Sağlık özrüne rağmen, nakli çıkmayan öğretmene, aylıksız izin verilir mi?

Soru;652 sayılı KHK'nın 37.maddesinin 5. fıkrasında yer alan aylıksız (ücretsiz) izin hakkı sadece eş durumu tercihleri sonrası yer değişemeyen öğretmenler için mi yoksa sağlık özründen yer değiştiremeyenleri de kapsar mı?

Cevap;652 sayılı Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Atama başlıklı 37. maddesi 5.fıkrasında özüre dayalı yer değiştirme istekleri hizmet puanı sıralamasındaki yetersizlik sonucu yerine getirilemeyen öğretmenlere iller arası yada ilçeler arası şeklinde bir kısıtlama bulunmaksızın aylıksız izin hakkı verilmiştir.

652 SAYILI KHK, 652 SAYILI KANUNA ATIFTA BULUNARAK AYLIKSIZ İZİN HAKKI VERMEKTEDİR

İşte o fıkra;

"(5) Özüre dayalı yer değiştirme istekleri hizmet puanı sıralamasındaki yetersizlik sonucu yerine getirilemeyenlere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 72 nci maddesi kapsamına girenlerin hakları saklı kalmak kaydıyla, istekleri halinde istekte bulundukları yere atanmaya hak kazanıncaya kadar, aylıksız izin verilebilir. Bu şekilde aylıksız izin verilen öğretmenler, bağlı bulundukları il milli eğitim müdürlüklerine bu amaçla tahsis edilmiş bulunan boş öğretmen kadrolarına aylıksız izinli olmak şartıyla atanır. Bunların atandıkları bu kadrolar aylıksız izin süresiyle sınırlı olarak saklı tutulur. Ancak, aylıksız izne ayrılan öğretmenler, üçüncü yıl sonuna kadar istedikleri yere atamalarının yapılamaması halinde durumlarına uygun boş öğretmen kadrolarına öncelikle atanırlar."

Bu maddeye göre, özür durumundan dolayı atamalarda nakli çıkmayan öğretmene 3 yıl süreyle aylıksız izin verilebilmektedir. Bunun için özür durumundan yer değiştirmeler sırasında açılan kadrolardan tercihte bulunması gerekmektedir. Diğer taraftan, bu maddeden yararlanabilmek için 40 tercihte bulunmak veya 41. seçeneği işaretlemek zorunluluğu bulunmamaktadır. Bir öğretmen tek tercih yapması ve açıkta kalması durumunda da, bu maddeden yararlanabilir. Bu maddeden yararlanacaklar ise yukarıda yer verdiğimiz 5. fıkranın atıfta bulunduğu 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 72. maddesi kapsamına girenlerdir.

657 SAYILI KANUN SADECE EŞ DURUMU ÖZRÜ OLANLARA AYLIKSIZ İZİN HAKKI VERMEKTEDİR

İşte 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Yer Değiştirme Suretiyle Atanma" başlıklı 72. maddesi;

Yer Değiştirme Suretiyle Atanma

Madde 72 - Kurumlarda yer değiştirme suretiyle atanmalar; hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiye'nin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılır.

Yeniden veya yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan diğer eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı yere 74 ve 76 ncı maddelerde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır. Yer değiştirme suretiyle atanmaya tabi memurun atandığı yerde eşinin atanacağı teşkilatın bulunmaması ya da teşkilatı olmakla birlikte niteliğine uygun münhal bir görev bulunmaması ve ilgilinin de talebi halinde, bu personele eşinin görev süresi ile sınırlı olmak üzere aşağıdaki şartlarda izin verilebilir.

Bu suretle izin verilenlere, aylık ve diğer ödemelerine karşılık olarak, aylık (taban ve kıdem aylığı dahil), ek gösterge, zam ve tazminatlarının kanuni kesintiler düşüldükten sonraki net miktarının, eşleri;

a) Olağanüstü Hal Bölgesine dahil illerle bu illere mücavir olarak belirlenen illerde görevli olanlara %60'ı,

b) Kalkınmada 1 inci derecede öncelikli yörelerde görevli olanlara %50'si,

c) Kalkınmada 2 nci derecede öncelikli yörelerde görevli olanlara %25'i, kurumlarınca kadro tasarrufundan ödenir. Eşleri diğer yörelerde görevli olanlar ise ücretsiz izinli sayılır.

