ORC ile yerel seçimleri değerlendirdik... CHP kalesinde, Ak Parti 4, MHP 1 büyükşehiri kaybedebilir
Memurlar.net olarak ORC Genel Müdürü, Murat Pösteki ile yerel seçimleri değerlendirdik. Pösteki Yerel seçimde, CHP elindeki büyükşehirlerden Eskişehir'i, MHP, Mersin'i, Ak Parti ise Bursa Denizli, Ankara ve Balıkesir'i kaybedebileceklerini söyledi.
Memurlar.net olarak ORC Genel Müdürü, Murat Pösteki ile yerel seçimleri değerlendirdik. Pösteki Yerel seçimde, CHP elindeki büyükşehirlerden kalesi olarak gördüğü Eskişehir'i, MHP, Mersin'i, Ak Parti ise Bursa Denizli, Ankara ve Balıkesir'i kaybedebileceklerini söyledi. İyi Parti ise iki büyükşehir kazanmaya yakın duruyor... Bunlar Denizli ve Balıkesir. Şanlıurfa'da bağımsız aday, Ak Parti adayına karşı sıkıntı çıkarabilir. Kaybetme riski Şanlıurfa'da var.
ORC Genel Müdürü Murat Pösteki'ye sorduğumuz sorular ve cevapları
Edip Üzen/Memurlar.net
ANKARA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ VE İLÇELERDE DURUM NASIL?
Önce Büyükşehir ile başlayalım Özhaseki projeler açıkladı, fakat Mansur Yavaş'ın pek projesi yok. Mehmet Özhaseki'nin açıkladığı projelerin de pek bir karşılığı olmadı. Çünkü bir seçmen yapısı var, bu seçmen yapısı Ankara'da büyük oranda milliyetçi muhafazakar seçmen yapısını oluşturuyor. Ankara'da Ak Parti'nin, Milliyetçi Hareket Partisi oylarını da alıp, belediye başkanlığını kazanabilmesi için cumhur ittifakı Ak Parti üzerinde tesis edildi. Fakat araştırmalar yapılırken, aday belirleme sürecinde sadece Ak Parti'nin, adayı üzerine araştırmalar yapıldı. Yani ortaklık kurduğunuz partinin seçmeni de gösterilen adaya oy verip vermeyeceği göz önünde bulundurulmalıdır. Onların da destekleyeceği bir aday belirlenmelidir.
MHP'LİLER ANKARA'DA MANSUR YAVAŞ'A OY VERİYOR
Karşıdaki rakip, daha önce mhp'den aday olup, %26-27 oy almış, sonra CHP'den aday olup %43 oy almış, Mansur Yavaş örneğinde bunu netleştirebiliriz. Mansur Yavaş, MHP''den, CHP'den de aday oldu. CHP adayı iken bile
milliyetçi ve ülkücü kökenliyim dedi. Bu durum milliyetçi seçmenin oy verme tutumunu da etkiledi. MHP seçmeninin Ankara'da tutumu Mansur Yavaş'tan yana, bazı MHP'li seçmenler de kararsız durumda.
ANKARA'DA AK PARTİ'YE OY VERENLERİN YÜZDE 20'Sİ KARARSIZ
Özhaseki'den yana eğilim gösteren MHP'li seçmen çok az, AK Parti içerisinde de yaklaşık yüzde 20'lik dilim kararsız pozisyonda. Şayet rakibinizin seçmenlerini sandığa götüremezseniz, onlar kararsız olursa bu sizin için avantajdır. Sizin seçmeniniz kararsız kalırsa, sandığa gitmezse bu rakibiniz için avantajdır.
Gökçek, son seçime katıldığında seçime katılım yüzde 92'ydi. Normal bir seçim olsaydı, yani yüzde 85 Türkiye ortalamasıyla bir seçim olsaydı, Gökçek yüzde 50'yle kazanıyordu. Katılanlar üzerinden oy yüzdesi hesaplandığı için o dönemde de bizim yapmış olduğumuz araştırmalarda seçimden yaklaşık 1,5, 2 ay önce Gökçek'in 7-8 puanlık bir farkla önde olduğunu görüyorduk.
