Hükümet, Merkez Bankasının açıkladığı verileri esas alarak zam önermemeli!
Memur sendikaları ile görüşmeler yürüten Kamu İşveren Heyeti, Merkez Bankasının 2020 ve 2021 enflasyon hedeflerini esas alarak zam teklifinde bulunmaktadır ki, geçmiş dönemler bu uygulamanın doğru olmadığını göstermektedir.
Kamu İşveren Heyeti, dün gece yarısı 2020 yılı için % 3,5+ 3 olan zam teklifini yüzde 4+4'e, 2021 yılı için ise %3+2,5 olan teklifini ise yüzde 3+3'e yükseltmişti. Ayrıca enflasyon farkı verilecektir.
Kamu İşveren Heyeti adına Bakan Zehra Zümrüt Selçuk tarafından önerilen bu miktar, aslında Merkez Bankasının Temmuz ayında revize ettiği 2020 ve 2021 yılı enflasyon öngörüsünün neredeyse aynısıdır. Merkez Bankası Temmuz sonunda, 2020 için enflasyon tahmini % 8,2, 2021 yılı için ise 5,4 olarak açıklamıştı.
Ancak, 2012 yılından bu yana yapılan neredeyse tüm toplu sözleşme süreçleri sonrasında, verilen zam oranları enflasyonun gerisinde kalmıştır. (Sadece 2012 yılının ilk altı ayı ile 2016 yılında, verilen zamlar enflasyon oranlarının gerisinde kalmıştır.)
2018 yılındaki krizle birlikte, verilen zam oranları, gerçekleşen enflasyonun çok çok gerisinde kalmıştır.
2012 yılından bu yana 8 yıllık bir dönemi kapsayan 4 toplu sözleşme döneminin büyük bir kısmında, gerçekleşen enflasyon verilen zam oranlarını geçmiştir. Enflasyon farkıyla her ne kadar kayıpların karşılandığı belirtilse de, bu da ancak altı aylık dönemler sonunda olduğundan, kayıplar hiçbir zaman tam olarak telafi edilememiştir. Bu bağlamda, 2020 ve 2021 yıllarına yönelik olarak önerilecek zam oranlarının öngörülen enflasyon oranlarının üzerinde olması gerekmektedir.
İşte 8 yıllık dönemde verilen zam oranları ve gerçekleşen enflasyon oranları
Yıl | Alınan zam | Enflasyon |
2012 ilk altı ay | %4 | %1,9 |
2012 ikinci altı ay | %4 | %4,14 |
2013 ilk altı ay | %3 | %3,97 |
2013 ikinci altı ay | %3 | %3,27 |
2014 yılının tümünde | Seyyanen 175 TL | % 8,17 (Bu yıl için seyyanen zam alındığı için tam bir karşlaştırma yapılamamıştır. Ancak öğretmenler dışındaki meslek grupları yılı kayıpla kapatmıştır.) |
2015 ilk altı ay | %3 | %4,76 |
2015 ikinci altı ay | %3 | %4,05 (Bu dönem için enflasyon farkı hesaplaması altı aylık dönemler itibariyle değil, bir önceki yıla göre yapılmış ve 0,85 fark alınmıştır) |
2016 ilk altı ay | %6 | %3,63+++++ |
2016 ikinci altı ay | %5 | %4,94+++++ |
2017 ilk altı ay | %3 | %5,89 |
2017 ikinci altı ay | %4 | %5,69 |
2018 ilk altı ay | %4 | %9,17 |
2018 ikinci altı ay | %3,5 | %10,20 |
2019 ilk altı ay | %4 | %5,01 |
2019 ikinci altı ay | %5 | --- |