Danıştay'ın alt öğrenimden tercihi engelleyen kararı ne anlam ifade ediyor?

Hafta başında yapmış olduğumuz haberde, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun adayların alt öğrenimden tercih yapmasına imkan tanıyan alt daire kararını bozduğunu belirtmiştik. Ancak, yaptığımız açıklama sonrasında çok sayıda soru aldığımız için kararı tek tek maddeler halinde açıklama istiyoruz.

1- Bu karar, bir lisans mezununun, alt öğrenim olan önlisans veya lise düzeyinden sınava girmesine ilişkin değildir.

2- Bu karar son bir kaç yerleştirmedir uygulanagelen, örneğin lisans mezununun, alt öğrenimden tercih yapabilmesine ilişkindir. (Bakınız: 2015/2 Tercih Kılavuzu Madde 1.4) Yani aday lisans mezunudur ama aynı zamanda liseden teknik bir bölüm mezunuysa, lise düzeyindeki teknisyen kadrolarını da tercih edebilmekteydi. Bu uygulama Danıştay 12. Dairesinin E:2009/5045, K:2013/5796 sayılı kararına dayanmaktaydı. Danıştay'ın üst karar organı olan Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Danıştay 12. Dairesinin bu kararını bozmuştur.

3- Danıştay 12. Dairesinin E:2009/5045, K:2013/5796 sayılı kararı bozulduğu için, lisans mezunlarının lisans puanlarıyla, alt öğrenim şartını taşısalar dahi teknik ve sağlıkla ilgili önlisans veya lise düzeyindeki kadroları tercih etme imkanı ortadan kalkacaktır.

4- Bir kez daha belirtiyoruz. Zaten uygulamada halen en üst öğrenimden sınava girmesi kuralı bulunmaktadır. Bu kural yargıda hiç iptal edilmedi. Sadece, Danıştay 12. Dairesi, adayın alt öğrenimden de tercihte bulunmasına imkan sağlanması gerektiği yönünde bir karar vermişti. Danıştay üst karar organı olan Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, alt karar olan Danıştay 12. Dairesinin kararını bozmuştur.

İŞTE DANIŞTAY İDDK KARARI

Esas : 2013/4362
Karar : 2015/4294
Tarih : 23.11.2015

İstemin Özeti: Danıştay Onikinci Dairesinin 27/06/2013 günlü, E:2009/5045, K:2013/5796 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması, davalı idareler ve davalı idareler yanında davaya katılan tarafından istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Danıştay Onikinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçelerinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz istemlerinin reddi gerektiği savunulmaktadır

Danıştay Tetkik Hakimi..:Düşüncesi: Temyiz istemlerinin reddiyle Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca dosya incelendi, dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından, davalılar yanında davaya katılan Devlet Personel Başkanlığı'nın yürütmenin durdurulması istemi görüşülmeyerek gereği görüşüldü

Dava; lisans mezunu olduğu halde 2008 yılında ortaöğretim mezunları için yapılan Kamu Personel Seçme Sınavı'na katılarak başarılı olan ve sağlık teknisyeni olarak göreve başlayan davacının, lisans mezunu olduğunun anlaşılması üzerine sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin Mersin Valiliği'nin 07/05/2008 günlü, 14500 sayılı işleminin iptaliyle işlemin dayanağı 2008 Ortaöğretim/Önlisans Kamu Personel Seçme Sınavı(KPSS) Ortaöğretim/Önlisans Kılavuzu'nun 2.1 inci maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.

