aranmaz) ile, açıktan vekil atanabilir.
Aynı kurumdan birinci fıkrada sayılan ayrılmalar dolayısıyla atanan vekil memurlara
vekâlet görevinin 3 aydan fazla devam eden süresi için, kurum dışından veya
açıktan atananlarla kurum içinden ilkokul öğretmenliğine atanan öğretmenler
ile veznedarlık görevine atananlara göreve başladıkları tarihten itibaren vekâlet
aylığı ödenir.
Bu Kanuna tabi kurumlarda çalışan veteriner hekim veya hayvan sağlık memurları,
veteriner hekim veya hayvan sağlık memuru bulunmayan belediyelerin veterinerlik
veya hayvan sağlık memurluğu hizmetlerini ifa etmek üzere bu hizmetlerle ilgili
kadrolara vekâlet aylığı verilmek suretiyle atanabilirler.
Yukarıda sayılan haller dışında, boş kadrolara ait görevler lüzum görüldüğü
takdirde memurlara ücretsiz olarak vekâleten gördürülebilir.
Bu Kanuna tabi kurumlarda, mali, nakdi ve ayni sorumluluğu bulunan saymanlık
kadrolarının boşalması halinde bu kadrolara işe başladıkları tarihten itibaren
vekâlet aylığı verilmek suretiyle memurlar arasından atama yapılabilir.?
Vekâleten atama yapılabilmesi için öncelikle bir kadronun olması gerekmektedir. (Not: Okul müdürlüğü, okul müdür başyardımcılığı ve okul müdür yardımcılığı için kadro bulunmaktadır. Buralara 657 sayılı Kanunun 88'inci maddesi gereğince öğretmenler ikinci görev kapsamında görevlendirilmektedir.) Bu nedenle olmayan kadroya vekâleten atanmak mümkün değildir. Olmayan kadroya vekâleten atama yapmak mümkün olmadığına göre geçici görevlendirme de yapılamaz.
3-Vekâleten atamalarda "duyuru" yapılma zorunluluğu yoktur.
4-Vekâleten atamalarda, ek derslerle ilgili esasların 24.maddesine göre ücret ödenir.
?Vekâlet Görevi
Madde 24- Öğretmen yetersizliği nedeniyle ilköğretim okullarında görevlendirilen
vekil öğretmenlerin aylık karşılığı ders, ek ders ve ders dışı hazırlık
ve planlama görevi saati sayısının tespitinde ve ek ders ücreti ödenmesinde
sınıf öğretmenlerinin tâbi olduğu hükümler uygulanır.
Bunun dışında diğer görevlere asaleten atama şartlarını taşıyanlardan boş kadrolara vekâleten atananlara yalnızca vekâlet edilen kadroya ilişkin ek ders görevi ücreti ödenir.?
Burada dikkat edilirse ?asaleten atama şartlarını taşıyanlardan boş kadrolara vekâleten atananlara? denilmektedir. Yani atamanın olabilmesi için boş kadro olması gerekmektedir. Yine ücret ödemesinde sadece vekalet edilen kadroya ait ek ders görevi ücreti ödenir.
6- Asaleten atama şartlarını taşımayanlar sadece ?tedviren görevlendirme? ile geçici görevlendirilebilirler. Bunun dayanağı 99 seri nolu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğidir. Ancak 657'nin 175'inci maddesinde 2001 yılında yapılan düzenleme ile vekalet ücreti verilmesi şartı asildeki şartlara bağlanmış olup, asildeki şartları taşımayanlar ücreysiz olarak vekaleten atanabilmektedir.
GEÇİCİ GÖREV
7- Geçici görevlendirme hususu ise, ek ders esaslarının 21.maddesinde şu husus yer alamktadır.