Mesela Mansur Yavaş seçim kampanyası yürütürken, CHP Çankaya Meclis üyesi olan Deniz Gezmiş'in yeğeniyle kampanya yürüttü. Yani bir sistem asla bir araya gelmeyecek insanları bir araya getiriyor. Dolayısıyla yüzde 85 katılımın üzerindeki her oy, Mansur Yavaş'a geldi ve fark 1 puana düştü. Yapmış olduğumuz araştırmalarda yine Gökçek birinci çıkıyordu şu anda anketlerde, aday belirleme sürecinde. Melih Gökçek'ten sonra Süleyman Soylu çıkıyordu, Süleyman Soylu her yerde çıkıyordu, İstanbul'da, İzmir'de de çıkıyordu. MHP seçmeni "ben oy verebilirim" dediği iki aday vardı. Melih Gökçek, Süleyman Soylu. Soylunun İçişleri Bakanlığındaki terörle mücadeledeki gösterdiği üstün performans, Melih Gökçek'in ülkücülerle olan dostluğu, ülkücü seçmenlerin oylarıyla seçim kazandı. Kendisi de bunu açıkça söylüyor.
ÖZHASEKİ'NİN ADAYLIĞI HALKA YANSIMADI
Özhaseki'nin adaylığı çok fazla halka yansımış durumda değil, yani şu anda bir karşılığı göremiyoruz. Seçim kazanmak için psikolojik üstünlük çok önemlidir. Mansur Yavaş taraftarları, Yavaş'ın kendisi, CHP, İyi Parti, Özhaseki'yi yumuşak lokma olarak görüyorlar. Bu da psikolojik olarak üstünlük sağlıyor.
MHP, ANKARA'DA DAHA RAHAT KAZANIRDI...
Şayet Cumhur İttifakı Ankara'da MHP üzerine tesis edilmiş olsaydı, en az yüzde 55 oyla seçimi kazanıyordu. Adayın MHP olduğu yerlerde AK Partililer, partiye olan bağlılıklarından dolayı oy veriyorlar. MHP'lilerde bazı yerlerde oy veriyorlar ama bazı yerlerde aday profili uymadığı için oy vermiyorlar. Ayrıca Ak Parti Genel Merkezi'ne doğruyu yansıtan verilerin gittiği düşüncesinde değiliz.
İLÇELERDE SON DURUM NEDİR? ÖRNEĞİN ÇEKİŞMELİ GEÇECEĞİ GÖRÜLEN YENİMAHALLE VE MAMAK
Biliyorsunuz merkezde Yenimahalle ve Gölbaşı üzerinde Millet ittifakı ittifak yaptı. Yenimahalle'de Cumhur İttifakı, Altındağ Belediye Başkanı Veysel Tiryaki'yi aday yaptı. CHP ise Fethi Yaşar'ı yeniden aday gösterdi.
TÜRKİYE'DE EN TATLI REKABETİN YAŞANACAĞI YER
Yenimahalle'de sandıklar kapanıp oy sayımının devam ettiği son ana kadar da kazananın belli olmayacağını düşünüyoruz. Yenimahalle, Türkiye'de en tatlı rekabetin yaşanacağı yer olacak.
Fethi Yaşar bir tık önde de olsa Veysel Tiryaki'ye de ciddi bir sempati var. Mamak ilçede, Cumhur ittifakı yani Ak Parti adayı önde ama Büyükşehir'de oylar Mansur Yavaş'a gidiyor.
ANKARA'YI ŞU AN PROJE İLE KAZANMAK İMKANSIZ
Ankarayı şu anda proje ile kazanmak mümkün değil, Ak Parti'nin Ankara'da ülkücü seçmeni ikna etmesi gerekiyor.
POLATLI'DA ADAY CHP'DEN OLUNCA, MHP'NİN İŞİ KOLAYLAŞTI
Polatlı'da Millet ittifakı CHP üzerine oluştu. MHP'li mevcut Belediye Başkanı için büyük bir kazanç. Çünkü o isim var olan oy potansiyeline oy alamıyor. Oy alamadığı için de AK Parti ve MHP oyları kazanmaya yeterliydi.
