Konut almak isteyenler mortgage kredisini banka şubelerinden seçecek
Mortgage yasasının çıkmasıyla birlikte bankalar da bu konudaki çalışmalarını hızlandırdı. Yasa sayesinde artık sadece sabit değil değişken faizli konut kredisi de verme imkânına kavuşan bankalar bir yandan yeni mortgage ürünleri çıkarırken, diğer yandan 'doğru müşteriye doğru ürün' ulaştırabilmek için düğmeye bastı.
Sektörün önde gelen bankaları diğer kredilere göre çok daha karmaşık olan mortgage kredilerinde yatırımcıları bilgilendirmek amacıyla şubelere sadece bu konuda uzman personel yerleştirmek için çalışmaya başladı. Bankacılar burada amacın, şubeye gelen müşterilere onların kendi özel şartlarına en uygun mortgage kredisini vermek olduğunu belirterek,
"Yatırımcı kendine en uygun mortgage'ı uzmanlar kanalıyla şubeden seçecek" diyor.
Dünyada bu konuda öncü ülkeler olan Amerika ve İngiltere'de yaklaşık 6 bin çeşit mortgage kredisi olduğuna dikkat çeken bankacılık çevreleri, buna karşın Türkiye'de bu sayılara ulaşmanın imkânsız olduğunu ancak kısa süre içinde ürün sayısının 50 ile 100 arasına çıkabileceğini vurguluyor. Oldukça karmaşık bir yapısı olan mortgage kredilerinin 'doğru müşteriye doğru ürün' felsefesiyle verilmesi için harekete geçtiklerini belirten bankalar, bu nedenle yaz sıcağında şubelerindeki en az bir personele mortgage konusunda eğitim seminerleri vermeye başladı.
Mortgage kredisi konusunda iddialı bankalardan Akbank, Garanti Bankası ve Yapı Kredi yaklaşık bir ay önce yasasına kavuşan mortgage konusunda bugüne kadar yaptıkları banka içi çalışmaları ve önümüzdeki dönem bankacılık sektöründeki olası gelişmeleri Radikal için değerlendirdi:
Üniversite ile çalışıyor
Garanti Bankası olarak 20 çeşit mortgage kredisi verdiklerini söyleyen Genel Müdür Yardımcısı Fuat Erbil, bu konudaki çalışmaları hakkında şu bilgiyi verdi: "'Mortgage Uzmanı Garanti' konseptiyle başlayan kampanyamız, konut kredisi almak isteyenlere danışmanlık vermek üzere şubelerimizde görevlendirilecek uzmanların yetiştirilmesiyle devam ediyor. Bu konuda bir üniversiteyle birlikte çalışıyoruz. Mortgage Yasası'nı, finansal mühendisliği ve gayrimenkul piyasalarını içeren 28 saatlik bir eğitim programı uyguluyoruz. Amacımız, çok farklı bir ürün yelpazesi olan mortgage konusunda müşterilerimizi en doğru şekilde bilgilendirmek. Çünkü yaklaşık 20 farklı ürün sunuyoruz, müşterilerimizle 10-20 yılık bir ilişkiye giriyoruz, bu yüzden de doğru ürünle doğru bir kredi yapılandırması yapmamız gerekiyor."
Mortgage şubesi yolda
Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Erbil, şube bazında istihdam edecekleri mortgage uzmanlarının bu konuda sunacağı hizmetler hakkında da ise şöyle konuştu: Mortgage uzmanlarımız, tüketicilerin farklı ihtiyaç ve risk algılarını değerlendirerek, kendilerine en uygun ve ödemesi en kolay mortgage seçeneklerini öneriyor. Özellikle tüketicilerin farklı kaynaklar tarafından mortgage konusunda yanlış bilgilendirildikleri bu dönemde, tüm konularda yardımcı olmaya özen gösteriyoruz. Tüketicilerin konut gibi yüksek tutarlı bir yatırıma giriyor olmaları sebebiyle, doğru mortgage kredisinin seçilmesinin önemli olduğuna inanıyoruz."
Fuat Erbil, Garanti Bankası olarak müşterilere her zaman tek bir dağıtım kanalından farklı hizmetleri sunabilmeyi hedefledikleri için, yalnızca mortgage konusunda istihdam edecekleri bir personel ya da şubeleşme yapısı düşünmediklerini söyledi.
