Hangi personel sözleşmesini feshederse tazminat ödemek zorunda?

Soru: İçişleri bakanlığında 4/B Sözleşmeli Bilişim Personeli olarak görev yapıyorum. 2 kat alıyorum. İstifa edip 3 katına başka bir kuruma geçersem kuruma yıl sonuna kadar olan maaşımı tazminat olarak ödemek zorunda mıyım?

Cevap:

Kamuda sözleşmeli personelin sözleşmesini feshetmesi halinde kural olarak bir tazminat yükümlüğü öngörülmemiş, sadece fesih sonrası göreve dönme hakkı konusunda kısıtlamalara gidilmekle yetinilmiştir. 4/B'li sözleşmeli personel ile dolaylı olarak 4/B ye tabi tutulan sözleşmeli statüdeki öğretmen, sağlıkçı ve din görevlileri ile 375 sayılı KHK'nin ek 27. maddesine tabi çalışanlar için bu kural geçerlidir. Devlet memurları da aynı şekilde istifa halinde her hangi bir tazminat yükümlülüğüne katlanmamakta, yeniden memuriyete atanma istemeleri halinde belli sürelerin geçmesini beklemeleri gerekmektedir.

Yukarıda bahsettiğimiz genel kuralın istisnasını ise 375 sayıl Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 6. maddesi kapsamında istihdam edilen sözleşmeli personel oluşturmaktadır. Söz konusu maddenin ilk fıkrasında, kamu idarelerinin büyük ölçekli bilgi işlem birimlerinde bilişim hizmetlerini yürütmek üzere belirli sayı ve ücret limitleri dahilinde sözleşme ile bilişim personeli çalıştırılabileceği hükme bağlanmış, maddenin altıncı fıkrasında ise, "Sözleşmeli bilişim personeli olarak istihdam edileceklerin, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi veya bunlar tarafından sözleşme dönemi içerisinde sözleşmenin tek taraflı fesih edilmesi halinde, sözleşme brüt ücretinin üç katından az olmamak üzere fesih tarihinden sözleşmenin bitiş tarihine kadar olan sürenin (kıst ay, tam ay sayılır) aylık sözleşme brüt ücretiyle çarpımı sonucu bulunacak tutar, personel tarafından tazminat olarak ödenir." hükmüne yer verilmiştir.

Yukarıdaki hükümde yasal çerçevesi belirlenen sözleşmeli bilişim personeli kadrolu statüde görev yapan emsallerine kıyasla yüksek ücretlerle istihdam edilmektedir. Bu model kamudaki belki de en özgün ve en yerinde sözleşmeli istihdam modelidir. Çok spesifik bir alanda, sınırlı sayıda personel ve ücret limitleri altında idarenin takdir hakkı minimize edilecek şekilde kurgulanmıştır. Bu kapsamdaki personel 4/B veya diğer kanunların sözleşmeli çalıştırılmasına ilişkin hükümlerine tabi olmayıp, yukarıda yer verilen ek 6. madde ve bu maddeye dayalı olarak yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Büyük Ölçekli Bilgi İşlem Birimlerinde Sözleşmeli Bilişim Personeli İstihdamına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre istihdam edilmektedir.

Tazminat ödeme yükümlülüğü ile ilgili olarak Yönetmelik, sözleşme dönemi içerisinde sözleşmenin personel tarafından tek taraflı feshini tazminat ödeme sebebi kabul etmiştir. Ayrıca personelin;

- sözleşme dönemi içerisinde kesintisiz üç gün veya toplam on gün süreyle görevine gelmemesi,

- görev yaptığı süre zarfında 657 sayılı Kanunun 125 inci maddesinde belirtilen uyarma veya kınama cezasını gerektiren fiil veya halleri üç defa, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarını gerektiren fiil veya halleri iki defa, Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren fiil veya halleri bir defa işlediğinin, yapılacak inceleme sonucunda tespit edilmesi,

- işe alınma açısından gerekli olan niteliklerden herhangi birini sonradan kaybetmesi,

sebebiyle sözleşmenin idare tarafından feshiyle de tazminat yükümlülüğü doğmaktadır.

Yukarıda belirtilenler dışında sözleşmenin personel veya kamu işvereni tarafından feshedilmesi tazminat yükümlülüğü doğurmamaktadır.

Sonuç olarak sözleşme dönemi içerisinde sözleşmeyi feshetmeniz halinde brüt sözleşme ücretinin üç katından az olmamak üzere fesih tarihinden sözleşme bitim tarihine kadar olan sürenin aylık brüt sözleşme ücretiyle çarpımı tutarında tazminat ödeme borcunuz doğacaktır. Sözleşmenin; askerlik, doğum veya belge ile ispat edilebilen ağır kaza veya hastalık mazeretinize dayalı olarak idarece feshi veya dönem sonunda tarafınızca feshi halinde ise tazminat söz konusu olmayacaktır.