OHAL süreci ve rektör atamaları

Bilindiği üzere, bu yaz döneminde toplam 37 üniversite rektörünün görev süresi sona ereceğinden seçimlerin 12 Temmuz 2016 ve 26 Temmuz 2016 tarihlerinde yapılması YÖK tarafından planlanmıştı. Bu üniversitelerden 20'sinin seçimleri 12 Temmuz 2016 tarihinde gerçekleşirken, diğer 17 üniversitenin Rektörlük seçimleri ise 24/07/2016 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulu Kararı ile ileriki bir tarihe ertelendi.

Bu ertelenme kararının ardında 15 Temmuz 2016 günü ülkemizde yaşanan hain darbe girişimi ve sonrasında Bakanlar Kurulunca alınan Olağanüstü Hal Kararının etkili olduğu açık.

12 Temmuz 2016 günü Rektörlük Seçimi yapılan Ankara Üniversitesi, Cumhuriyet Üniversitesi, Çukurova Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, İnönü Üniversitesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Trakya Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi Rektörlüklerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip ERDOĞAN tarafından 28 Temmuz 2016 tarihinde atama yapıldı.

Diğer taraftan, aynı tarihte seçimleri gerçekleştirilen 11 üniversitede ise atama bekleyişi sürüyor. (Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Ege Üniversitesi, Dicle Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi, Gaziantep Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi ve Fırat Üniversitesi.)

2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 13/a maddesinde; "....Rektör adayı seçimleri gizli oyla yapılır. Oy veren her öğretim üyesi oy pusulasına yalnız bir isim yazabilir. Birinci toplantıda öğretim üyelerinin en az yarısının hazır bulunması şarttır. Bu sağlanamadığı takdirde toplantı 48 saat ertelenir ve nisap aranmaksızın seçime geçilir. Bu toplantıda en çok oy alan altı kişi aday olarak seçilmiş sayılır. Yükseköğretim Genel Kurulunun bu adaylar arasından seçeceği üç kişi Cumhurbaşkanlığına sunulur. Cumhurbaşkanı, bunlar arasından birini seçer ve rektör olarak atar." hükmü yer almaktadır.

Söz konusu kanun hükmü gereği, üniversitelerde yapılan seçimler sonucunda en çok oy alan altı kişi YÖK Genel Kurulu tarafından yapılan değerlendirmeler neticesinde üç adaya indirilerek Cumhurbaşkanlığına sunulmakta ve bu Genel Kurul Kararı da kamuoyuyla paylaşılmaktaydı.

Ancak, Cumhurbaşkanı tarafından 28 Temmuz 2016 tarihinde yapılan dokuz Rektör ataması öncesi bu üniversitelerin rektör adaylarından hangi isimlerin ilk üçte Cumhurbaşkanlığına sunulduğu ile ilgili YÖK tarafından kamuoyuna açıklama yapılmadı.

Bu yapılan atamalar ve diğer 17 üniversitede seçimlerin iptal edilmesinden sonra merak edilen soru şu oldu : OHAL döneminde Rektör Atamalarında Yasal Düzenleme Yapılacak mı?

Bu soruya başka bir işaret olarak 669 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesinin 3 üncü fıkrası da yorumlanabilir. Söz konusu kanun hükmünde kararname ile kurulan "Milli Savunma Üniversitesi"ne Rektör ataması ile ilgili yapılan düzenlemede; "Üniversitenin rektörü, Milli Savunma Bakanının önereceği ve Başbakanın uygun göreceği üç aday arasından Cumhurbaşkanı tarafından seçilir." hükmü yer almıştır.

Ayrıca, şu an Rektörlük seçimleri ertelenen 20 üniversitede oy kullanacak öğretim üyeleri arasında FETÖ/PDY soruşturmaları kapsamında açığa alınanlar bulunmakta. Bu kişiler hakkında yürütülmekte olan idari soruşturmaların uzun sürme ihtimali göz önüne alındığında OHAL dönemi içerisinde bu dönemki Rektör atamalarında bir geçici düzenleme veya Rektörlük seçimlerinin iptal edilerek doğrudan Cumhurbaşkanı tarafından atama yapılması ihtimali kuvvetle muhtemel gözüküyor.