Millî Eğitim Bakanlığı Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği

Resmi Gazete Tarihi: 22.08.2001 Resmi Gazete Sayısı: 24501

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, Türk Millî Eğitiminin genel amaçları ve
temel ilkeleri doğrultusunda öğrencilerin bilimsel düşünen, demokratik
davranışlara sahip, okuma alışkanlığı kazanmış, öğrenmeye, araştırmaya ve
yeni teknolojileri kullanmaya istekli; hak, görev ve sorumluluklarının
bilincinde; çağın gereklerini yerine getirebilecek şekilde yetişmelerine
ve yararlanmalarına yardımcı olmak için okul kütüphaneleri ile ilgili
gerekli düzenlemeleri yapmaktır.
Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî, özel örgün
ve yaygın eğitim kurumlarında oluşturulan okul kütüphanelerinin kuruluş,
işleyiş ve personelle ilgili iş ve işlemlere ait esasları kapsar.
Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ile 3797
sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanuna
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,
b) Başkanlık: Yayımlar Dairesi Başkanlığını,
c) Kurum: Okul öncesi, ilköğretim ve orta öğretim kurumları ile çıraklık
ve yaygın eğitim kurumlarını,
d) Müdür: Okul öncesi, ilköğretim ve orta öğretim kurumları ile çıraklık
ve yaygın eğitim kurumları müdürlerini,
e) Kütüphaneci: Lisans düzeyinde kütüphanecilik eğitimi almış personeli,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kuruluş ve Görevler
Kuruluş
Madde 5- Yönetmeliğin amacını gerçekleştirmek üzere kurumlarda okul
kütüphanesi ve ilköğretim kurumlarında ayrıca sınıf kitaplığı kurulur.
Kütüphanelerin Düzenlenmesi
Madde 6- Kütüphanede bulundurulacak gerekli donatım malzemesi ile kitap ve
diğer eğitim araçları, okul kütüphaneleri standartlarına uygun olarak
düzenlenir. Bu standartlar Yönerge ile belirlenir.
Teknolojik kaynak için gerekli düzenlemeler yapılır ve elektrik tesisatı
kurulur.
Atama veya Görevlendirme
Madde 7- Kitap sayısı 3000'i aşan okul kütüphanelerine bir kütüphaneci
atanır. Kütüphanecinin atanamadığı durumlarda Yönetimce kütüphanecilik
kursu almış her öğretmen yoksa öğretmenler kurulunca belirlenecek bir
öğretmen görevlendirilir. Öğretmene yardımcı olmak üzere okul müdürlüğünce
bir memur görevlendirilir. Öğretmen ve memurun, Bakanlıkça düzenlenecek
programa göre kütüphanecilik ile ilgili hizmet içi eğitim kursuna
katılmaları sağlanır.
Kütüphaneciye ve kütüphanede görevlendirilen memura başka görev verilmez.
Kütüphanecinin Görevleri
Madde 8- Kütüphaneci veya kütüphanede görevlendirilen öğretmen, modern
kütüphanecilik ilkelerine göre okul kütüphanesini düzenler ve yönetir. Her
türlü basılı ve teknolojik kaynaklardan yararlanma konusunda öğrencileri,
öğretmenleri ve diğer personeli bilgilendirme, öğrenme ve öğretme
çalışmalarına yardımcı olur, diğer tür kütüphanelere tanıtım gezileri
düzenler.
Teknik Hizmetler
Madde 9- Teknik hizmetler, kütüphane kaynaklarının;
a) Seçimi ve sağlanması,
b) Düzenleme, kataloglama ve sınıflandırılması,
c) Bakım, onarım ve güncelliğini yitiren eserlerin ayıklanması,
etkinliklerinden oluşur.