Yukarıda sayılanların kadroları eşlerinin görevlendirme süresiyle sınırlı olarak saklı tutulur. Ancak, bu süre memuriyet boyunca 4 yılı hiç bir surette geçemez. Bunların kademe ilerlemesi; emeklilik ve diğer bütün hakları ve yükümlülükleri devam eder. Ancak ücretsiz izin verilenlerin bu sürelerinin emeklilikten sayılabilmesi için kesenek ve kurum karşılıklarının her ay kendileri tarafından T.C. Emekli Sandığına yatırılması gerekir.

İlgili mevzuatı uyarınca verilecek rapora göre kendisi, eşi veya birinci derece kan hısımlığı bulunan bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri engelli olan memurların engellilik durumundan kaynaklanan yer değiştirme taleplerinin karşılanması için düzenlemeler yapılır.

Memurların atanamayacakları yerler ve bu yerlerdeki görevler ile kurumların özellik arz eden görevlerine atanabilmeleri için hangi kademelerde ne kadar hizmet etmeleri gerektiği ve yer değiştirme ile ilgili atama esasları Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle belirlenir. Kurumlar atamaya tabi olacak personeli için bu yönetmelik esaslarına göre Devlet Personel Başkanlığının görüşünü almak suretiyle bir personel ve atama planı hazırlar. "

Yukarıda yer verdiğimiz 652 sayılı KHK'nın Atama başlıklı 37. maddesi 5.fıkrasının "657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 72 nci maddesi kapsamına girenlerin" şeklinde atıfta bulunduğu 72. maddenin yukarıda yer verdiğimiz 2. fıkrasında;

"Yeniden veya yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan diğer eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı yere 74 ve 76 ncı maddelerde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır. Yer değiştirme suretiyle atanmaya tabi memurun atandığı yerde eşinin atanacağı teşkilatın bulunmaması ya da teşkilatı olmakla birlikte niteliğine uygun münhal bir görev bulunmaması ve ilgilinin de talebi halinde, bu personele eşinin görev süresi ile sınırlı olmak üzere aşağıdaki şartlarda izin verilebilir."

hükümlerine göre; özüre dayalı yer değiştirme istekleri hizmet puanı sıralamasındaki yetersizlik sonucu yerine getirilemeyen sadece eş durumu özrü olan öğretmenlere iller arası yada ilçeler arası şeklinde bir kısıtlama bulunmaksızın aylıksız izin verileceği yer almaktadır.

ATAMA VE YER DEĞİŞTİRME YÖNETMELİĞİ İLE DUYURUSU TÜM ÖZÜR GRUPLARINA AYLIKSIZ İZİN HAKKI VERMEKTEDİR

Hem 657 sayılı Kanunda hemde 652 sayılı KHK'da yer alan bu durum Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "Mazeret durumu nedeniyle yer değiştirmesi yapılamayanların aylıksız izinleri" başlıklı 57. maddesinde de yer alarak hizmet puanı veya alanlarında norm kadro yetersizliği nedeniyle mazerete bağlı iller arasında yer değiştirme istekleri karşılanamayan öğretmenlere aylıksız izin hakkı verilmiştir.

Öğretmen Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde hem 657 sayılı Kanunda hem de 652 sayılı KHK'da yer alan sadece eş durumu özre verilen aylıksız izin hakkı genişletilerek tüm özür guruplarına verilmiş fakat iller arasıyla sınırlandırılarak ilçeler arasında verilmemiştir.

