Tedviren göreve yapan, görev tahsisli lojman verilir mi?
Yazımızda görev tahsisli konutlara ilişkin mevzuattaki ve uygulamalardaki hatalardan, eksikliklerden ve adaletsizliklerden bahsetmeye çalışacağız.
Kamu Konutları Yönetmeliğinin "Kamu Konutlarının Türleri" başlıklı 5 inci maddesinin (b) bendinde görev tahsisli konutlar; "Yönetmeliğe ekli (2) sayılı cetvelde belirtilenler, görevlerinin önemi ve özelliği ile yetki ve sorumlulukları gereği tahsis edilen konutlardır.'' şeklinde tanımlanmıştır. Yönetmelik eki "Görev Tahsisli Konutlar" başlıklı 2 sayılı Cetvelde "Bu Yönetmeliğin (3) Sayılı Cetvelinde gösterilen eşyalı görev tahsisli konut tahsis edilenler hariç, Kamu Konutları Kanununun 3 üncü maddesine aykırı olmaması şartıyla kurum ve kuruluşların yetkili makamlarınca personelin görevinin önemi, idareye yararlılığı, yetki ve sorumluluğu ile kilit görevde olması gibi özellikler göz önünde bulundurularak bu Cetvelde sayılan görev unvanlarını eş değerde ve en altta belirtilen görev unvanından aşağı inilmemek üzere görev tahsisli konut tahsis edilecek ek görev unvanları tespit edilebilir. Kurum ve kuruluşların yetkili makamlarınca, bu Cetveldeki görev unvanları sırası hiyerarşi ve görevin önem derecesi esas alınarak görev tahsisli konut tahsis edilecek görev unvanları, her kurum ve kuruluş için bir cetvel halinde ayrıca düzenlenir ve genelge ile teşkilata duyurulur..." düzenlemesi yer almıştır.
Kamu Konutları Yönetmeliğinin söz konusu hükümleri esas alınarak Yönetmeliğin ekinde yer alan cetvelde görev tahsisli konut verilebilecek unvanlar belirlenmiştir. Kamu kurum ve kuruluşların yetkili makamlarınca söz konusu belirlenen unvanlardan cetvelde sayılan görev unvanlarını eş değerde ve en altta belirtilen görev unvanından aşağı inilmemek üzere görev tahsisli konut tahsis edilecek ek görev unvanları tespit edilebilmektedir. Kamu konutlarında görev tahsisli olarak konut tahsisine ilişkin mevzuatta yer alan ve uygulamalarda yapılan hatalardan, eksikliklerden ve adaletsizliklere dair tespit edebildiklerimiz şunlardır:
1- Kamu Konutları Yönetmeliğinin eki "Görev Tahsisli Konutlar" başlıklı II sayılı Cetvelde Kamu Konutları Kanununun 3 üncü maddesine aykırı olmaması şartıyla kurum ve kuruluşların yetkili makamlarınca personelin görevinin önemi, idareye yararlılığı, yetki ve sorumluluğu ile kilit görevde olması gibi özellikler göz önünde bulundurularak görev tahsisli konut tahsis yapılabileceği belirtilmişse de, burada belirtilen unsurların neredeyse tamamı sübjektiftir. Kurum ve kuruluşların yetkili makamlarınca yapılacak görevin önemine, yararlılığa, yetki ve sorumluluklara dair değerlendirmeler objektif olmaktan çıkabilecek niteliktedir. Bu nedenle, söz konusu hükümde objektif kriterlere yer verilmesi gerekmektedir.
2- Kamu Konutları Yönetmeliğinin eki "Görev Tahsisli Konutlar" başlıklı II sayılı Cetvelde yer alan unvanların tamamının tekrardan değerlendirilmesi ve söz konusu cetvelde bulunan unvanların baştan yazılması gerekmektedir. Örneğin, görev tahsisli konut verilebilecek unvanlar arasında müfettiş unvanına yer verilmişken içdenetçi unvanına yer verilmemiştir. İçdenetçilik gibi kamu personel sistemine yeni giren unvanlar bakımından yeni bir değerlendirme yapılması uygun olacaktır.