Kaynaklar, Seçimi ve Sağlanması
Madde 10- (Değişik:RG-27/07/2006-26241)
Okul kütüphanelerinde bulundurulacak kaynaklar;
a) Basılı kaynaklar: Her tür eğitici ve öğretici kitap, dergi, broşür,
poster, kupür ve resimlerden,
b) Teknolojik kaynaklar: Teknolojik gelişmeler göz önünde bulundurularak,
her tür eğitici ve öğretici bilişim teknolojisine yönelik CD-ROM, DVD ile
film, video kaset, plak, ses kasedi ve elektronik ortam içerisindeki araç
ve gereçten
oluşur.
Kütüphane kaynaklarının tespiti ve seçimini yapacak komisyon; okul
müdürünün başkanlığında, ilgili zümre başkanları, kütüphanecilik kulübü
danışman öğretmeni, kütüphanecilik kulübü temsilcisi, okul-aile
birliğinden bir üye, okul öğrenci meclisi başkanı, kütüphaneci veya
kütüphane memurundan oluşturulur.
Kaynaklar, Bakanlıkça uygun bulunarak Tebliğler Dergisinde yayımlanan ders
kitapları ile 29/5/1995 tarihli ve 22297 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan
Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliğinin
ders kitapları dışındaki kitaplar ile eğitim araçlarının incelenmesi,
seçimi ve kullanımı ile ilgili hükümleri göz önünde bulundurularak
seçilir.
Kitap seçiminde, öğretmen, öğrenci ve velilerden gelen istekler de dikkate
alınır.
Ayrıca, bilimsel nitelikte yayın yapan resmî kuruluşların yayımı olan
eserler, herhangi bir seçime tabi tutulmadan kütüphanelerde bulundurulur.
Kütüphane kaynakları; Başkanlıktan gönderilenler ile satın alma, bağış ve
imkânlara göre değişim yoluyla sağlanır.
Kataloglama ve Sınıflama
Madde 11- Kütüphaneye sağlanan kaynakların gerekli kayıtları tutulur ve
kaynaklardaki bilgilere sağlıklı erişim için bibliyografik kimlikleri
hazırlanır. Bu işlemler için AAKKII (Anglo-Amerikan Kataloglama Kuralları
II) kullanılır. Sınıflamada Dewey Onlu Sınıflama Sistemi kullanılır.
Kataloglar; yazar adı, kaynak adı ve konularına göre alfabetik olarak
düzenlenir. Yapılan işlemler bilgisayar ortamına aktarılır. Bütün bu
işlemler, kütüphaneci tarafından gerçekleştirilir.
Bakım, Onarım, Ayıklama
Madde 12- (Değişik birinci fıkra:RG-27/07/2006-26241) Her ders yılı
sonunda kütüphane kaynakları, kütüphaneci veya görevlendirilen öğretmen
tarafından gözden geçirilir ve tespit edilen hususlar raporla okul
müdürlüğüne bildirilir. Onarımı gerekli görülen kaynakların her türlü
bakımı yaptırılır. Okul müdür başyardımcısı veya okul müdürünce
görevlendirilecek bir müdür yardımcısının başkanlığında kütüphanecilik
kulübünde görevli öğretmen, kütüphaneci veya kütüphane memurundan
oluşturulacak bir komisyon tarafından aşağıda belirtilen nedenlerle
ayıklanmasına karar verilen kaynaklar, bir tutanakla tespit edilerek
Ayniyat Talimatnamesi hükümlerine göre kayıtlardan düşümü yapılır.
Ancak, kurumun düzeyine uygun olmayan eserler, uygun olan kurumlara
verilir.
Ayıklama kapsamına;
a)Aşırı kullanımdan dolayı yıpranan,
b) Bilimsel değeri kalmayan,
c) Kurumun düzeyine uygun olmayan,
d) Uygunluk kararları kaldırılan,
eserler alınır.
Kullanıcı Hizmetleri
Madde 13- Kullanıcı hizmetleri, kütüphane dermesinden öğrenci, öğretmen ve
diğer personelin etkili biçimde yararlanmasıyla ilgili işlemlerden oluşur.