ÖZHASEKİ'YE GERÇEKLER AKTARILMIYOR
Özhaseki şu an durumu bilmiyor, kendisine anketlerde üç beş puan önde olduğunu gösteren veriler gittiğini düşünüyoruz. Yani durum tam tersine ve mevcut durumdan habersiz bir aday. Bu yüzden Özhaseki seçimi kazanamaz. Şu an ki durumu Özhaseki'nin bilmediğini o yüzden rahat hareket ettiğini ve bu durumun ona seçimde sıkıntı yaratacağını düşünüyoruz. Etimesgut'ta da baktığımız zaman bir sıkıntı olacağını düşünmüyoruz. Mevcut MHP'li başkan kazanır.
İSTANBUL'DA AK PARTİ VE CHP'NİN ELİNDE OLUP DA KEYBEDECEĞİ BELEDİYE VAR MI?
CHP, Cumhur İttifakı kapsamında, MHP'ye bırakılan Maltepe ve Silivri ve Ak Parti'ye bırakılan Kartal'ı kaybedebilir.
Şu an da Ak Parti'nin elinde olan Bahçelievler, Beyoğlu ve Üsküdar'da başa baş bir durum var.
SARIGÜL VE ARKADAŞLARI DURUMU DEĞİŞTİREBİLİR
Sarıgül ve arkadaşlarının İstanbul'un 7 ilçesinde DSP'den aday çıkaracağı söyleniyor. Böyle bir durum olursa Cumhur ittifakı lehine çok farklı şeyler söyleyebiliriz. Çıkaracakları her adayın popülerliği olacak ve CHP'den oy alacak.
YILDIRIM, MUHALİFLERİN DAHİ SEMPATİYLE BAKTIĞI BİRKAÇ İSİMDEN BİRİ
Büyükşehir'e baktığımız zaman, Binali Yıldırım tanınma sorunu yok. Her seçmenin sempatiyle baktığı, muhaliflerin sempati duyduğu birkaç isimden biri. Bunların yanında TBMM Başkanlığı'ndan istifa etmemesi sıkıntı yarattı. Neden soruları sorulmaya başlandı. Ekrem İmamoğlu'nun her geçen gün tanınırlık problemi azalıyor, azaldıkça da oy gelmeye başlıyor. Meclis Başkanlığı süreci yaşanmamış olsaydı, İmamoğlu, Binali Yıldırımın rakibi olamazdı. Yıldırım, açık arayla kazanırdı.
YILDIRIM VE İMAMOĞLU ARASINDAKİ FARK 2,5-3
Binali Yıldırım, şu an da yüzde 2,5-3 puan ile önde, Yıldırım'ın bir tık önde olduğunu söylesek de başa baş bir yarış görünüyor. Çünkü bu fark kapanabilir durumda.
Ankara'da durum şu an da Mansur Yavaş'ın lehine görünürken, İstanbul'da Binali Yıldırım'ın lehine görünüyor. Bunu da belirteyim İstanbul'da İmamoğlu kazansa da şaşırmam. Sonuçta referandumda hayır çıkan iki ilden bahsediyoruz.
İNSANLAR, KARALAMA KAMPANYALARINDAN ÇOK SIKILDI
İmamoğlu şunu yapmış, Binali Yıldırım şunu yapmış, CHP Man Adası dedikleri belgeleri öne sürüyor. İnsanlar bu durumdan ciddi şekilde sıkılmış.
Binali Yıldırım'ın ağırlığını koyup, Ben Büyükşehir Belediye Başkan adayıyım, Büyükşehir Belediye Başkanlığı yapacağım, Meclis Başkanlığı polemiğini ortadan kaldırması lazım, insanlara projelerini anlatıp, ben daha önce şunları yaptım herkes şahittir, gelip bunları yapacağım demesi gerekiyor. Seçmen, Binali Yıldırım'ın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olacağına ikna olduğu anda Binali Bey farkını ortaya koymuş olacak.
