Ders Kitapları Yönetmeliği'ndeki değişikliğin yürürlüğü durduruldu
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ
KURULU
YD.İtiraz No:2007/20
İtiraz Eden (Davacı) : Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası
Vekili : Av. Mahmut Nedim Eldem
Cinnah Cad. Willy Brant Sokak No:18-Çankaya/ANKARA
Karşı taraf (Davalı) : Milli Eğitim Bakanlığı-ANKARA
İstemin Özeti :Danıştay Sekizinci Dairesince verilen ve yürütmenin durdurulması
isteminin reddine ilişkin bulunan 29,11.2006 günlü, E:2006/4453 sayılı karara,
davacı itiraz etmekte ve yürütmenin durdurulmasına karar verilmesini istemektedir.
Danıştay Tetkik Hakimi Aylin Bayram'ın Düşüncesi : Dava konusu Yönetmeliğin
1. maddesine yönelik itirazın kabulü, 2, maddesine yönelik itirazın ise reddi
gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Hüseyin Yıldız'ın Düşüncesi : itiraz dilekçesinde ileri sürülen
nedenler, Danıştay Sekizinci Dairesince verilen yürütmenin durdurulması isteminin
reddine ilişkin kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden,
itirazın kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulunca gereği görüşüldü:
Milli Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği'nde değişiklik
yapan 2 Ağustos 2006 günlü, 26427 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin
1. maddesindeki "Eğitim Aracı" tanımında yer alan "dışında kalan"
ibaresi ile 2. maddesinde yer alan "Ancak, eğitim araçlarından yerel düzeyde
hibe ve alımlarda yapılacak inceleme, bu maddede belirtilen hükümler çerçevesinde,
il milli eğitim müdürlüklerince kurulacak komisyonlarca yapılır. Bu komisyonlarda
alan uzmanı veya her ikisi de bulunabileceği gibi eğitim yöneticileri de olabilir
Valilik onayı ile kurulacak komisyonlar; en az üç, en fazla yedi kişiden oluşur"
tümcesinin iptali ve yürütmenin durdurulması İstemiyle açılan davada; Danıştay
Sekizinci Dairesince verilen ve yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin
bulunan 29 11.2006 günlü, E:2006/4453 sayılı karara, davacı itiraz etmekte ve
yürütmenin durdurulmasını istemektedir.
1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun 52. maddesinde "Eğitim araç ve
gereçleri, eğitim kurumlarında kullanılacak ders kitapları ile öğretmen ve öğrencilere
kaynak ve yardımcı olacak basılı eğitim malzemesini, milli eğitimin genel amaçlarının
gerçekleşmesine yararlı olacak diğer eserleri ve eğitim araç ve gereçlerini
kapsar" hükmü; 53. maddesinde de; "Milli Eğitim Bakanlığı, kendisine
bağlı eğitim kurumlarının eğitim araç ve gereçlerini, gelişen eğitim
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ
KURULU
YD.İtiraz No: 2007/20
teknolojisine ve program ve metotlara uygun olarak sağlamak;*'geliştirmek, yenileştirmek,
standartlaştırmak, kullanılma süresini ve telif haklarım ve derç kitabı fiyatlarını
tespit etmek, paralı veya parasız olarak ilgililerinin yararlanmasına sunmakla
görevlidir." hükmüne yer verilmiştir
3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevlen Hakkında Kanun'un
8. maddesinin (f) bendinde, satın alınması veya imal edilmesi öngörülen eğitim
araç ve gereçlerini eğitime katkıları ve ekonomik yönden incelemek, uygun görülenleri
ilgililere bildirmek, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının görevleri arasında
sayılmıştır.
Anılan yasal düzenlemelerin uygulanması amacıyla çıkarılan ve 17.1999 günlü,
23742 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Araçları
İnceleme Yönetmeliğimin tanımlar başlıklı 4. maddesinin (e) bendinde, eğitim
aracının, öğretim programlarının amaçlarının gerçekleştirilmesinde yararlanılabilecek
basılı olan veya basılı olmayan eseri, (g) bendinde ise; basılı olmayan eğitim
aracının; film, çizgi, film, film şeridi, slayt, video kaseti, resim, fotoğraf,
tablo, plak, ses kaseti, disket, CD (Compact Disk), CD-Rom, atölye makine ve
teçhizatı ile laboratuvar araç gereçleri ve benzerlerini ifade edeceği hükme
bağlanmış, devamı maddelerinde de eğitim araçlarının Talim ve Terbiye Kurulu
Başkanlığınca hangi esas ve usullere göre inceleneceği düzenlenmiştir.