12 bin kişi 'yeni yasa' dedi
Garanti Bankası'nın yaklaşık 45 bin konut kredisi müşterisi bulunduğunu da açıklayan Fuat Erbil, "Müşterilerimizin yaklaşık 12 bini, kanun kapsamına geçmek istediğine dair dilekçe verdi. 5 bine yakını ise kanun kapsamına geçmek istemediğini belirtti. Bunun sonucunda, yaklaşık 40 bin Garanti müşterisi yeni kanun kapsamına dahil oldu" açıklamasında bulundu.
75 bin kişiyi 'ev'lendirdi
Mortgage kredileri konusunda sektör lideri olan ve yaklaşık 75 bin kişiyi ev sahibi yapan Akbank da tüm şubelerindeki Bireysel Müşteri İlişkileri Yöneticilerine (MİY'ler) mortgage hakkında eğitimler verdi.
Akbank Bireysel Bankacılık Pazarlama Bölümü Başkanı Cem Muratoğlu, şube içi eğitime ağırlık verdiklerini belirterek bugüne kadar yaptıkları çalışmalar hakkında da şu bilgiyi verdi: "Tüm şubelerdeki Müşteri İlişkileri Yöneticilerimizin yanı sıra, mortgage potansiyelinin yüksek olduğu şubelerimizde özel Müşteri İlişkileri Yöneticileri'ni görevlendirdik. Bu eğitimlerimizi mortgage yasası öncesinde ve sonrasında düzenledik ve personelimizi mortgage konusunda uzman personel haline getirdik. Yüz yüze eğitimlerimizin yanı sıra şubelerimize gerekli dokümantasyonu da sağlayarak konuya hâkim olmalarını sağladık. Özellikle potansiyeli yüksek olan şubelerimizdeki özel MİY'lerimize aylık olarak daha kapsamlı eğitimler veriyoruz. Bu kapsamda tüm şubelerimizde mortgage konusunda bilgi sahibi personelimiz yer almaktadır."
Mortgage'a özel şube
Bunun yanısıra Türkiye'nin ilk ve tek mortgage özel şubesi olan 'Büyük Kırmızı Ev'i açtıklarını da hatırlatan Muratoğlu, "Bu şubelerde de mortgage konusunda uzman personel ile müşterilerimize her konuda destek ve hizmet veriyoruz. Sonuç olarak yatırımcılar uzman personellerimize tüm perakende şubelerimizden ulaşabilirler. Bunun için tek yapmaları gereken kendilerine en yakın Akbank şubesine uğramak. Konut kredilerinde uzman personellerimizden diledikleri zaman hizmet alabilirler" diye konuştu.
600 şube mortgage veriyor
2007 mart sonu itibarıyla kullandırdıkları toplam mortgage kredisi tutarı yaklaşık 1,6 milyar YTL seviyesine ulaşan Yapı Kredi Bankası da çalışanlarına mortgage yasası ile birlikte gelen tüm yenilikler konusunda bilgilendirme yaptıklarını açıkladı.
Yurtdışı örneklerine bakıldığında mortgage'ın basit bir tüketici kredisi olmaktan çıkıp çok komplike bir ürün haline geldiğini ve büyük çeşitliliğe sahip olduğunu gördüklerini de ifade eden Yapı Kredi yetkilileri bu bağlamda yurtdışında sadece mortgage konusunda uzmanlaşmış çalışanların hizmet verdiğini önümüzdeki dönemde ise ülkemizde de bu yönde bir yapılaşma görülebileceğini duyurdu.
Aklına takılanı danış
Halen 600'den fazla şubesindeki uzman personelle yatırımcıların mortgage konusunda akıllarına takılan her türlü konuda danışıp bilgi alabileceğini vurgulayan Yapı Kredi yetkilileri, "Yine yurtdışı örneklerde, mortgage satışında klasik şubelerin dışında sadece mortgage'a özel 'corner'lar, internet bankacılığı ve çağrı merkezi gibi birçok dağıtım kanalının kullanıldığı görülüyor. Ülkemizde de mortgage riskinin büyümesi ile birlikte müşterilerimize bu anlamda birçok farklı alternatif sunabileceğiz" dedi.
