Engelli aylığında, görev öncesi ve sonrasının farkı?

Engelli aylığında, göreve girmeden önce engelli olup olmanın önemli bir farkı bulunmaktadır. Bu yazıda detaylara yer verilecektir.

SORU: Öncelikle iyi günler benim iki merak ettiğim soru vardır.

2013 yılından beri engelli olarak 657'ye tabi engelli memuru olarak çalışmaktayım. Raporum, şuanda %55'dir.

1. Ben ne kadar çalışırsam malulen emekli olurum? ve ne kadar gelir bağlanır?

2. Herhangi bir şekilde kendi hayatımı idame edememe durumuna düşersem, ve yasal sürelerden daha bir sürede iş göremez haline gelirsem memuriyetim ne olur? İkramiye, malulen emeklilik veya başka bir hakka sahip olabilir miyim?

CEVAP: 2013 yılında engelli olarak göreve giren ancak engellilik durumu ilerleyen memur nasıl emekli olabilir.

Sorunuz özelinde durumunuzu değerlendirmemiz;

Kısa bilgiler :

5510 sayılı Kanun malullük kuralları:

-Göreve girmeden önce çalışma gücünün % 60'ını veya vazifesini yapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybettiği önceden veya sonradan tespit edilenlere malulluk aylığı bağlanamamaktadır.

5510 Sayılı Kanun engellilik kuralları:

5510 sayılı Kanun kuralları içerisinde özel olarak engelli aylığı olarak bir aylık şekli yoktur. Ancak, memur olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce malül sayılmayı gerektirecek derecede hastalığı veya engelliliği bulunan ve bu nedenle malüllük aylığından yararlanamayanlara, en az onbeş yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanabilmektedir. Malullük aylığı koşullarını kazanamıyorlar.

Ayrıca, Sosyal Güvenlik Kurumunca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usülüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının;

- a) % 50 ila % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,

- b) % 40 ila % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,

- malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla ikinci fıkranın (a) bendindeki yaş şartları aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanırlar.

- Engellilik aylığında yaşı tamamlama şartı aranmaz.

- Emeklilik ikramiyesinde tam yıllara karşılık emekli ikramiyesi ödenir. 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu Ek Madde 82 hükmü uygulanır.

- Engellilik aylığı müracaat tarihinde memur olma şartı aranır.

^- Yaşlılık aylığının hesaplanmasında 5510 sayılı Kanun madde 39 hükmü uygulanır. Çalışma süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumu Kesintileri bağlanacak aylık tutarını belirler. Bu nedenle de emekli olunacak tarihte belirlenebilecek bir tutar olacaktır.

Sonuç değerlendirmemiz:

2013 yılında ilk defa memurluğa başlamanız nedeniyle durumunuz 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamına girdiğinden, yukarıda belirtilen koşullara tabi olmaktasınız.

Bu bağlamda, engellilik oranınız en az % 60 ve üzeri olması durumunda göreve başlangıç tarihinizden itibaren en az onbeş yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır.

Ancak, engellilik oranınız % 55 olduğunu belirtmeniz nedeniyle, en az 16 yıldan beri sigortalı olmanız ve bu süre içerisinde 4320 gün hizmetiniz olması halinde aylık bağlanır.

Engellilik oranınız artıp da çalışamaz hale gelme durumunuzda malulen emekli olmanız mümkün olmaz.

Malulen emeklilik şartları engellilik emeklilik şartlarına göre daha uygundur. Bu şartlar ya en az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malül olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması, durumudur.

Ancak bu durum sizin göreve girmeden önce var olan bir engelliliğiniz olacağı için uygulanmayacağını değerlendirmekteyiz. Bunu kazanmanız yani çalışamaz duruma girmeniz durumunda mahkemelerin takdirine bağlı bir durum olacağını da ayrıca değerlendirmekteyiz.