17,3,2004 günlü, 25405 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, Milli Eğitim Bakanlığı
Ders Kitapları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1. maddesi
ile; 29.5.1995 günlü, 22297 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, Milli Eğitim
Bakanlığı Ders Kitapları Yönetmeliğinin adı "Milli Eğitim Bakanlığı Ders
Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği" olarak değiştirilmiş ve Yönetmeliğin
5 maddesi ile 4. maddesine tanımlar eklenerek, eğitim aracının; Ders kitabı,
öğretmen kılavuz kitabı, öğrenci çalışma kitabı, bilgi iş ve işlem yaprakları,
t©mel ders kitabı dışında kalan ve derslerin öğretiminde yararlanılan diğer
basılı eserler ile film, film şeridi, slayt, video kaseti, resim, fotoğraf,
tablo, plak, ses kaseti, disket, CD (Kompakt disk), atölye makine teçhizatı,
laboratuvar araç-gereci ve benzeri basılı olmayan araçları ifade edeceği' belirtilmek
suretiyle Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Araçları İnceleme Yönetmeliği'ne paralel
bir düzenleme getirilmiş, aynı Yönetmeliğin, ana Yönetmeliğin 31, maddesini
değiştiren 19. maddesi ile de Bakanlığın satın alacağı eğitim araçlarının incelenmesi
için başvurunun Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığına yapılacağı düzenlenmiştir.
Anılan düzenlemeler ile, milli eğitimin genel amaçlan ve eğitime katkıları çerçevesinde
eğitim araç ve gereçleri kapsamlı bir şekilde tanımlanmış, bu doğrultuda üretilmesi
ya da satın alınması öngörülen eğitim araç ve gereçlerinin incelenmesi ve uygun
görülenlerin ilgililere bildirilmesi görevi de 3797 sayılı Yasanın 8. maddesine
uygun olarak Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığına verilmiştir.
T.C.
DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
YD. İtiraz No; 2007/20
Dava konusu Yönetmelik değişikliği ile eğitim aracı yeniden tanımlanarak; programın
alanının gerektirdiği standart donanım kapsamında okul 've"" kurumların
atölye ve laboratuvarlarında yer alması gereken makine, teçhizat, eğitim deney
seti ve benzeri ekipmanın; sıra, masa, tahta, tv. bilgisayarı, tepegöz, dijital
ölçüm aletleri, deney tüpü, yoğaltım malzemeleri ve benzerleri dışında kalan,
öğretim programlarını destekleyen ve derslerin öğreniminde yararlanılan basılı
eserler ile film, slayt, video kaseti, resim, fotoğraf, tablo, ses kaseti, disket,
CDr yer küre, harita, atlas ve benzeri araçların eğitim aracı olduğu belirtilmek
suretiyle eğitim aracı tanımı daraltılmış, eğitim araçlarının eğitim-öğretim
programların/ destekleyici nitelikte olduğu kabul edilmiş ve süregelen uygulamalarında
bu doğrultuda olduğu bazı makine ve teçhizat Yasa ile getirilmiş olan denetim
ve gözetim dışında bırakılmıştır. Bu hali ile düzenleme Milli Eğitim temel amaçları
yönünden hizmet gereklerine aykırı bulunduğundan, anılan maddede yer alan "dışında
kalan" ibaresinin yürütülmesinin durdurulması gerekmektedir.
Ancak anılan maddede yer alan "dışında kalan" ibaresinden önce sayılan
araç ve gereçlerden bir kısmı (sıra, masa gibi) eğitim aracı olmayıp donatım
aracı olması nedeniyle bu malzemelerin yeniden yapılacak düzenlemede kapsam
dışı kalacağı ve eğitim aracı kapsamına dahil olacak araç ve gereçlerin neler
olacağının bu konuda araştırma ve geliştirme yapmakla görevli bulunan Talim
ve Terbiye Kurulu Başkanlığı ile birlikte yapılacak bir çalışma ile belirleneceği
de açıktır.