Danıştay Onikinci Dairesinin 27/06/2013 günlü, E:2009/5045, K:2013/5796 sayılı kararıyla; sağlık meslek lisesi mezunlarının, eğitim durumları itibarıyla ortaöğretim mezunlarının katıldığı KPSS'ye girdikleri ve genel yetenek ve genel kültür testlerinden aldıkları puanlar doğrultusunda yapacakları tercihlere göre yerleştirmelerinin yapıldığı, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezince yapılan Kamu Personel Seçme Sınavı'nda genel yetenek ve genel kültür testlerinin uygulanması nedeniyle, adayların eğitim düzeylerine göre sınava alınmalarının doğru olduğu, sınav doğru yapılmakla birlikte, meslek lisesi mezunu olup, önlisans ya da lisans programını bitirenlerin yerleştirilmesinde sorun yaşandığı, aynı zamanda üniversite mezunu olan adayların, mezun oldukları sağlık meslek lisesi diplomasıyla yerleştirmelerinin yapılmadığı, bu durumun, mesleki eğitimi alarak üniversiteye devam eden adaylar açısından haksızlık yarattığı, sağlık meslek lisesi mezunlarının atanabileceği kadrolar için, meslek lisesinden mezun olduktan sonra üniversiteden de mezun olan adaylara başvuru hakkı tanınması gerektiği, bu adayların yerleştirmelerinde ise, önlisans ya da lisans düzeyinde yapılan sınavda aldıkları puanların esas alınması gerektiği, bu hususlar gözetilmeden hazırlanan Kılavuzun eşitlik ilkesine ve hukuka aykırı bir şekilde eksik düzenlendiği, Anayasa uyarınca kişinin yaşama ve vücut bütünlüğü üzerindeki temel hakkının korunması bakımından yükümlülüğü bulunan devletin yürütme organının, bu temel hakkın korunmasında görev alacak personelin belirlenmesinde eşitlik ilkesine göre düzenleme yapması gerekirken, Kılavuzun bu ilkeye aykırı düzenlemesinde hukuka uygunluk görülmediği, sağlık meslek lisesi mezunu olan davacının, sağlık memuru olarak yürüttüğü görevini hukuka aykırı düzenlemeye dayalı olarak sonlandıran hizmet sözleşmesi feshi işleminde de hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle, dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.

Davalı idareler ve davalı idareler yanında davaya katılan, anılan kararı temyiz etmekte ve bozulmasını istemektedir.

03/05/2002 günlü, 24744 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konulan Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik'in 6 ncı maddesinde; KPSS'nin usul ve esasları, içeriği, ..., puan türleri ve hesaplama yöntemi, başvuru yapacakların öğrenim düzeyi, ..., sınavdan elde edilecek puan türlerinin yerleştirmede ve giriş sınavına çağrıda kullanılmasına ... ilişkin esasların Devlet Personel Başkanlığı ve ÖSYM tarafından müştereken belirleneceği ve bu usul ve esaslara uygun olarak bir KPSS Kılavuzu ve Başvuru Belgesi hazırlanacağı belirtilmiştir.

2008 Ortaöğretim/Önlisans Kamu Personel Seçme Sınavı(KPSS) Kılavuz'unun 2.1 inci maddesinde, "Bu sınava ortaöğretim okullarından veya önlisans programlarından mezun olanlarla mezun olabilecek durumda olan adaylar başvurabilecektir.

2008-KPSS ÖNLİSANS/ORTAÖĞRETİM'e son başvuru tarihi olan 27 Haziran 2008 tarihi itibariyle önlisans diploması almaya hak kazanmış adaylar ortaöğretim düzeyinde sınava başvuramazlar.

2008-KPSS LİSANS'a son başvuru tarihi olan 9 Mayıs 2008 tarihi itibariyle lisans diploması almaya hak kazanmış adaylar bu sınava başvuramazlar. 2008-KPSS LİSANS'a başvurmuş adaylar her ne sebeple olursa olsun bu sınava da başvurdukları takdirde, bu adayların 2008-KPSS LİSANS başvuruları iptal edilir, lisans düzeyinde yapılacak sınava girseler dahi sorulara vermiş oldukları yanıtlar değerlendirmeye alınmaz.
Adayların, B Grubu Kadrolar için ÖSYM'ce gerçekleştirilecek yerleştirme işlemlerine son başvuru tarihi itibariyle sınava girdikleri öğrenim düzeyinde mezun durumda olmaları şarttır

Yukarıdaki koşullardan herhangi birine durumunun uymadığı tespit edilen adaylar, sınava alınmış olsalar bile bu sınav sonucuyla elde ettikleri hiçbir haktan yararlandırılamazlar." hükmüne yer verilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, 1996 yılında Muş Sağlık Meslek Lisesi'ni, 2004 yılında da Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi Kamu Yönetimi bölümünü bitirmiş olan davacının, 2008 yılında ortaöğretim mezunları için yapılan Kamu Personel Seçme Sınavı'na katılarak başarılı olduğu ve ortaöğretim mezunları için belirlenen KPSS 94 puan türü dikkate alınarak sağlık memuru-toplum sağlığı teknisyeni olarak yerleştirildiği; ancak, lisans mezunu olduğunun anlaşılması nedeniyle, Mersin Valiliği'nin 07/05/2008 günlü, 14500 sayılı işlemiyle sözleşmesinin feshedildiği, bunun üzerine, sözleşme feshi işleminin ve bu işlemin dayanağı 2008 Ortaöğretim/Önlisans Kamu Personel Seçme Sınavı(KPSS) Kılavuzu'nun 2.1 inci maddesinin iptali istemiyle bu davayı açtığı anlaşılmaktadır