Danışma Hizmetleri
Madde 14- Öğretmen ve öğrencilerin dersleri ile çeşitli konulardaki bilgi
gereksinimlerini en kısa sürede karşılamalarına yardımcı olmak üzere
kütüphanede danışma hizmeti verilir.Bu hizmet, basılı kaynaklarla olduğu
gibi olanaklar ölçüsünde elektronik ortamlarla da karşılanır.
Bu amaçla aşağıdaki işlemler yapılır:
a) Danışma dermesi oluşturulur. Burada ders kitapları, ansiklopediler,
sözlükler, atlaslar, yıllıklar, rehberler, bibliyografyalar, kataloglar,
listeler ve benzerleri bulundurulur.
b) Basılı olmayan kaynaklardan, CD-ROMlar, kasetler videolar ve benzerleri
olabildiğince sağlanarak hizmete sunulur.
c) Derme, kütüphanede ulaşılabilecek bir alanda hizmete sunulur.
d) Bu hizmetlerden yararlanacaklara sürekli yardımcı olunur.
Kütüphaneden Yararlanma
Madde 15- (Değişik birinci paragraf:RG-27/07/2006-26241) Kütüphaneci veya
kütüphane öğretmeni, kütüphanecilik kulübü, yayın ve iletişim kulübü,
kültür ve edebiyat kulübü rehber öğretmenleriyle de iş birliği yaparak:
a) Her öğretim yılı başında öğrencilere, gruplar hâlinde kütüphanenin
danışma kaynakları ile varsa elektronik kaynakların kullanımını öğretir.
b)Kütüphanede bulunmayan ancak, öğretmen ve öğrencilere gereksinim duyulan
kaynakları başka kütüphanelerden kütüphaneler arası ödünç verme yoluyla
sağlar. (EK-1'deki Örnek-6)
c) Her yıl mart ayının son haftasında yapılan ?kütüphane haftası? ve çocuk
kitapları ile ilgili çalışma yapar ve programlar düzenler.
Bu çerçevede;
1) Kitap tanıtma ve tartışma etkinliklerinin düzenlenmesi,
2) Sınıf ve duvar gazeteleri ile okul gazete ve dergilerinde yeni yayın ve
kitapların tanıtımlarına yer verilmesi,
3) Öğrencilerin her ay en az bir kitap okumaları için özendirilmesi,
4) Sınıf ve okullar arası yarışmaların düzenlenmesi, dereceye girenlerin
kitapla ödüllendirilmesi, programlarda belirlenen yazar ve şairlerin
eserlerinin okutulması,
5) Okul ve sınıf kitaplıklarının zenginleştirme çalışmalarının yapılması,
6) Rehberlik ve denetimlerde kitap okuma çalışmalarına ağırlık verilmesi,
7) Öğrencilerin okuma alışkanlığı kazanmış, bilimsel düşünebilen bireyler
olarak yetiştirilebilmeleri için gerekli etkinliklerin yapılması,
sağlanır.
Ödünç Verme Hizmeti
Madde 16- Okul kütüphanelerinden; öğrenci, öğretmen diğer personel ile
çevre halkının gereği gibi yararlanmasını sağlamak ve öğrencilerin serbest
zamanlarının değerlendirilmesine olanak hazırlamak amacıyla kütüphanelerde
?Ödünç Verme Hizmeti? yapılır. Haftanın belli gün ve saatlerinde öğrenci,
öğretmen ve diğer personel ile çevre halkına kütüphanenin dışında okumak
üzere ödünç kitap verilir. Ödünç verme gün ve saatleri, kütüphaneci veya
kütüphane öğretmeninin görüşü alınarak, okul müdürlüğünce tespit ve ilân
edilir. Yatılı ve pansiyonlu okullarda ders saati bitimi ve hafta sonu
tatil günlerinde okul yönetiminin hazırlayacağı plânlamaya göre
kütüphanenin açılış ve kapanış saatleri ayrıca belirlenir.
Ancak;
a) Danışma kaynakları,
b) Piyasada mevcudu bulunmayan kitaplar,
c) Süreli yayınların son sayıları,
ödünç verilmez.
