Öğretmenlerin, yer değiştirme taleplerinde, tek sorun hizmet puanı mı?
Milli Eğitim Bakanlığı geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklama ile yer değiştirmelerde kullanılan hizmet puanına esas kriterlerin değiştirileceğini belirtti. Peki yer değiştirmeden tek sorun hizmet puanı mı?
Hizmet Puanı Nedir? Ne Kadardır? Nerede Kullanılır?
Hizmet puanı okul bazında öğretmenlere çalıştıkları her bir süre için verilen puanlardır.
Öğretmen, yer değiştirmeye tabi olduğunda ya da isteğe bağlı değiştirmeye başvurduğunda, norm içinde olma ya da fazlası tespitinde hizmet puanı esas alınır.
Okulların bölgesine ve bazı durumlarına göre puanlar yıllık bazda 10 ile 36 puan arasında değişmektedir.
Hizmet Puanına Hizmet Dışında İlave Olarak;
Destekleme ve Yetiştirme Kurslarında geçen süreler,
Yatılı bölge ortaokulunda yapılan görevler ilave puan olarak eklenmekte iken,
Zorunlu hizmete tabi bir öğretmen zorunlu hizmetini tamamladığı okulda tamamladıktan sonra da görev yapmaya devam ederse arttırımlı puanlar alabilmektedir.
Bu konu; Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 40.maddesinde açıkça ifade edilmiştir.
Son günlerde puan sisteminde bazı değişiklikler yapılacağı bilgisi gelmektedir.
Yapılan açıklamalara göre yönetmelikte değişiklik yapılarak;
- Lisansüstü eğitim,
- İkinci lisans eğitimi,
- Ulusal ve uluslararası projeler,
- TÜBİTAK projeleri,
- Hakemli dergilerdeki makaleler,
- eTwinning projelerindeki çalışmalar,
- Ulusal ve uluslararası yarışmalarda alınan dereceler
de hizmet puanına eklenecek."
Gerekçe olarak da;
"Mesleğe yeni giren ancak kendini yetiştirmiş olan genç bir öğretmenin ancak yıllar geçtikçe hizmet puanı yükselebiliyordu. Yayımlanmasını beklediğimiz atama yönetmeliğindeki değişiklikle öğretmenlerin kendini yetiştirmek için yaptıklarının, eğitim öğretime sunduğu katma değerin de hizmet puanına eklenmesini sağladık."
Şeklinde sunuldu.
Bu değişiklik ne zamandan geçerli olacak?
Tabii ki hukuk geçmişe dönük işlemeyecektir. Yani çalışmaya özgü konularda geçmişte yapılan çalışmalar puan olarak hukuken eklenemez. Örneğin geçmişe yönelik eTwining çalışmaları puan olarak değerlendirilemez.
EBA Puanları Eklenecek mi?
Son zamanların en büyük tartışmalarından olan EBA'daki çalışmalara verilen puanlardır. Okula da, öğretmene de, hatta öğrenciye de puan verilen, girişe, yüklemeye, kalış süresine göre değişen puanların hizmet puanı olacağına ilişkin bir çok söylemler söz konusudur.
Bu söylemleri maalesef bazı okul idareleri de baskı unsuru olarak kullanmaktadırlar. MEB'in bu uygulamasının yani puan verilmesinin yanlış olduğunu başlangıçta belirtelim. Ne olacağı, nasıl kullanılacağı ya da ne işe yarayacağı önceden açıklanmayan hiçbir puanlamanın hukuki bir alanda kullanılması mümkün değildir. Yani ne hizmet puanında ne de başka bir alanda kullanılamaz. Durum böyle iken belki de hiç kullanılamayacak bir puanlama sistemi ile yapılmak isteneni bakanlık açıklamalıdır.
Sonuç olarak EBA puanları hizmet puanı olarak kullanılmayacaktır. Bakanlıktan gelen açıklamada da EBA yer almamaktadır.
