20 yaşından küçük memurlar, mesaiye gidebilecek mi?

Soru: 20 yaşından küçük memur arkadaşlarımız işe gelmeyecek mi? Kamu kapsam dışında mı?

Cevap: Koronavirüs salgını sebebiyle vaka sayıları ve can kayıpları artmaya devam ettikçe salgınla mücadele kapsamında alınan önlemlerin dozu da tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de artıyor. Alınan önlemler her ne kadar gündelik hayatımızı çekilmez kılmaya başlıyor olsa da arka planında Koronavirüs Bilim Kurulunun önerilerine dayalı olması bu konuda genel bir uzlaşı ve toplumsal kabulü de sağladı.

3 Nisan 2020 tarihli Bilim Kurulu toplantısı sonrasında alınması gerekli önlemler Cumhurbaşkanımıza iletilmiş, Cumhurbaşkanımızca gerekli açıklamalar yapılmış, uygulamanın genel esasları da hızlı bir şekilde İçişleri Bakanlığınca aynı tarihli bir yazı ile duyurulmuştur.

Söz konusu yazıda; "Gelinen noktada Koronavirüs salgınının yayılım hızı göz önüne alındığında; ülke geneli için bugüne kadar alınan tedbirlere ilave olarak yeni tedbirlerin alınması ve bazı şehirlerimiz için ek tedbirlerin planlanması/uygulanması gerektiği" belirtilerek Sağlık Bakanlığı ve Bilim Kurulunun önerileri, Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatları doğrultusunda, İl İdaresi Kanunu'nun 11/C maddesi ile Umumi Hıfzısıhha Kanununun 27 nci ve 72 nci maddesi kapsamında il valileri tarafından alınması gerekli ek tedbirler belirlenmiştir.

İçişleri Bakanlığı yazısı ile alınan tedbirler kapsamında tüm il ve ilçelerimizde 01.01.2000 tarihinden sonra doğmuş olanların sokağa çıkmaları 03.04.2020 tarihi saat 24:00'den itibaren geçici olarak yasaklanmıştır.

Yazının 30 büyükşehir ile Zonguldak iline giriş çıkışların yasaklanmasına ilişkin ilk bölümünde sağlık ve güvenlik başta olmak üzere kamu görevi ve hizmetinin sürekliliğinin sağlanmasında görevli olanların; görevli olduklarına dair belge veya kimlikle giriş/çıkış yapabilecekleri belirtilmiş olmakla birlikte, bu istisna giriş çıkışa kapatılan illerle ilgili olup, sokağa çıkma yasağına ilişkin olmadığından 20 yaş altı kamu görevlilerini kapsamamaktadır. İçişleri Bakanı bir açıklamasında 20 yaş altı çalışanların bu süreçte idari izinli sayılacaklarını belirtmiştir. Ancak, bu durumdaki kamu personelinin idari izinli sayılmasının konunun bütünlüğü bakımından İçişleri Bakanlığınca yeni bir yazıyla düzenlenmesi daha yerinde olacaktır.

Diğer taraftan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun disiplin cezası gerektiren fiil ve halleri düzenleyen 125. maddesinde göreve geç gelmek veya hiç gelmemek gün sayısına göre uyarma cezasından Devlet memurluğundan çıkarma cezasına kadar yaptırıma bağlanmış olmakla birlikte, eylemin temel özelliği özürsüz olarak göreve gelmeme halidir. Sokağa çıkma yasağı sebebiyle göreve gidememe hali özür oluşturduğundan bir disiplin süreci işletilemeyecektir.

Yasağa uymamanın yaptırımı ne olacak?

İçişleri Bakanı imzalı yazının son paragrafında, alınan kararlara uymayan vatandaşlara Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 282 inci maddesi gereğince idari para cezası verilmesi başta olmak üzere aykırılığın durumuna göre Kanunun ilgili maddeleri gereğince işlem yapılması, konusu suç teşkil eden davranışlara ilişkin Türk Ceza Kanunu'nun 195 inci maddesi kapsamında gerekli adli işlemlerin başlatılması istenilmektedir.

1593 sayılı Kanunun 282. maddesinde öngörülen idari para cezasının güncel rakamlara göre alt sınırı 789 TL, üst sınırı ise 3180 TL dir. İl hıfzıssıhha kurullarının önlemlere uymayanlar için 3150 TL idari para cezası uygulanması konusunda almış oldukları kararlar mevcuttur. Ayrıca, Türk Ceza Kanunu'nun Bulaşıcı Hastalıklara İlişkin Tedbirlere Aykırı Davranma başlıklı 195. maddesinde yer alan "... yetkili makamlarca alınan tedbirlere uymayan kişi, iki aydan bir yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır." hükmü uyarınca, bu hükme uymayan kişiler hakkında adli makamlarca işlem yapılabilecektir.

Sonuç olarak, İçişleri Bakanı imzalı yazıda 20 yaş altı vatandaşlara uygulanan sokağa çıkma yasağı konusunda herhangi bir istisnaya yer verilmediğinden bu durumdaki kamu personelinin de sokağa çıkamayacaklarını, mesaiye gidemeyeceklerini, yasağa uymamaları halinde ise idari para cezası veya adli işleme maruz kalabileceklerini ancak göreve gelmemekten dolayı disiplin işlemine maruz kalmayacaklarını değerlendiriyoruz. Dolaysıyla sorun oluşmaması açısından İçişleri Bakanlığının yeni bir yazı yayınlaması uygun olacaktır.