Ödünç Verme Servisi
Madde 17- Öğrenci, öğretmen ve diğer personel üye olmak koşuluyla ödünç
verme servisinden yararlanırlar.
Ödünç verme servisine üye olmak isteyen öğretmen, öğrenci ve diğer
personel örneğine uygun üye kartını doldurup imzaladıktan sonra
kütüphaneciye verir.
Ödünç kitap almak isteyenler için EK-2'deki (2) numaralı örneğe uygun bir
Üye Kayıt Defteri tutulur. Bu defterin her sayfası okul müdürlüğünce
mühürlenir ve onanır.
Ödünç Alma Süresi
Madde 18- Bir kitabın ödünç alma süresi yedi gündür. Bu süreyi özürsüz
olarak geçiren öğrenciler ilgililerce sözlü olarak uyarılır ve rehberlik
yapılır. Her öğrenciye bir defasında en fazla iki, öğretmen ve personele
ise en fazla üç kitap ödünç verilebilir.
Kütüphane Kaynaklarının Hasara Uğratılması veya Kaybedilmesi
Madde 19- Hasara uğratılan veya kaybedilen kaynağın, o günkü piyasa
bedeli, hasara uğratan veya kaybeden kişiden alınır. Kaynak bedeli ile
mevcudu varsa aynısı, yoksa kaybedilenin kaydı silinerek başkası satın
alınır.
Kullanıcı Ödünç Kitap Alma Kartı
Madde 20- Ödünç kitap almak isteyen üye öğretmen, öğrenci ve diğer
personele kütüphane yöneticisi tarafından EK-2'deki (3) numaralı örneğine
uygun bir kullanıcı kartı düzenlenerek verilir.
Kitap veya Kaynaklara Numara Fişinin Verilmesi
Madde 21- Ödünç verilecek kitapların arka dış kapaklarının iç tarafındaki
alt sol köşesinde EK-2'deki (4) numaralı örneğine göre içine kitap
numarası fişinin konulabileceği bir kitap cebi bulundurulur.Kitap,
kütüphanede bulunduğu sürece kitap veya kaynak fişi cebin içinde
bırakılır.
Kitap Kontrol Fişi
Madde 22- Ödünç verilecek kitaplar için EK-2'deki (5) numaralı örneğine
göre bir kitap kontrol fişi kullanılır. Bu fiş, kitabın arka dış kapakta
bulunan EK-2'deki (4) numaralı örnekteki şekilde konulur. Bu fişe, kitabın
ödünç verilişinde kütüphaneye geri getirileceği tarih ve kullanıcının adı
yazılır.
Kitabın Ödünç Verilmesi
Madde 23- Kütüphaneden ödünç verilebilmesi için şunlar yapılır:
a) Öğrenci, öğretmen veya personel, kartını kütüphane görevlisine verir.
b) Görevli, istenilen kitabın kitap fişini cebinden çıkarır, kitabın geri
getirileceği ay ve gün sırasına göre ödünç verme kutusuna yerleştirir.
c) Görevli, kitap kontrol fişine kitabın geri getirileceği tarihi yazar
veya tarih damgasını vurarak kitabı alanın adını da yazar.
d)Alınan kitap, kütüphaneye geri getirildiğinde kütüphane görevlisi ödünç
verme kutusuna yerleştirilmiş olan kitap kontrol fişini kutudan çıkarır,
kitap cebine koyarak kitabı yerine kaldırır.
Geçici Madde 1- Bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden itibaren altı ay
içinde kurum kütüphanelerindeki eserler, Yönetmeliğin 12 nci maddesi hükmü
doğrultusunda değerlendirilir.
Yürürlükten Kaldırılan Mevzuat
Madde 24- Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren 26/08/1976 tarihli ve
15689 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği
yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
Madde 25- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 26- Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.

(1) 27/07/2006 tarihli ve 26241 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan
Yönetmelik ile bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek?1) ve (Ek?2)
değiştirilmiş ve Yönetmeliğe (Ek?3), (Ek?4), (Ek?5), (Ek?6) ve (Ek?7)
eklenmiştir.