Adli tatili 30 güne indiren yasa tasarısı tartışmaların gölgesinde Meclis'e geldi

Adli tatili 30 güne indiren yasa tasarısı Meclis'e geldi. Tasarının gerekçesi: Tatilin yargıyı yavaşlatması Tasarının gerekçesine katılmayan yargı mensupları ise yapılanların göstermelik olduğu görüşünde.

Adalet Bakanlığı'nın 45 günlük adli tatilin bir aya indirilmesiyle ilgili yasa tasarısı Meclis gündemine alındı ama konuyla ilgili tartışmalar devam ediyor. Tartışmanın odak noktasını ise yasanın gerekçesinde yer alan "adli tatil, yargı sürecinin uzamasına neden oluyor" iddiası oluşturuyor. Türkiye Barolar Birliği Başkanı Avukat Özdemir Özok'a göre adli tatilin getiriliş amacı bugün artık ortadan kalkmış durumda. Adli tatilin köylülere hasat döneminde zaman tanımak amacıyla getirildiğini vurgulayan Özok "ama günümüz koşullarında bu ortadan kalktı" diyor.

TAMAMEN KALKMAMALI
Ancak Özok adli tatilin kaldırılmasının da doğru olmadığı görüşünde. Uygulamasının Türkiye'de yerleştiğini, üstelik önemli avantajlar sağladığını belirten Özok, "Tamamen kaldırılması büyük sakıncalar doğurur" diyor. Yargıtay Başkanı Eraslan Özkaya ise adli tatilin uygulandığı dönemin yaz ayları olduğunu hatırlatarak şunları söylüyor: "Adli tatilin olduğu dönem yaz ayları. Herkesin ya tatile gittiği ya da tarlaya gittiği dönem. En yoğun aylar. Yani bu sırf hakimler dinlensin diye yapılan bir şey değil. Tamamen kaldırılsın deniyor. Kaldırılsa ne olur ki? Bunlar en verimsiz aylar. Şahit de avukat da bulamayacaksınız."

AVUKATLAR DA İSTİYOR
Özkaya düşüncesini destekleyen bir anısını şöyle anlatıyor: "Hiç unutmam. Bir tatil döneminde nöbetçi kalmıştım. Bir avukat arkadaşım müvekkilim çok zorluyor diye rica etti. Ben de tamam dedim. Duruşma günü bir de baktım avukat rapor yollamış. Tatil bitiminde karşılaşınca sordum. 'Müvekkilimin zoruyla istedim ama hanımın zoruyla tatile çıkmak durumunda kaldım' dedi." Konuya avukatlar açısından eğilen İstanbul Barosu Başkanı Avukat Kazım Kolcuoğlu da "Avukatların da tatil yapmaya hakları vardır. Adli tatilin tamamen kaldırılmasını desteklemem. Ama kısaltılması mümkündür. Aksi halde bazı görevlilerin tatillerini kışın kullanmak zorunda bırakılması gibi bir durum hasıl olur" diyor.

KALDIRMAYALIM KISALTALIM
Adli tatilin olmasını ancak şimdiki uygulamanın da değişmesi gerektiğini söyleyen Barolar Birliği Başkanı Özok, resmi tatilin 45 gün olduğunu ama uygulamada bunun 2-2.5 ayı bulduğunu belirtiyor: "Tatil 45 gün ama öncesinde ve sonrasındaki izinlerle tatil süresi uzuyor. Bir de buna ocak aylarındaki dosya devirleri dolayısıyla duruşma yapılmamasını da eklemek gerek. Bizim önerimiz 30 gün olsun ama herkes uysun." Yargıtay Başkanı Özkaya da adli tatilin kaldırılması durumunda yeni sorunların ortaya çıkmasının muhtemel olduğunu ifade ediyor. Türkiye'de pek çok mahkemenin heyetler halinde çalıştığını vurgulayan Özkaya "Şimdi bu heyette bulunan hakim tatile çıktığında karar alınamaz. Yine gecikme olur. Mutlaka hepsinin aynı anda hazır bulunması gerekiyor" diyor. Özkaya şöyle devam ediyor: "Bizde en çok korkulan şey dosyanın hazır olmayan hakimin önüne gitmesidir. O halde dosya karışır. Keşke dosya ele alınmasaydı da beklenseydi denir. Bence yine topluca tatile çıkılmalı ve topluca çalışılmalı. Kararların gecikmesine gelince meslektaşlarımız bu konuda çok duyarlı. Ben bir hakimin kararını yazmadan tatile çıkacağını sanmıyorum. Ben 45 yıldır tam tatil yapmadım. Geçen yıl 3 gün tatil yaptım." Yasanın gerekçesinde belirtildiği gibi adli tatilin yargı sürecini uzattığı yönündeki iddialara Yargıtay Başkanı Özkaya karşı çıkıyor. "Esası teferruat içinde kaybediyoruz" diyen Özkaya şunları söylüyor: "Oysa yargıyı uzatan ve geciktiren sebepler o kadar çok ki. Üstelik bunlar o kadar kolay düzeltilebilir durumda. Adli tatil eğer uzatıyorsa bu sebeplerin en sonuncusu. Zaten hakimlerin belli prensipleri var. Bir dosyanın ne kadar sürede karara bağlanacağı belirli. Bir hakimin yıllık kaç dosyayı karara bağladığı terfisi için sicili için önemli bir kriter. Dolayısıyla pek çok hakim mesai saatlerinden sonra dosya okuyor."

HİM SAYISI AZ
Hakimlerin bu tutumunun da sorunu çözmediğini kaydeden Özkaya şöyle devam ediyor: "Çözemez de. Bakın Almanya'nın nüfusu bizim kadar. Almanya'da 70 bin hakim olmasına karşın Türkiye'de ancak 10 bin hakim var. Üstelik bizde her şey hakimin huzuruna geliyor. Batıda hakimin önüne ayda birkaç dosya gelirken bizde bir günde 30 dosya geliyor. Bu tür konuları halletmeden adli tatil kaldırılsa da 30 güne inse de bir şey olmaz."

UZAMANIN SEBEPLERİ BAŞKA
Barolar Birliği Başkanı Özok da yargılamanın süresi açısından adli tatilden kaynaklanan bir sorun olmadığını vurguluyor. Yargılamanın uzamasında çok daha etkili olan sorunlar olduğunu kaydeden Özok "Tebligat problem. Posta hizmetleri problem. Kamu kuruluşlarından yazıların cevaplanması problem. Belki de bunlar içinde en az etkili olan adli tatil" diyor. İstanbul Barosu Başkanı Kolcuoğlu da adli tatil ile yargı sürecinin uzunluğu arasında bire bir ilişki kurmanın yanlış olduğu görüşünde. Kolcuoğlu'na göre adli tatil kısaltılınca bu belki bir nebze etkili olabilir ama daha fazla değil. Çünkü adli tatilin bu işteki rolü olsa olsa yüzde 2-3.

sabah