Danıştay'dan sözlü sınav için emsal karar

Kamuya personel alımlarında büyük tartışmalara yol açan 'sözlü sınavlarla' ilgili Danıştay'dan emsal teşkil edecek bir karar çıktı. Örnek olaydan yola çıkan Danıştay, sözlü sınavlarda soruların yazılı olarak önceden hazırlanmamasını eleştirerek, bu konuda verilen idare mahkemesinin kararını bozdu. Danıştay'ın kararı doğrultusunda sözlü sınavlardan elenen bir çok kişi dava açabilecek.

İŞTE DANIŞTAY KARARI

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2013/11187
Karar No : 2015/7260

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) :
İstemin Özeti : İstanbul 2. İdare Mahkemesince verilen 17/05/2013 tarihli ve E:2012/2070; K:2013/1040 sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Adalet Bakanlığı Savunmasının Özeti :İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Bakırköy Adli Yargı İlk Derece Adalet Komisyonu Savunmasının Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi : Başak Mahmat
Düşüncesi : Anılan kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17/2. maddesi uyarınca duruşma yapılmasına gerek görülmeyerek işin gereği görüşüldü:

Dava; Bakırköy Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu Başkanlığı'nca 07.06.2012 tarihinde yapılan infaz ve koruma memuru öğrenci alımı mülakat sınavına katılan davacının başarısız sayılmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, sözlü sınavın ilgili Yönetmelik hükümlerine uygun olarak objektif bir şekilde gerçekleştirildiği, Yönetmelikte sözlü sınavın sesli ve görüntülü kayıt altına alınması zorunluluğunun bulunmadığı görüldüğünden, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Davacı tarafından, mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.

Adalet Bakanlığı Memur Sınav, Atama ve Nakil Yönetmeliğinin 14. maddesinde Zabıt katipliği, cezaevi katipliği ve daktilograf kadrolarına yapılacak atamalar hariç olmak üzere sözlü sınava, merkezi sınavda alınan puanlar esas olmak kaydıyla, en yüksek puandan başlamak üzere ilan edilen kadro sayısının beş katı kadar aday çağırılır.Boy ve kilo şartı aranan unvanlarda; ilan edilen kadro sayısının beş katı aday içerisinden boy ve kilo şartını taşıyanlar sözlü sınava katılmaya hak kazanır.Sözlü sınav; 1) İlgilinin atanacağı kadronun gerektirdiği mesleki bilgi 40, 2) Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi 20, 3) Genel kültür 20, 4) Bir konuyu kavrama ve ifade yeteneği 20, puan olmak üzere toplam 100 puan üzerinden yapılır. İlgilinin atanacağı kadronun gerektirdiği mesleki bilgi tespit edilirken; 1) Zabıt katipliği ve mübaşirliğe atanacaklara genel hukuk bilgisi ve kalem mevzuatına, 2) İnfaz ve koruma memurluğuna atanacaklara genel hukuk, infaz mevzuatı ve ceza infaz kurumu idaresine, 3) Diğer kadrolara atanacaklara ise atanacağı kadronun gerektirdiği teknik bilgiye ilişkin konuların bir veya birkaçından soru sorulur. Şoför kadrolarına atanacaklariçin bu tespit araç başında ve kullanma becerisi de ölçülmek suretiyle yapılır. Yapılan değerlendirme, sınav kurulu veya adalet komisyonu üyelerinin her biri tarafından ayrı ayrı EK 3-A Aday Değerlendirme Formuna işlenir.

Sözlü sınav bitirildikten sonra sınav kurulu veya adalet komisyonu üyelerince yapılan değerlendirme sonuçları EK 3-B Birleştirme Tutanağında gösterilir. İlgilinin sözlü sınavda başarılı sayılabilmesi için yüz tam puan üzerinden en az yetmiş puan alması gerekir. Sözlü sınav sonuçları EK 3-C Nihai Başarı Listesinin ilgili hanesine işlenir. "hükmü ile 15. maddesinde "Nihai başarı listesi, adayların merkezi ve sözlü veya merkezi veya uygulamalı ve sözlü sınavda aldıkları puanların aritmetik ortalamasına göre en yüksek puandan başlayarak sıralanması suretiyle düzenlenir." düzenlemesi yer almaktadır.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacının davalı idarece ilan edilen sözleşmeli infaz koruma memuru öğrenci alımı için başvurduğu, boy ve kilo şartlarını taşıdığı, ancak mülakat ve sözlü sınavın ortalamasının 48 puan olduğu ve başarısız sayılması nedeniyle sözlü sınavın, usulüne uygun yapılmadığından bahisle iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır. İnfaz ve koruma memuru öğrenci alımı sözlü sınavı incelendiğinde, sınav komisyonu tarafından sözlü sınavda sorulacak soruların önceden hazırlanmadığı, sınav esnasında davacıya sorulan soruların neler olduğunun tutanağa bağlanmamış olduğu, sözlü sınav komisyonu başkan ve üyelerince takdir edilen notların ise ayrı ayrı tutanağa geçirildiği görülmüştür.

Sözlü sınavda başarısız sayılma işleminin, diğer tüm idari işlemlerin yargısal denetiminde olduğu gibi yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden yargısal denetiminin yapılması esastır. İdari işlemin yetki, şekil gibi salt usule ilişkin unsurları ile sınırlı olarak yapılacak bir yargısal denetim, hukuk devleti ilkesinin sağladığı güvenceyi temin etmeyecektir.

Bu itibarla, davacının girdiği sözlü sınav öncesinde, sınav komisyonunca sınavda sorulacak soruların önceden hazırlanması ve tutanağa bağlanması, her adaya sorulan soruların kayda geçirilmesi ve sorulan sorulara adayların verdiği yanıtlara hangi komisyon üyesince, hangi notun takdir edildiğinin tutanakta ayrı ayrı gösterilmesi, böylece sözlü sınavın nesnel olarak yapılması ve yargısal denetimin tüm unsurlarıyla gerçekleştirilmesi sağlanmalıdır. Bu durumda, davacının başarısız sayıldığı sözlü sınavda, sınav komisyonunca sınavda sorulacak soruların önceden hazırlanmaması ve sınav komisyonu tarafından sınav esnasında davacıya sorulan soruların tutanağa bağlanmamış olması nedenleriyle hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan, bu durumun davacının sözlü sınavı kazandığı sonucunu doğurmayacağı, bu karar üzerine davacının yeniden sözlü sınava alınacağı tabiidir.

Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 29/12/2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.