BÜYÜKÇEKMECE'DE DURUM NASIL, MEVCUT BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANI MEVLÜT UYSAL ADAY GÖSTERİLDİ. BELEDİYE DE CHP'DE
CHP gene alacak öyle gözüküyor. Tespitlerimiz o yönde.
CHP'NİN ELİNDE OLUP KAYBEDECEĞİ BÜYÜKŞEHİRLER HANGİLERİ?
Eskişehir,
BAŞKA VAR MI?
Muğla ve Aydın'da kaybetmez. Hatay ve Tekirdağ'ı mart ayında değerlendirmek lazım. Hatay ve Tekirdağ'daki seçmen yapısı Cumhur İttifakı'na oy verecek yapıda.
AK PARTİ'NİN ELİNDE OLUP DA KAYBEDECEĞİ BÜYÜKŞEHİRLER VAR MI?
Bursa, Denizli, Balıkesir ve Ankara.
Antalya'da da Menderes Türel'in başarı oranı yüzde 60'larda ama genel politika Antalya'da çok etkili oluyor. Bu yüzden Ak Parti'ye tepki oluşuyor. Burada da sıkıntı yaşanabilir.
MHP'DE OLUP DA KAYBEDİLECEK YERLER VAR MI?
MHP'li belediyeler ile ilgili ayrı bir şey açmak istiyorum, bütün belediyelerle ilgili değerlendirme yapmak istiyorum. MHP'nin elinde şu an da 4 il, 3 Büyükşehir var. Isparta, Karabük, Osmaniye, Bartın. Osmaniye'de ittifak yapıldı. Bartın'da yüzde 50'nin çok üzerinde mevcut belediye başkanı kazanıyor, 3. dönem olacak, partinin oyları yüzde 15 iken, geçen seçim de yüzde 47 ile kazandı. Karabük'te yine aynı şekilde.
CUMHUR İTTİFAKI'NIN HANDİKAP YAŞADIĞI İL
Isparta Cumhur İttifakı'nın en büyük handikaplarının olduğu yerdir. Handikap'ın nedeni yarılın AK Parti ile MHP arasında yaşanıyor olması. Çünkü orada ittifak yok. Yani kilitleniyorlar. Şimdi de ittifakın ruhuna uygun hareket edelim deyip yine kilitleniyorlar.
CHP ELİNDEKİ İL BELEDİYESİ'Nİ KAYBEDİYOR
Zonguldak CHP'de ama MHP adayına kaybettiği görünüyor. Bunların yanında MHP, Bartın, Karabük, Kastamonu, Adana ve Manisa'yı kazanıyor.
MERSİN'DE CUMHUR İTTİFAKI GERİDE
Ankara'da MHP'li seçmen, Ak Parti adayına oy vermekte zorlanıyor demiştik. Şimdi aynı durum Mersin'de var. Ak Parti'li seçmen, MHP adayına oy vermekte zorlanıyor. Mersin ilçe paylaşımında Ak Partili seçmen memnun olmamış. Kendilerinin yok sayıldığını düşünüyorlar.
Nasıl ki Ankara'da MHP'li seçmenin AK partili adaya oy vermede sıkıntısı varsa Mersinde de AK Partili seçmenlerinin MHP ye oy vermede sıkıntısı var, ilçe paylaşımları ise her yer, falanca ilde MHP'li seçmen memnun olmamış. Mersin'de de ak partili seçmen memnun olmamış, yani kendilerinin yok sayıldığı düşünülüyor.
Büyük ihtimalle CHP önde ama duruma bakmak lazım, Cumhur İttifakı adayını daha yeni belirledi, sahaya çıkıyorlar, meclis üyelikleri oluşacak, bazen öyle şeyler oluyor ki, blok oy potansiyeline sahip kimseleri meclis üyesi yaparsın, seni sevmese bile, sırf onun hatırına gelir, sana oyunu verir. Böyle hamleler yapılmaya çalışılıyor.