İşte o madde;

"Mazeret durumu nedeniyle yer değiştirmesi yapılamayanların aylıksız izinleri

MADDE 57 - (1) Hizmet puanı veya alanlarında norm kadro yetersizliği nedeniyle mazerete bağlı iller arasında yer değiştirme istekleri karşılanamayan öğretmenler, 652 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 37 nci maddesinin beşinci fıkrasına göre istekte bulundukları yere atanmaya hak kazanıncaya kadar aylıksız izinli sayılmalarını isteyebilirler. Bu süre üç yıldan fazla olamaz. Bu durumda olanların aylıksız izin hakkından yararlandırılmaları için aile birliği mazeretine bağlı yer değiştirmelerde kendilerine Bakanlıkça sunulan tercihlerin tamamını kullanmaları şartı aranır.

(2) Aylıksız izinli sayılanlar, bulundukları il milli eğitim müdürlüklerine bu amaçla tahsis edilecek boş kadrolara atanır. Bu maddeye göre aylıksız izinli sayılanlar, her mazerete bağlı yer değiştirme döneminde mazeretlerinin devam ettiğini belgelendirmek zorundadır. Mazeretlerinin devam ettiğini belgelendiremeyenlerin aylıksız izinleri iptal edilerek aylıksız izinli sayıldıkları ilde bulunan eğitim kurumlarının durumlarına uygun öğretmen kadrolarına öncelikle atanır. Aylıksız izinlerini kendi istekleriyle iptal ettirenlere bir sonraki mazerete bağlı yer değiştirme dönemine kadar aylıksız izin verilmez.

(3) Aylıksız izinli sayılanlardan üçüncü yılın sonunda yer değiştirme suretiyle atamaları yapılamayanlar, aylıksız izinli sayıldıkları ilde bulunan eğitim kurumlarının durumlarına uygun öğretmen kadrolarına öncelikle atanır."

Ayrıca 2020 Yaz Tatili Kadrolu Öğretmenlerin Aile Birliği, Sağlık, Can Güvenliği Mazeretleri ve Engellilik Durumu İle Diğer Nedenlere Bağlı Yer Değiştirme Duyurusunun "Başvuru Ve Tercihler" bölümü Tercihler başlıklı 2. maddesi (a) fıkrasındaki; "a) İller arasında; Hizmet puanı yetersizliği sebebiyle yer değiştirmeleri yapılamayan öğretmenler, istemeleri halinde aylıksız izin kullanabilecektir." açıklamalarında ve devamındaki "a) İl içinde;" kısmındaki açıklamalarında ilçeler arasında aylıksız izin hakkı verilmeyip sadece iller arasında özür durumu nedeniyle yer değiştirme isteğinde bulunan fakat hizmet puanı yetersizliği sebebiyle yer değiştirmeleri yapılamayan tüm özür gruplarındaki öğretmenlere aylıksız izin hakkı verileceği yer almaktadır.

Dolayısıyla hem 657 sayılı Kanunda hemde 652 sayılı KHK'da özüre dayalı yer değiştirme istekleri hizmet puanı sıralamasındaki yetersizlik sonucu yerine getirilemeyen sadece eş durumu özrü olan öğretmenlere iller arası yada ilçeler arası şeklinde bir kısıtlama bulunmaksızın aylıksız izin verilmekte iken,

Öğretmen Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliği ile buna bağlı yapılan özür durumu yer değiştirme duyurusunda; iller arası yer değiştirme ile sınırlandırılarak, tüm özür gruplarındaki öğretmenlere aylıksız izin hakkı verilmiştir.

Bu durumda;

1- Özür durumuna bağlı iller arası yer değiştirme işlemlerinde, sağlık durumu özrüne dayalı yer değiştirme istekleri hizmet puanı sıralamasındaki yetersizlik sonucu yerine getirilemeyen bir öğretmenin aylıksız izin talebine MEB ne cevap verecektir?

2- Özür durumuna bağlı il içi yer değiştirme işlemlerinde, (Birbirine uzaklığı 400 km bulan ilçeler bulunmaktadır.) eş durumu özrüne dayalı yer değiştirme istekleri hizmet puanı sıralamasındaki yetersizlik sonucu yerine getirilemeyen bir öğretmenin aylıksız izin talebine Valilik yada MEB ne cevap verecektir?

Ahmet KANDEMİR