"Ders Görevinin Yapılmış Sayılacağı Haller
Madde 21- Bu Esaslar kapsamına giren öğretmen ve yöneticiler;
a) Millî ve mahalli bayramların hazırlık çalışmalarına öğrencilerle birlikte
katıldıkları taktirde bu günlerde,
b) (Değişik 15.4.1999-BKK.-99/12775/6 md.) İl düzeyinde bayram kutlamaları için
kurulan hazırlık komitelerinde yılda; Ankara, İstanbul ve İzmir illerinde 90,
diğer illerde 45 günü geçmemek üzere görevlendirildikleri günlerde (Ankara,
İstanbul ve İzmir illeri ile Devlet Töreni yapılmasına karar verilen diğer illerde
bu sürelerin yeterli olmaması halinde sürenin 30 güne kadar uzatılmasına valiler
yetkilidir.),
c) (Değişik 15.4.1999-BKK.-99/12775/6 md.) 18 inci maddede belirtilen haller
dışında;
1) Bakanlık merkez ve taşra teşkilatında geçici görevle görevlendirilenler,
2) Her türlü eğitsel gezi, konferans, kurs ve seminerlerde görevlendirilenler,
bir yılda 6 ayı geçmemek üzere bu görevleri süresince, aylık karşılığı ders,
ek ders, ders niteliğinde yönetim ve ders dışı hazırlık ve planlama görevlerini
yapmış sayılırlar."
Bu maddedeki geçici görevin ne anlama geldiğinin açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. 657 sayılı Kanunun ek geçici maddelerinde geçici görevden bahsedilmekte olup, bu maddenin işlerliği için geçici görevlendirme yapılacak kadroların Resmi Gazetede ilan edilmesi gerekmektedir. Bunun dışında teşkilat kanunlarına göre yapılan görevlendirmeler bulunmaktadır. Ancak maddedeki kasıt bu her iki durum da değildir. Madde 6572nin genel hükümlerine dayanılarak yapılan görevlendirmelerden bahsetmektedir. 657'nin 10. maddesinde Amir durumda olan devlet memurlarının görev ve sorumlulukları sayılmış ve "Devlet memurları amiri oldukları kuruluş ve hizmet birimlerinde kanun, tüzük ve yönetmeliklerle belirlenen görevleri zamanında ve eksiksiz olarak yapmaktan ve yaptırmaktan, maiyetindeki memurlarını yetiştirmekten, hal ve hareketlerini takip ve kontrol etmekten görevli sorumludurlar." hükmüne yer verilmiştir. Ancak bu maddeye göre yapılacak görevlendirmenin ek ders esaslarında geçen görevlendirme ile benzeşmesi için başka bir yere geçici görevle gönderilmeiş olması gerekmektedir. Zaten made metnindeki taşra ve merkez ibareleri buna atıfta bulunmaktadır. Buna göre hizmetlerin yürütülmesi amacıyla başka bir yerdeki görevde görevlendirilenler, ek ders görevlerini yapmış sayılmaktadır.
VEKALETTTE ZAM VE TAZMİNAT FARKI
8-Vekâlet halinde ödenecek zam ve tazminatlar, 2006/10344 sayılı yan ödeme kararnamesinde düzenlenmiştir. Buna göre 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesi uyarınca, zam ve tazminat farkının alınabilmesi halleri şunlardır.
a) 1) Kurumlarınca bir göreve kurum içinden veya diğer kurumlardan vekalet
ettirilenlere;
aa) Vekaletin, 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesine binaen yapılması ve bu hususun
onayda belirtilmiş olması,
bb) Vekaletin, Bakanlar Kurulu kararı veya müşterek karar ile atama yapılması
gereken kadro veya görevler için ilgili Bakan, diğer kadro veya görevler için
asili atamaya yetkili amir tarafından verilmesi,
cc) Vekillerin, genel ve ilgili özel mevzuatı uyarınca asaleten atanmada aranan
tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadro veya görevler
için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) bir arada
taşımaları,
kaydıyla; vekalet ettikleri kadro veya görevler için bu Karar uyarınca öngörülen
zam ve tazminatların toplam net tutarının, asli kadro veya görevleri karşılığında
fiilen aldıkları zam ve tazminatların toplam net tutarından fazla olması halinde,
aradaki fark; 657 sayılı Kanunun 175 inci maddesindeki oranlar dikkate alınmaksızın,
vekalet görevine başlanıldığı tarihten itibaren ve vekalet görevinin fiilen
yapıldığı sürece ödenir.
Ancak, Kurumların 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli cetvellerinde kadrosu bulunmayan okul müdürlüğü, okul müdür başyardımcılığı ve okul müdür yardımcılığı görevlerini yürütenlere vekalete dair zam ve tazminat farkı verilmemektedir.