Danıştay: Mübaşir ek olarak hizmetli olarak da görevlendirilebilir

Danıştay 5. Daire, 13.03.2017 tarih ve E. 2016/19883, K. 2017/6924 sayılı Karar

Danıştay, yardımcı hizmetler sınıfında bulunan mübaşirlerin, kendi istekleri dışında aynı zamanda hizmetli olarak da görevlendirilmelerini hukuka uygun buldu.

Karara konu olayda, Çocuk Mahkemesinde mübaşir olarak görev yapan davacı, isteği dışında, anılan Mahkemeye verilecek hizmetli bulunamaması dolayısıyla, hizmetin aksamaması için mübaşirlik görevinin yanında hizmetli olarak da görevlendirilmiştir.
Danıştay, söz konusu kararda, 657 sayılı Kanun hükmü uyarınca, yardımcı hizmetler sınıfına mensup personelin yapacağı işlerin tadadi olarak sayılmadığını, "(...) hizmet yerlerini temizleme (...) ve yine bu mahiyette olmak üzere ihdasına lüzum gördüğü yardımcı hizmetleri ifa (...)" gibi ifadelere yer verilerek yardımcı hizmetler sınıfı personeline yardımcı hizmet nev'inden olmak üzere başkaca görevler tevdi edilebileceğini belirtti. Bu kapsamda Danıştay, mübaşirlerin asli görevlerinde çalıştırılmalarının asıl olduğunu ifade etmekle birlikte, bulundukları hizmet sınıfı içerisinde asıl görevlerinin engellenmemesi koşulu ile hizmetli personel sayısının yetersiz olması nedeniyle, yeni atama yapılıncaya kadar, kamu hizmetinin aksamaması için mübaşirlik görevlerinin yanında hizmetli olarak temizlik işlerinde görevlendirilmelerinde hukuka aykırılık bulunmadığına karar verdi.

Bu karar ile birlikte artık mübaşirler yeterli personelin temin edilemediği durumlarda hizmetin aksamaması için hizmetli olarak görevlendirilebileceklerdir.

İŞTE MAHKEME KARARI

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/19883
Karar No : 2017/6924
Kararın Düzeltilmesini İsteyen (Davalı): Adalet Bakanlığı / ANKARA
Karşı Taraf (Davacı) :
İstemin Özeti : İstanbul 3. İdare Mahkemesinin 16.7.2013 tarih ve E:2013/1546, K:2013/1197 sayılı kararının onanmasına dair Danıştay Beşinci Dairesinin 17.12.2014 tarih ve E:2014/124, K:2014/9497 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Yasa ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Düzeltilmesi istenen kararın usul ve yasaya uygun olduğu, ileri sürülen nedenlerin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 54. maddesine uymadığı, bu nedenle istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : ..
Düşüncesi :Karar düzeltme isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince gereği görüşüldü:

Dava; İstanbul ..Mahkemesinde mübaşir olarak görev yapan davacının, anılan Mahkemeye verilecek hizmetli bulunamadığından bahisle hizmetin aksamaması için mübaşirlik görevinin yanında hizmetli görevini de birlikte yürütmesi gerektiği yönünde İstanbul Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu Başkanlığınca tesis edilen 21.1.2008 tarih ve 2008/256 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

İstanbul 3. İdare Mahkemesinin 16.7.2013 tarih ve E:2013/1546, K:2013/1197 sayılı kararıyla; 10.7.2003 gün ve 25164 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğü giren Adalet Bakanlığı Memur Sınav Atama ve Nakil Yönetmeliği'nin olay tarihinde yürürlükte olan şekliyle 6'ncı maddesinin 6'ncı fıkrasının 14 ve 15'inci bentlerinde; mübaşir kadrosuna atanabilmek için en az lise veya dengi okul mezunu olmak şartı arandığı; hizmetli kadrosuna atanabilmek için ise en az ortaokul mezunu olmak şartı öngörüldüğü; öte yandan, 25.3.2004 gün ve 25413 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Adalet Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin olay tarihinde yürürlükte olan şekliyle 5'inci maddesinde hizmetli ve mübaşir yardımcı hizmetler grubunda sayılmış ise de, 6'ıncı maddesinde; aynı ana görev grubundaki alt görev grubunun kendi içinde kalmak kaydıyla, diğer görevlere atama yapılabilmesi, aynı zamanda ilgili personelin isteğine bağlı kılındığı; diğer taraftan, 1.6.2005 gün ve 25832 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Cumhuriyet Başsavcılıkları ile Adli Yargı İlk Derece Ceza Mahkemeleri Kalem Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 81, 82 ve 90'ıncı maddelerinde mübaşirin görevlerinden de söz edilerek, mübaşir tarafından; duruşmalı işlerde, mahkemesi, mağdur, şikayetçi ve sanık ile vekillerinin isimleri ve duruşma tarih ve saati yazılmak suretiyle bir liste düzenleneceği ve bu listenin duruşma salonu dışında herkesin görebileceği bir yere asılacağı, Mahkemelerce belli bir hususun sorulması için yazılan yazıların mübaşir ile de gönderilebileceği; mübaşirin, Mahkeme başkanı, hakim veya yazı işleri müdürünün tensibiyle yazı işleri müdürünün denetiminde kalem işlerinde çalıştırılabileceği hükümlerine yer verildiğinin anlaşıldığı; mübaşirlik, yardımcı hizmetler grubu içinde yer almakta ise de, yukarıda anılan Yönetmelik hükümleri arasında mübaşirlerin ayrıca temizlik işlerini de yürüteceğine dair herhangi bir düzenlemenin yer almaması, mübaşir ile hizmetlinin yapacağı görevlerin niteliğinin farklı olması ve mübaşirin daha ziyade kalem hizmetlerinin yürütülmesinde yardımcı personel olarak öngörülmesi dikkate alındığında dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Davalı idarenin temyiz başvurusu üzerine Danıştay Beşinci Dairesinin 17.12.2014 tarih ve E:2014/124, K:2014/9497 sayılı kararıyla İdare Mahkemesi kararı onanmıştır.
Davalı idare, Danıştay Beşinci Dairesince verilen kararın düzeltilmesi suretiyle İdare Mahkemesi kararının bozulmasını istemektedir.

Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Yasa ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Beşinci Dairesinin 17.12.2014 tarih ve E:2014/124, K:2014/9497 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36. maddesinin VIII. bendinde, "Yardımcı Hizmetler Sınıfı: Yardımcı hizmetler sınıfı, kurumlarda her türlü yazı ve dosya dağıtmak ve toplamak, müracaat sahiplerini karşılamak ve yol göstermek; hizmet yerlerini temizleme, aydınlatma ve ısıtma işlerinde çalışmak veya basit iklim rasatlarını yapmak; ilaçlama yapmak veya yaptırmak veya tedavi kurumlarında hastaların ve hastanelerin temizliği ve basit bakımı ile ilgili hizmetleri yapmak veya kurumlarda, çarşı ve mahallelerde koruma ve muhafaza hizmetleri gibi anahizmetlere yardımcı mahiyetteki görevlerde her kurumun özel bünyesine göre ve yine bu mahiyette olmak üzere ihdasına lüzum gördüğü yardımcı hizmetleri ifa ile görevli bulunanlardan 4 üncü maddenin (D) bendinde tanımlananların dışında kalanları kapsar." hükmüne yer verilmiştir.

Adli Yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonları 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu'nun 113. maddesi uyarınca ağır ceza mahkemelerinin bulunduğu yerlerde, başkanı ve bir asıl bir yedek üyesi Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenecek hakimler ile Cumhuriyet savcılarından oluşmaktadır. Adalet komisyonları 2802 sayılı Kanunun 114 ve 115. maddesinde herhangi bir nedenle görevine gelemeyen hakim yerine, bu hakim göreve başlayıncaya veya Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca yetkilendirme yapılıncaya kadar, o yerdeki hakimler arasından, adalet komisyonu başkanınca görevlendirme yapma, atamaları doğrudan Bakanlıkça yapılanlar dışındaki adli yargı ile ceza infaz kurumları ve tutukevleri personelinin sınav, ilk defa atama, naklen atama, geçici görevlendirme, sicil, disiplin, görevden uzaklaştırma, aylık, ödenek ve diğer özlük işlerini yapma ve kanunlarla verilen diğer görevleri yerine getirme görev ve yetkilerine sahiptir.

Dosyanın incelenmesinden; davacının, İstanbul .. Mahkemesinde mübaşir olarak görev yapmakta iken, İstanbul Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu Başkanlığının 21.1.2008 tarih ve 256 karar sayılı işlemi ile Mahkemedeki temizlik personeli yetersizliği nedeniyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36. maddesinin 1. fıkrasının 8. bendine göre mübaşirlik görevinin yanında hizmetli görevini de birlikte yürütmesi gerektiği yönünde karar alındığı, bu işlemin iptali istemiyle karar düzeltme aşamasında bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Yukarıda yer verilen 657 sayılı Kanun hükmü uyarınca, yardımcı hizmetler sınıfına mensup personelin yapacağı işler tadadi olarak sayılmayıp, "(...) hizmet yerlerini temizleme, (...) ve yine bu mahiyette olmak üzere ihdasına lüzum gördüğü yardımcı hizmetleri ifa (...)" belirtilerek yardımcı hizmetler sınıfı personeline yardımcı hizmet nev'inden olmak üzere başkaca görevler tevdi edilebileceği görülmektedir.

Bu durumda; mübaşirlerin asli görevlerinde çalıştırılmaları asıl olmakla birlikte, bulundukları hizmet sınıfı içerisinde asıl görevlerinin engellenmemesi koşulu ile hizmetli personel sayısının yetersiz olması nedeniyle, münhal olan bu kadrolara yeni atama yapılıncaya kadar, kamu hizmetinin aksamaması için mübaşirlik görevlerinin yanında hizmetli olarak temizlik işlerinde görevlendirilmelerinde hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, anılan işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulüyle İstanbul 3. İdare Mahkemesinin 16.7.2013 tarih ve E:2013/1546, K:2013/1197 sayılı kararının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun geçici 8. maddesi gereğince uygulanmasına devam edilen 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca BOZULMASINA, yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 13.3.2017 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.