Adana Seyhan'da Fikret yeni aday oldu. Bu ak partinin MHP adayına oy verme eğilimini güçlendiren en önemli nedenlerinden biri. Aynı şeyin mersinde de yapılması gerektiğini teşkilata belirttik. AK Parti teşkilatını hareketlendirecek isimlerin aday yapılması gerekiyor, hani büyük balığı yemesi gerekiyordu. Ben olsaydım Torosları AK Partiye bırakırdım. Bu bana Büyükşehir'i kazandırırdı.
BURSA'DA CHP ÖNDE GÖRÜNÜYOR
CHP ve İyi Parti'nin koymuş olduğu aday Muhittin Böcek hem AK Parti'den hem de MHP'nin Yörük seçmeninden kırsalda oy alıyor, zaten merkezde CHP güçlü, onlardan da oy alabildiği için seçimi kazanıyor. Şu an önde gözüküyor. Ak Parti için gerçekten risk taşıyan Ankara, Bursa, Balıkesir ve Denizli var. Dördü de büyükşehir, Balıkesir'de eski Belediye Başkanı İsmail Ok, İyi Parti'den aday. Balıkesir'de şu an durum başa baş ama kararsızların eğilimi muhalefet adaylarından yana hem Balıkesir hem Denizli İyi Parti'den, ikisi de eski ülkücü, ikisi de eski MHP'li.
MİLLET İTTİFAKI ADANA'DA YANLIŞ TERCİH YAPTI
Millet ittifakı aday tercihinde Adana'da yanlış yaptı. Yani Zeydan Karalar HDP ile birlikte toplam oy potansiyeli zaten yüzde 45. İyi parti ile ittifak yapmanızın iyi parti seçmeninde oy almasını sağlaması lazım. İyi partililer Zeydan Karalara oy vermiyor. Kararsızlar dağıtıldığında Hüseyin Sözlü yüzde 50'nin üzerinde görünüyor.
ŞANLIURFA'DA SIKINTI YAŞANABİLİR
Şanlıurfa'da bir sıkıntı görünüyor. Bağımsız aday var ve bazı partiler destek veriyor. Ak Parti'nin ilçe adayları ve Büyükşehir adayı tam kabul görmemiş durumda. Aşiret, Şanlıurfa'da etkili faktörlerden biri. Yüzde 40 kararsız seçmenin olduğu tek il Şanlıurfadır.
KAYYUM ATANAN DOĞU VE GÜNEYDOĞU'DAKİ İLLERDE DURUM NEDİR?
HDP kazanmış olduğu yerlerde yeniden kazanıyor. Kars ve Iğdır'da ittifak olmaması HDP açısından olumlu bir durum oluşturdu. Kars'ta herkes kazanabilecek durumda.
Ağrı'da güzel bir seçim yaşayabiliriz. Mardin, Van ve Diyarbakır'da HDP rahat kazanır.
GENÇLER HANGİ PARTİYE YÖNELİYOR?
Gençlerin oy verme eğilimleri, partilerin oy potansiyeli ile doğru orantıda ilerliyor. Şunu not olarak söyleyeyim, MHP'nin şu andaki oy potansiyeli 24 Haziran'ın biraz daha üzerinde ve aynı paralelde oy oranı yüzde 15 ise, gençlerin yüzde 15'i MHP'ye gidiyor, yani eşit şekilde ilerliyor. Ama sosyal medyanın etkisiyle CHP'de birkaç puan oy artışı olabilir. O seçmen grubu içerisinde internet ve sosyal medya kullanımının yaygın olması kendini o tarafa kanalize etmiş olmasından kaynaklı olabilir.
ŞU AN GENEL SEÇİM OLSA, PARTİLERİN OY ORANINDA DEĞİŞİKLİK VAR MI?
Söyleyeyim, şu an bir genel seçim olsa Cumhur ittifakının oy oranında bir değişiklik yok. Ak parti oylarında az düşüş, MHP oylarında da az yükseliş var. Yani Cumhur ittifakının oyu yine kendi içerisinde olan partiye gidiyor.
HDP yüzde 8 civarı, CHP'de aldığı oy oranında duruyor. İyi Parti'de yüzde 6,7'de
duruyor.