3- Bir kadroya "tedviren" görevlendirmeye bazı Danıştay Kararlarında değinilmiş ve tedviren atanma, hizmetin aksamadan yürütülebilmesi bakımından herhangi bir şekilde boşalmış veya boş bulunan bir göreve asılda aranan koşullara en yakın personel arasından atanmaya dair geçici ve istisnai durumlarda başvurulan bir yol olarak tanımlanmıştır. Danıştay kararlarında bir göreve tedviren bakan kişinin o görevin mali ve sosyal hiçbir hakkından yararlanamayacakları vurgulanmıştır.
Tedviren bir görevi yürüten kişinin o görevin mali ve sosyal haklarından yararlanamayacağı açık olmasına rağmen Kamu konutlarının tahsisinde tedviren görevlendirilenlere de görev tahsisli olarak konut verilmektedir. Bu da, sıra tahsisli olarak konut tahsis edilecek kişilerin kamu konutlarından faydalanamamalarına neden olmaktadır. İdarelerin kamu konutu tahsis uygulamalarında tedvire ilişkin mali ve sosyal haklardan yararlanamayacağı hususunu gözden kaçırmamaları gerekmektedir.
4- Kamu Konutları Yönetmeliğinin eki "Görev Tahsisli Konutlar" başlıklı II sayılı Cetvelde Bakanlıklar Bağlı ve İlgili Kuruluşlarda görev tahsisli konut verilebilecek unvanlar şu şekilde düzenlenmiştir:
"(1) A - Merkez Teşkilatı: Kurum Başkanı, Üye, Genel Müdür, Yönetim Kurulu Üyesi, Genel Müdür Yardımcısı, Kurul Başkanı-Kurul Üyesi, Başrejisör, Genel Sekreter, Daire Başkanı, Kurul Başkan Yardımcısı, Daire Başkan Yardımcısı, Birim Müdürü, Grup Başkanı, Grup Müdürü, Hukuk Müşaviri, Savunma Sekreteri, Tiyatro, Opera ve Balede Görevli Şef ve Sanatçı, Savunma Uzmanı, Müşavir, Özel Kalem Müdürü, Avukat, Müfettiş.
(2) B -Taşra Teşkilatı (Bölge, İl, İlçe, Müessese, Fabrika, Ünite, Şube v.b.): Bölge Müdürü, Baş Müdür, Bölge Müdür Yardımcısı, Bölge Birim Müdürü, Baş Müdür Yardımcısı, İl Müdürü, Müessese- Fabrika-İşletme Müdürü ve Yardımcısı, Fabrika-Grup Müdürü, Müdür Yardımcısı, Şube Müdürü, Müdür, Hukuk Müşaviri; Tiyatro, Opera ve Balede Görevli Şef ve Sanatçı, Baştabip, müstakil birim amiri olan Baş Mühendis ve Mühendis, Uzman, İlçe Şube Başkan ve Müdürleri, Şef (KİT'lerde), İlçe Emniyet Amiri veya Emniyet Komiseri, Çevik Kuvvet Grup Amiri, Grup Başkanı, Adli Tabip, Savunma Sekreteri, Avukat, Müfettiş"
Kamu Konutları Yönetmeliğinde; Bakanlıklar Bağlı ve İlgili Kuruluşların merkez teşkilatlarında görev tahsisli konut verilebilecek unvanlar arasında şube müdürlerine yer verilmemiş, taşra teşkilatında ise görev tahsisli konut verilebilecek unvanlar arasında şube müdürlerine yer verilmiştir. Kadro unvanları aynı olmasına rağmen Kamu Konutları Yönetmeliğinde açıkça Merkez Teşkilatında görev tahsisli konut verilebilecek unvanlar arasında şube müdürlüğüne yer verilmemiş olması eşitlik ilkesine aykırıdır. Merkez Teşkilatlarında görevli şube müdürlerine de görev tahsisli lojman hakkı tanınmalıdır.
5- Kamu konutları, tahsis şekline göre sınıflandırılarak görev tahsisli konutlara üst sınır getirilmelidir. Görev tahsisli konutlarda görevin devam ettiği sürece konutlardan faydalanma hakkı bulunduğundan bu konutlarda dönüşüm, sıra tahsislilere oranla çok daha az olmaktadır. Bu nedenle, kamu kurumuna ait konutların sayı olarak görev ve sıra tahsisli sınıflandırılması halinde sıra tahsislilerin kamu konutlarından daha fazla faydalanması sağlanabilecektir.