Dava konusu Yönetmeliğin 2. maddesinde yer alan "Ancak, eğitim araçlarından
yerel düzeyde hibe ve alımlarda yapılacak inceleme, bu maddede belirtilen hükümler
çerçevesinde İl Milli Eğitim Müdürlüğünce kurulacak komisyonlarca yapılır. Bu
komisyonlarda alan uzmanı veya uzmanların yanı sıra Türkçe ve resim iş öğretmenlerinin
biri veya her ikisi de bulunabileceği gibi eğitim yöneticileri de olabilir Valilik
onayı ile kurulacak komisyonlar; en az üç, en fazla yedi kişiden oluşur"
cümlesine gelince;
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca eğitim araç ve gereçlerinin
eğitimin amacına uygunluğunu incelemek ve karara bağlamak Talim ve Terbiye Kurulu'nun
görevleri arasında sayılmıştır. Buna göre düzenlemelerde herhangi bir ayırım
da yapılmadığından eğitim araçlarının yerel veya genel düzeyde incelenmesi konusunda
Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının belirlenmiş olması nedeniyle, dava konusu
Yönetmelikle Yasanın bu hükmüne aykırı olarak yerel düzeyde hibe ve alımlarda
Başkanlığın görevlerinin başka bir birime bırakılmasında mevzuata uyarlık bulunmamaktadır
Davalı idare tarafından, eğitim araçlarında çeşitliliğin arttığı, bütün eğitim
araçları taleplerinin merkezi bir İncelemeye tabi tutulmasının, teknik ve insan
kaynaklan açısından
T.C.
DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU YD. İtiraz No: 2007/20
olanaksız hale geldiği, değişikliğin yürürlükteki satın alma mevzuatına uygun
olduğu öne sürülmekte ise de, 3797 sayılı Yasanın 8. maddesi uyarınca eğitim
sistemini, eğitim plan ve programlarını, bütün ders araç ve gereçlerini araştırmak,
geliştirmek ve uygulama kararlarını hazırlamak ve bu doğrultuda eğitim araç
ve gereçlerini inceleyerek uygun bulmak konusunda Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının
tek yetkili birim olması ve görevini yerine getirirken ilgili ana hizmet birimlerinin
hazırladıkları programlar çerçevesinde ülke çapında bir eğitim ve öğretim sistemini
belirlemesi gereği gözönünde bulundurulduğunda bu iddiaya İtibar edilmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, olayda 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 4001
sayılı Kanunla değişik 27 nci maddesinde öngörülen ve yürütmenin durdurulmasına
karar verilebilmesi için gerekli olan koşulların gerçekleştiği anlaşıldığından,
davacı itirazın KABULÜNE ve dava konusu Yönetmeliğin uyuşmazlığa konu ibarelerinin
yürütülmesinin durdurulmasına, 14.6.2007 günü oyçokluğu ile karar verildi.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu
Danıştay Başkanvekili 2. Daire Başkanı 11. Daire Başkanı
Sinan Yörükoğlu Mustafa Birden Mustafa İlhan Dinç
5. Daire Başkanı 13. Daire Başkanı 12. Daire Başkanı
Turan Falcıoğlu Faruk Öztürk Yücel Irmak
X
XX
10; Daire Başkanı 6. Daire Başkanı 12. Daire Üyesi
Mehmet Ünlüçay Bekir Aksoylu Kenan Atasoy
XX XX
6. Daire Üyesi 11. Daire Üyesi 6. Daire Üyesi
Banu Dilcin Ahmet Hamdi Ünlü Nazlı Koçer
XX
11. Daire Üyesi 5. Daire Üyesi 2. Daire Üyesi
İzge Nazlıoğlu Salih Er Murat Cebeci
XX XX
T.C.
DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU YD. İtiraz No: 2007/20
5. Daire Üyesi 11. Daire Üyesi 13.Daire Üyesi
Günay Erden Nihat Turan Suna Türkoğlu
X
2. Daire Üyesi 5. Daire Üyesi 13. Daire Üyesi
Kırdar Özsoylu Sadri Bozkurt Turan Karakaya
2. Daire Üyesi 10. Daire Üyesi 13. Daire Üyesi
Ayla Günenç Cem Erbük Zümrüt Öden
XX
6. Daire Üyesi 10. Daire Üyesi 10. Daire Üyesi
Zeynep Yılmaz Nüket Yoklamacıoğlu ibrahim Berberoğlu
XX XX
12, Daire Üyesi 12. Daire Üyesi
Muzaffer Dilek Erkan Cantekin
T.C.
DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU YD. İtiraz No: 2007/20
KARŞI OY
X- Yürütmenin durdurulmasına karar verilebilmesi için 2577 sayılı İdari Yargılama
Usulü Kanununun 27 nci maddesinde Öngörülen koşulların dava konusu Yönetmeliğin
1. maddesine yönelik olarak bakılan uyuşmazlıkta gerçekleşmediği anlaşıldığından,
yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin Daire kararma yapılan itirazın
reddi oyuyla, karara karşıyız.
12, Daire Başkanı 5.Daire Üyesi
Yücel Irmak Günay Erden
T.C.
DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU YD. İtiraz No: 2007/20
KARŞI OY
XX- Yürütmenin durdurulmasına karar verilebilmesi için 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 27 ncı maddesinde öngörülen koşulların dava konusu Yönetmeliğin 2. maddesine yönelik olarak bakılan uyuşmazlıkta gerçekleşmediği anlaşıldığından, yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin Daire kararma yapılan itirazın reddi oyuyla, karara karşıyız.
12. Daire Başkanı 10. Daire Başkanı 12. Daire Üyesi
Yücel Irmak Mehmet Ünlüçay Kenan Atasoy
11. Daire Üyesi 5. Daire Üyesi 2. Daire Üyesi
Ahmet Hamdı Ünlü Salih Er Murat Cebeci
13. Daire Üyesi 10. Daire Üyesi 10. Daire Üyesi
Zümrüt Öden Nüket Yoklamacıoğlu İbrahim Berberoğlu
K/G-23.6.2007
T.C.
DANIŞTAY
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2007/2163
Davacı ve Yürütmenin Durdurulmasını İsteyen : Eğitim-Sen Eğitim Bilim
Kültür Emekçileri Sendikası.
Vekili : Av, Mahmut Nedim Eldem-Cinnah Cad., VVilly Brandt Sok., No:13,
Çankaya-Ankara.
Davalı : Milli Eğitim Bakanlığı-Ankara,
İsteğin özeti : 13-4.2007 günlü, 26492 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe
giren Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlan Yöneticilerinin Atama Yönetmeliğimin
7. maddesinin 1. bendinin (ç) alt bendinin iptali ve yürütmenin durdurulması
istenilmektedir.
Danıştay Tetkik Hakimi: B. Ufuk Kadıgil.
Düşüncesi : Anılan Yönetmeliğin 7. maddesinin 1. bendinin (c) alt bendi yönünden
2577 sayılı Kanun'un 27/2. maddesinde öngörülen koşullar gerçekleşmiş olduğundan,
yürütmenin durdurulması isteminin davalı idarenin birinci savunması alınıp yeni
bir karar verilinceye kadar kabulüne karar verilmesi gerektiği düşünülmüştür,
Danıştay Savcısı : Semra Şentürk.
Düşüncesi : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 27 nci maddesi uyarınca
yürütmenin durdurulması isteminin karara bağlanabilmesi İçin, davalı idarenin
savunmasının alınması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay İkinci Dairesi'nce işin gereği düşünüldü:
Bir hiyerarşik normlar sistemi olan hukuk düzeninde alt düzeydeki normların,
yürürlüklerini üst düzeydeki normlardan aldığı kuşkusuzdur. Normlar hiyerarşisinin
en üstünde evrensel hukuk ilkeleri ve Anayasa bulunmakta ve daha sonra gelen
kanunlar yürürlüğünü Anayasa'dan, tüzükler yürürlüğünü kanunlardan, yönetmelikler
ise yürürlüğünü kanun ve tüzüklerden almaktadır Dolayısıyla; bir normun, kendisinden
daha üst konumda bulunan ve dayanağını oluşturan bir norma aykırı veya bunu
değiştirici nitelikte bir hüküm getirmesi mümkün bulunmamaktadır. Belirtilen
hiyerarşinin, yönetmelikler bakımından bir ifadesi niteliğini taşıyan Anayasa'nın
124. maddesinde de; Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin, kendi
görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak
ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelik çıkarabilecekleri kuralına yer
verilmiştir.
