YÖK, 50/D yönetmeliği çalışmalarını hızlandırmalı!
Yükseköğretim Kurulu, yeni araştırma görevlisi alım sisteminin üzerinden bir buçuk yıl geçmesine rağmen halen 50/d yönetmeliğini revize etmedi.
Bildiğiniz gibi, 01.01.2018 tarihinde yürürlüğe giren 2547 sayılı Kanunun Ek 38 inci maddesinde; "Yükseköğretim kurumları araştırma görevlisi kadrolarına atamalar, 33 üncü maddede belirtilen usule uygun olarak 50 nci maddenin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında yapılır. Bu kapsamda atananlardan doktora veya sanatta yeterlik eğitimlerini tamamlayanların en fazla %20'si doktora veya sanatta yeterlik eğitimini tamamladıkları kurumların senatolarınca belirlenen ve Yükseköğretim Kurulunca onaylanan performansa dayalı kriterler çerçevesinde yardımcı doçent kadrolarına atanabilir. Bu kapsamda atanamayanların, doktora veya sanatta yeterlik eğitimini tamamladıkları kurumların öğretim üyesi kadrolarına atanabilmeleri için en az bir eğitim-öğretim yılı yurt içinde veya yurt dışında farklı bir yükseköğretim kurumunda çalışması gerekir. Bu madde kapsamında atananlara 35 inci maddeye göre yurt içinde başka bir yükseköğretim kurumlarındaki doktora veya sanatta yeterlik eğitim süreleri için mecburi hizmet yüklenemez." hükümleri yer almaktadır.
Yapılan bu düzenleme sonrasında tüm devlet yükseköğretim kurumlarında araştırma görevlisi kadrosuna yapılan atamalar 2547 sayılı Kanunun 50/d maddesine göre lisansüstü eğitim süresince yapılmaktadır.
Öte yandan, yasal düzenlemeden önce yapılan 50/d araştırma görevlisi atamaları üniversitelerde enstitü kadrolarına yapılmaktaydı. Dolayısıyla, yüksek lisans eğitimi devam etmekte iken araştırma görevlisi kadrosuna atanan adaylar bu eğitimlerini tamamlamaları halinde aynı enstitü bünyesinde doğrudan doktora programlarına kayıt yaptırabildikleri için ilişikleri doktora eğitimlerini tamamladıkları tarihte kesiliyordu.
Fakat, 21 Ocak 2019 tarihli haberimizde ayrıntılı açıkladığımız üzere, yeni sistemin eski ve yeni kurulmuş tüm üniversitelerde birlikte uygulanmaya başlaması bazı sorunları beraberinde getirdi. Örneğin, yeni kurulan bir üniversiteye araştırma görevlisi olarak 50/d statüsünde atanan bir kişinin yüksek lisansını tamamlaması halinde kendi üniversitesinde doktora programı bulunmadığı için doğrudan doktoraya kaydı yapılamamaktadır. Hal böyle olunca, kişi belirli bir süre eğitim kaydı bulunmadığı için bu süreçte bir nevi boşluğa düşmektedir.
Diğer taraftan, 13 Ekim 1984 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan "Lisansüstü Öğrenim Görenlerden Öğretim Yardımcısı Kadrolarına Atanacakların Hak ve Yükümlülükleri İle Tıpta Uzmanlık Öğrencilerinin Giriş Sınavları Hakkında Yönetmelik"in "Kadroyu Boşaltma" başlıklı 10 uncu maddesinde; "2547 sayılı kanunun 50. Maddesine göre öğretim yardımcılığı kadrolarına geçici olarak atanıp, yüksek lisans, doktora, sanatta yeterlik ve tıpta uzmanlık öğrenimlerini başarı ile tamamlayarak yüksek lisans, doktora veya sanatta yeterlik diploması veya tıpta uzmanlık belgesi alanların kadro ile ilişkileri kendiliğinden kesilir." düzenlemesi yer almaktadır.
35 sene evvel yürürlüğe konan bu yönetmelik, 01 Ocak 2018 tarihinde hayata geçen yeni 50/d düzenlemesinden sonra bir türlü yenilenemediği için halihazırda yüksek lisans eğitimlerini tamamlayan 50/d araştırma görevlilerinin kadroları ile ilişiklerinin kesilip kesilemeyeceği hususunda üniversitelerce tereddütler yaşanmaktadır.
Bu nedenle, Yükseköğretim Kurulunun yeni sisteme uygun şekilde 2547 sayılı Kanunun ek 38 inci maddesine göre 50/d statüsüne göre atanan araştırma görevlileri hakkında ivedilikle yeni düzenlemeye uygun bir yönetmelik hazırlaması gerekmektedir.
Yavuz Selim KAPLAN