'YTL cinsi mortgage gözde'
Mortgage yasası öncesinde sadece sabit faiz oranlı mortgage ürünleri bulunuyordu. Bu ürün bankamızda; eşit taksitlerle geri ödemelinin yanı sıra azalan taksitli, artan taksitli, balon ödemeli, X ayda bir ödemeli şeklinde birçok farklı ödeme yöntemine sahip çeşitlerle sunuluyor. Ayrıca mortgage YTL veya dövize endeksli kullanılabiliyor. Ek olarak Anahtar Teslim Mortgage', 'Düşük Faizli Mortgage', evin değerinin tamamı için kullanılan 'Yüzde 100 Mortgage', 'Konut Geliştirme Kredisi' ve 'İpotekli Bireysel Finansman Kredisi' şeklinde birçok farklı ürünümüz de bulunuyor.
Yeni ürünler çıktı
Yasanın çıkması ile birlikte, bu bahsettiğimiz sabit faizli mortgage ürünlerimize YTL bazında değişken faizli mortgage ve 1 veya 2 yıl gibi belli dönem sabit faizli daha sonra değişken faizli mortgage ürünleri de eklendi ve genişlemiş ürün gamımız müşterilerimizin hizmetine sunulmaya başlandı.
Bankamızda şu anda en fazla kullanılan ürün YTL bazında eşit taksit ile geri ödemeli mortgage ürünü. Önümüzdeki dönemde ise müşterilerimizin ihtiyaçlarına en iyi hitap edecek mortgage ürünlerimize yönelik talep yoğun olacaktır. Özellikle önce sabit daha sonra değişken faizli ürünümüzün; önümüzdeki dönemde ekonomik dalgalanma riskine karşı kredisini bir süre sabit faizle kullanarak daha sonra değişken faizin avantajlarından faydalanmayı isteyen tüketiciler için çok anlamlı bir çözüm olacağını düşünüyoruz.
'Yaz durgunluğu yaşanabilir'
Türkiye Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Fuat Erbil
Yeni mortgage yasası ve faizlerdeki gerileme sebebiyle, konut alımı ve konut kredisine olan talepte belli ölçüde artış başladı, fakat konut satınalımlarındaki mevsimsellik sebebiyle önümüzdeki yaz aylarında talepte bir azalma yaşanabilir. Şu anda tüketiciler, mortgage'la ilgilenmeye ve takip etmeye başladı. Bu etkiler, kredi kullandırımlarına henüz çok fazla yansımış değil. Mortgage kredisi kullanımının artması için öncelikle faiz oranlarının tüketicilerin bütçesine uygun seviyelere gerilemesi gerekiyordu. Şu anda bu seviyelere ulaşıldığını düşünüyoruz.
Türkiye'de sabit faizli konut kredilerinin, bir süre daha en fazla talebi alan mortgage ürünü olacağını düşünüyoruz. Tükecilerin değişken faizli mortgage gibi yeni ürünlere alışmaları, daha da önemlisi ekonomik beklentilere endeksli bir kredi seçmeleri, kısa vadede olası gözükmüyor.
Mortgage'a talep haziranda arttı
Akbank Bireysel Bankacılık Pazarlama Bölümü Başkanı Cem Muratoğlu
Geçen yıl ile karşılaştırdığımızda pazar büyüme oranı düşük seviyelerde. Örneğin 2006 yılında konut kredileri pazar bakiyesi haftalık yüzde 2-2.5'lar arasında büyürken, bu yıl haftalık büyüme oranı ortalama yüzde 0.6'lar seviyesinde gerçekleşti. Ancak, haziran ayında sektördeki büyüme hızlı artış gösterdi. Faizlerdeki düşüşün de bu büyümede etkisi olduğunu düşünüyoruz. Yılbaşında yüzde 1.70 ila 1.80 seviyesindeki faizler mayıs itibarıyla yüzde 1. 40'lar seviyesine geriledi. Şu an Akbank, 25-240
ay YTL kredilerde yüzde 1.39 faiz oranı uyguluyor. Faiz oranlarındaki düşüş, kredi taksitlerinin azalmasına neden oluyor, bu da müşterilerin kredi taleplerinde bir artışı beraberinde getiriyor.
Bankalararası konut kredisi toplam 23,5 milyar YTL'ye ulaştı. Bu bakiyenin yıl sonuna kadar yaklaşık 27 milyar YTL olmasını bekliyoruz.