Belirtilen genel hukuk ilkesi ışığında ve Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı örgün
ve yaygın eğitim okul ve kurum yöneticiliklerine atanacaklara ilişkin usul ve
esasları düzenlemek amacıyla hazırlanıp, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu
ve 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevlen Hakkında Kanun'un
56. maddesine dayanılarak çıkarılan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlan Yöneticilerinin
Atama Yönetmeliği, 13.4.2007 günlü, 26492 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak
yürürlüğe girmiş ve-11.1.2004 günlü, 25343 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan
Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlan Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirme
Yönetmeliği 'ni yürürlükten kaldırmıştır.
TC, DANIŞTAY
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2007/2163
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Disiplin Cezalarının Çeşitleri
ile Ceza Uygulanacak Fiil ve Haller" başlıklı 125. maddesinin (C) bendinde,
"aylıktan kesme"; memurun, brüt aylığından 1/30-1/8 arasında kesinti
yapılması olarak tanımlanmış ve bu cezayı gerektiren fiil ve haller belirtilmiştir.
Yine anılan maddenin (D) bendinde, "kademe ilerlemesinin durdurulması";
fiilin ağırlık derecesine göre memurun, bulunduğu kademede ilerlemesinin 1-3
yıl durdurulması olarak tanımlanmış ve bu cezayı gerektiren fiil ve haller belirtilmiştir.
Söz konusu Kanun'un "Uygulama" başlıklı 132. maddesinin 4. fıkrasında;
kendilerine disiplin cezası olarak aylıktan kesme veya kademe ilerlemesini durdurma
cezası verilenlerin; valilik, büyükelçilik, müsteşar, müsteşar yardımcılığı,
genel müdürlük, genel müdür yardımcılığı ve daire başkanlığı görevlerine atanamayacakları
kuralına yer verilmiş ve anılan maddenin 5. fıkrasında; atamaları Bakanlar Kurulu
Karan ile yapılanlar hakkında da 4. fıkra hükmünün uygulanacağı kurala bağlanmıştır.
Bu düzenlemeler ile, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesini durdurma cezası alanların
atanamayacakları görevler sınırlı bir biçimde belirlenmiştir.
Bununla birlikte, 13.4.2007 günlü, 26492 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak
yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlan Yöneticilerinin Atama
Yönetmeliği'nin "Yönetici olarak atanacaklarda aranacak gene! şartlar"
başlıklı 7. maddesinin 1. bendinin dava konusu (ç) ait bendinde; "Aylıktan
kesme veya maaş kesimi cezasından daha ağır bir disiplin cezası almamış olmak."
koşuluna yer verilmiştir. Bu düzenlemenin doğurduğu hukukî sonuç; söz konusu
disiplin cezalarından daha ağır bir disiplin cezası alanların, anılan Yönetmelik
kapsamında kalan eğitim kurumlarına yönetici olarak atanmak amacıyla başvuruda
bulunabilme olanağının olmamasıdır,
657 sayılı Kanun'un 132. maddesinde belirli görevler için öngörülmüş olan bir
"atama koşulu"nun, alt düzeydeki bir hukuksal norm uyarınca bu Yönetmelik
kapsamında kalan eğitim kurumlarına yönetici olarak atanmak isteyenler açısından
da geçerli hale getirilmesi, üst düzeydeki hukuk normunda yer almayan bir konunun
alt düzeydeki bir hukuksal norm ile genişletilmesi anlamını taşıdığı tartışmasızdır,
Açıklanan nedenlerle, anılan Yönetmeliğin 7. maddesinin 1. bendinin dava konusu
(ç) alt bendi yönünden yürütmenin durdurulması isteminin davalı İdarenin birinci
savunması alınıp yeni bir karar verilinceye kadar kabulüne, kararın tebliğinin
2577 sayılı Kanun'un 27. maddesinin 4. bendi hükmü uyarınca memur eliyle yaptırılmasına,
10.7.2007 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
Başkan Mustafa BİRDEN
Üye
Kamuran
ERBUĞA
Üye
Ayfer
ÖZDEMİR*
Üye Ayla GÜNENÇ
Üye
Nurben
ÖMERBAŞ
T.C. DANIŞTAY İKİNCİ DAİRE Esas No : 2007/2163
AZLIK OYU (X)
Uyuşmazlığın niteliğine ve davanın durumuna göre. yürütmenin durdurulması isteminin
davalı idarenin birinci savunmasının alınmasından sonra incelenmesine karar
verilmesi gerektiği görüşüyle çoğunluk kararma katılmıyorum.
Üye
AylaGÜNENÇ