Devlet memuru olmayı isteyen adayların, bilgi ölçme suretiyle puan esasına göre sıralanmasına yönelik bir yarışma sınavı olan KPSS, evrensel bir norm olan "eşitler arası yarışma" ilkesi gereği, hukuksal durum itibarıyla denk durumda olanların kendi aralarında yarışmalarının, dolayısıyla aynı öğrenim düzeyindeki adayların birbirleriyle yarışmalarının sağlanması amacıyla, ortaöğretim (lise ve dengi), önlisans (iki yıllık meslek yüksek okulları) ve lisans (dört ve daha fazla süreli yükseköğrenim) olmak üzere üç düzeyde yapılmaktadır.

Yukarıda değinilen Kılavuzda yer verilen, adayların mezun durumunda bulundukları eğitim düzeyinin alt düzeyinden sınava girmelerini engelleyen hükmün de eşitler arası yarışma ilkesinin, bir başka ifadeyle aynı öğrenim düzeyindekiler arasında fırsat eşitliğinin hayata geçirilmesi amacıyla düzenlendiği anlaşılmakta olup, adayların bu hususa uymayarak sınava girmeleri halinde sınav sonucuyla elde ettikleri haklarından yararlandırılmamaları hakkaniyet gereğidir.

Bu nedenle, dava konusu Kılavuz hükmünde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

Öte yandan, Sınav Kılavuzunda, sınava sadece ortaöğretim ve önlisans programlarından mezunların (veya mezun olabileceklerin) başvurabilecekleri belirtilmiş olmasına rağmen, lisans mezunu olarak anılan sınava başvurmuş ve aldığı puan uyarınca yerleştirmesi yapılmış olan davacının sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin işlemde de hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle, davalı idarelerin ve davalı idareler yanında davaya katılanın temyiz istemlerinin kabulüne, Danıştay Onikinci Dairesinin 27/06/2013 günlü, E:2009/5045, K:2013/5796 sayılı kararının BOZULMASINA, kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23.11.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

K A R A R

...adına Sağlık ve Sosyal Hizmetler Çalışanları Sendikası tarafından, lisans mezunu olduğu halde 2008 yılında ortaöğretim mezunları için yapılan Kamu Personel Seçme Sınavı'na katılarak başarılı olan ve sağlık teknisyeni olarak göreve başlayan davacının, lisans mezunu olduğunun anlaşılması üzerine sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin Mersin Valiliği'nin 07/05/2008 günlü, 14500 sayılı işleminin iptaliyle işlemin dayanağı 2008 Ortaöğretim/Önlisans Kamu Personel Seçme Sınavı(KPSS) Ortaöğretim/Önlisans Kılavuzu'nun 2.1 inci maddesinin iptali istemiyle Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığıyla Mersin Valiliği'ne karşı açılan davada; Danıştay Onikinci Dairesince verilen ve dava konusu işlemlerin iptaline ilişkin bulunan 27/06/2013 günlü, E:2009/5045, K:2013/5796 sayılı kararın, davalı idareler tarafından temyiz edilmesi üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kuruluna intikal eden dosyada; Devlet Personel Başkanlığı'nın, davaya davalı idareler yanında katılma isteminde bulunması üzerine, istem incelendi:

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31 inci maddesiyle yollamada bulunulan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu yerine yürürlüğe girmiş bulunan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 66 ncı maddesinde, üçüncü kişilerin, davayı kazanmasında hukuki yararı bulunan taraf yanında ve ona yardımcı olmak amacıyla müdahil olarak davada yer alabilecekleri kuralı yer almaktadır.

Bakılan davada, Devlet Personel Başkanlığı'nın, idarelerini doğrudan ilgilendiren dava konusu Kılavuz maddesine karşı açılmış olan davayı davalı idarelerin kazanmasında hukuki yararının bulunduğu anlaşılmaktadır.

Bu nedenle, Devlet Personel Başkanlığı'nın davaya davalı idareler yanında katılma isteminin kabulüne, 23.11.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.