2008 sonrası girişli memurlarda engellilikten emeklilik nasıl gerçekleşir?
2008 Ekim sonrasında kamuya engelli olarak giren memurlar, belirli yıl süreyle sigorta primi yatırma şartıyla, yaş şartı aranmaksızın emekli olabilmektedir.
2008 yılı Ekim ayından sonra memur olanlar hakkında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümleri uygulanır.
Genel olarak göreve girmeden önce çalışma gücünün % 60'ını veya vazifesini yapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybettiği önceden veya sonradan tespit edilenlere malullük aylığı bağlanamadığından, sosyal güvenlik kanununda malullük aylığı şartlarından farklı olarak engelliliklerinden dolayı yaşlılık aylığı bağlanmasına fırsat veren hükümler konulmuştur.
5510 Sayılı Kanunda bulunan engellilik kuralları:
5510 sayılı Kanun kuralları içerisinde özel olarak engelli aylığı olarak bir aylık şekli yoktur. Ancak, memur olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce yukarıda belirttiğimiz şekilde malül sayılmayı gerektirecek derecede hastalığı veya engelliliği bulunan ve bu nedenle malüllük aylığından yararlanamayanlara, en az onbeş yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanabilmektedir.
Ayrıca, Sosyal Güvenlik Kurumunca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu, Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca memurun çalışmaya başladıktan sonra çalışma gücündeki kayıp oranının;
- % 50 ila % 59 arasında olduğu kararı verilen memurların, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,
- % 40 ila % 49 arasında olduğu kararı verilen memurlar için ise, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,
malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla herhangi bir yaş grubunu tamamlama şartı aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanılır.
Diğer koşullar ve ek bilgiler:
- Engellilikten emekli olmayı isteyenlerin mutlaka bu talepte bulundukları tarihte memur olarak çalışıyor olmaları gereklidir.
- Memurun, memurluktan önce işçilik esnaflık süreleri varsa bu süreler yukarıda belirtilen hem sigortalılık süresinde hem de prim ödeme gün sayılarında dikkate alınır.
- Engellilik oran durumunun son tespit yeri Sosyal Güvenlik Sağlık Kuruludur.