'Yabancıların güveni tam ekonominin temeli sağlam'

Darbe girişimi önlenirken, yatırımcıların Türkiye ekonomisine olan güveni test edildi. Küresel kriz, uluslararası piyasalardaki dalgalanma gibi dış etkenlere rağmen büyümeye devam eden, istihdamını artıran Türkiye ekonomisinin, Gezi olayları ve 17-24 Aralık darbe girişimine de meydan okuması sonrası yabancı yatırımcıların güvenini kazanmıştı. Cuma akşamı da darbe girişimine karşın milletin 'dur' demesi, gelecekte Türkiye ekonomisine yönelik risk algısında 'darbe' ihtimalini de ortadan kaldırdı. Uluslararası yatırımcılar, ekonomistler ve piyasa uzmanları hem yerli hem de yabancı yatırımcının Türkiye ekonomisine olan güveninin önümüzdeki günlerde de artarak devam edeceğine dikkat çekti. Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) Başkanı Ahmet Erdem, Türkiye'deki yabancı yatırımcıların uzun vadeli olarak geldiklerine dikkat çekerek kısa vadeli olaylardan etkilenmeyeceğinin altını çiziyor. Darbe girişiminin izlerinin ortadan kaldırılması gerektiğini vurgulayan Erdem "Üzücü bir olay. Demokrasiye yapılan bir müdahale. Hayatını kaybedenlere rahmet diliyoruz. Biran önce normale dönmesi için ülkemiz için el el vermemiz gerekiyor. Yabancı yatırımcılar özellikle uzun vadeli stratejik yatırımları olanlar. Dolayısıyla kısa vadeli olaylardan etkilenmeyecektir. Türkiye demokrasisi bu tür şeylerden güçlenerek çıkacaktır" değerlendirmesinde bulundu.

'OLUMSUZ ETKİSİ OLMAZ'

Cuma gecesi yaşananların ekonomi açısından bir sorun oluşturmayacağını belirten Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Bülent Gedikli de, şunları söyledi: "Minimize olacak bir şey. Ekonomi açısından bir sorun olmaz. Bir gecede millet olaya el koydu. Ekonomide hiçbir olumsuz etkisi olmaz. Piyasalara olumsuz etkisi olmaz. Bir gece içerisinde millet gereken cevabı verdi. Hala sokaklarda. Türkiye yepyeni bir döneme geçiyor. Tam tersine önümüzdeki dönemde daha olumlu yansıması olacak. Önemli bir cerahat patlamış oldu. Tam bir demokrasi ve hukuk devleti olarak millet buna sahip çıktı. Bundan sonraki süreçte çok daha güzel şeyler olacak. Darbe girişiminde bulunuldu. Milletçe hep birlikte önledik. Artık darbe denen şey tedavülden kalkmıştır. Türkiye'nin önünü açacaktır. Daha önceki yapılanlara bakınca 27 Nisan muhtırasının maliyeti bile parti kapatma davasının maliyeti olmuştu." SETA Ekonomi Uzmanı Prof. Dr. Erdal Tanas Karagöl de "Türkiye'de siyasi anlamda güçlü bir hükümet var. Güçlü sinyaller resmin ortadan kalkmasına katkı yapabilir" dedi.

Başarılı olsa herkes fakirleşecekti!

Demokrasiye darbe girişimi millet tarafından 'dur' denildi. Ancak hiç istenmeyen bir şekilde bu girişim başarıya ulaşsaydı ne olurdu sorusu da akıllara geldi. Ekonomistler bunun ilk etkisinin Türk Lirası'nda hissedileceğini belirtirken, doların 3.60 seviyesine tırmanabileceğini kaydettiler. 15 Temmuz darbe girişiminin başarıya ulaşması durumunda toplumun her kesimi büyük yara alacaktı. Uzmanlar darbe girişiminin başarılı olması halinde Türkiye ekonomisine bazı kalemlerde aylık bazı kalemlerde ise yıllık olarak toplamda en az 100 milyar Türk Lirası bir maliyet oluşturacağını belirtiyor. Milli gelirin büyümeyerek yerinde sayması halinde 90 milyar liralık bir kayıp daha oluşacaktı. Ekonomi bürokratları ve piyasa uzmanlarının hesaplamalarına göre toplam kayıp en iyimser tahminle 190 milyar lirayı (Yaklaşık 65 milyar dolar) bulacaktı. Ekonomistlerin verdiği bilgilere göre 'darbe girişimi'nin başarıya ulaşması durumunda yaşanacak kara taplo ve maliyeti şöyle olacaktı:

DOLAR VE FAİZ FIRLAYACAKTI: Kurlardaki yüzde 20'lik artışın sadece şirketlere ilave maliyeti yaklaşık 50 milyar Türk Lirası olarak hesaplanıyor. Darbe yapılsa idi devletin yıllık faiz maliyetinin en az 10 milyar lira artacağı ifade ediliyor.

MİLLİ GELİR DÜŞECEKTİ: Söz konusu gelişme Türkiye ekonomisinin büyümesini de olumsuz yönde etkileyecekti. 2015 yılında yüzde 4 büyüyen Türkiye ekonomisi bu yıl yüzde sıfır büyümesi halinde 750 milyar dolar olan GSMH 30 milyar dolar artmayacaktı. 30 milyar dolarlık (Yaklaşık 90 milyar TL) milli gelir kaybı yaşanacaktı. Ayrıca 2015 sonunda 9 bin 261 dolar olan kişi başı milli gelirde de en az yüzde 20 oranında gerileme yaşanacaktı.

İŞSİZ ORDUSU: Türkiye küresel ekonomik krize rağmen son 6 yıllık dönemde 6 milyondan fazla istihdam yarattı. Ekonomideki bozulma istihdam oranlarına yansıyacaktı. Bu da son açıklanan Nisan 2016 verilerine göre yüzde 9.3'e gerileyen işsizlik oranlarını yeniden çift haneye çıkaracaktı.

KREDİ BORÇLARI KATLANACAKTI: Darbe ortamı faizleri yükseltince hem ticari krediler hem de taşıt, konut ve tüketici kredilerinin ödenmesinde sorun yaşanacaktı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre toplam kredi miktarı 1 trilyon 572 milyar Türk Lirası.

TURİZMİ BİTİRECEKTİ: 2015 yılında 31,5 milyar dolarlık turizm geliri elde edilmişti. Bu gelişme Türkiye'ye yönelik turist gelişlerinin de önüne geçecekti. Sadece 2016 yılına ilişkin toplam turizm maliyetinin 20 milyar TL'yi bulacağı hesaplanıyor.

İHRACAT KESİLECEKTİ: Milletin önlediği darbe girişimi hayata geçseydi Türkiye 500 milyar dolarlık ihracat hedefini de rafa koyacaktı. Sadece aylık ihracatta 15-20 milyar liralık bir kayıp yaşanacağı belirtiliyor. 2016 yılı sonu ihracat hedefi 155.5 milyar dolar olarak öngörülüyor.

ENFLASYON EZECEKTİ: Türkiye ekonomisindeki daralma enflasyonu da fırlatacaktı. Haziranda yüzde 7,64 seviyesine gerileyen enflasyon, tekrar çift haneli rakamlara çıkacaktı.