Velev ki gelecekte bu puan kullanılacaksa yönetmelikte yapılacak değişiklik öncesi puanların bir geçerliliği olmayacaktır. Bu tür puanların kullanılabilmesi için her öğretmenin eşit şartlarda olması gerekir. Her sınıfta akıllı tahta, her okulda internet yani EBA alt yapısı olmadan bir düzenleme yapmak eşitlik ilkesine aykırılık teşkil edecektir.
Evde EBA kullanılmasının istenmesi ise ayrı bir hukuki ve ekonomik sorun olarak karşımıza çıkabilir. Bu nedenle, Kovit-19 sürecinde gerek canlı yayında gerekse EBA konusunda öğretmenlerimizin fedakarlıklarıyla işler yürümektedir.
Öğretmenleri bu konuda en çok sıkıntıya sokan ise; çok az öğrenciye ulaşılabilmesi, öğrencinin ilgiden ziyade imkansızlık nedeniyle sisteme girememesinden kaynaklı eğitimde fırsat eşitsizliğinin daha da büyümesine yol açmasıdır.
Bu nedenledir ki; bugüne kadar okul idareleri ve il/ilçe müdürleri anlamsız baskılara, tehditlere başvursalar da süreç öğretmenlerimizin fedakarlıklarıyla yürümektedir. Mevcut mevzuatın gereği de bunu gerektirmektedir.
Hizmet Puanı Düzenlemesine Dönecek Olursak;
Bakanlığın açıklamasında belirttiği kriterler elbet ki tartışılabilir fakat öğretmen atama ve yer değiştirme yönetmeliğinde asıl yapılması gerekenler varken yüzeysel konularla uğraşılması kamuoyunu meşgul etmekten başka bir amaca hizmet etmeyecektir. Öğretmenler aslında yer değiştirme sisteminde adalet beklemektedirler. Bu konulara kabaca bakacak olursak;
Proje okulu
Haksızlığa yol açtığı açık olan proje okullarına atamaların kayırma ile olmasından rahatsızlar, bunun düzeltilmesi ve adaletin sağlanmasını istiyorlar. Öğretmen yukarıda yer alan her kriteri, çalışmayı yapsa da lisansüstü eğitim, ikinci lisans eğitimi, ulusal ve uluslararası projeler, TÜBİTAK projeleri, hakemli dergilerdeki makaleler, eTwinning projelerindeki çalışmalar, ulusal ve uluslararası yarışmalarda alınan derecelere sahip olsa da istediği okula gidemeyecekse proje okulu diye adlandırılan okula yine kayırmacı atama olacaksa,
Sıra tayini
Öğretmen yüksek hizmet puanına sahip olduğu halde istediği kuruma yer değiştiremiyorsa, istediği kurumlara daha düşük puanlı (özür ya da norm fazlası) öğretmen atanıyorsa,
Zorunluda çakılı kalanlar
Öğretmen zorunlu hizmetini tamamladığı hatta üstüne yıllarca aynı bölgede (okulda) çalıştığı halde bölgeden ayrılamıyor adeta zorunlu hizmette çakılı kalıyorsa,
Takvimin yanlışlığı
Bunlara sebebiyet veren hususlardan biri olan takvim ve atama öncelikleri yeniden ele alınıp düzenlenmiyorsa,
Zorunlu hizmet,
Zorunlu hizmete tabi öğretmenler zorunlu hizmete dayalı sorunlar yaşıyor ve bakanlık her defasında (Vizyon2023 dahil) teşvikten bahsedip bu konuda adım atılıp zorunlu hizmeti cebrederek değil de cezbederek çözme yolunu seçemiyorsa,
Atanırken sözlü, adaylıkta sözlü
Atanırken de sözlü sınav, adaylık kalkarken de sözlü sınav ile karşı karşıya bırakılmaya devam ediliyorsa öğretmen,
Yapılacak değişiklik bir anlam ifade etmiyor desek yeridir.
Yapılacak düzenleme dağ fare doğurdu misali olacaktır. Bakanlık daha ciddi ve köklü çalışmalar yapmalıdır. Bu konuda çalıştay da yapmıştır ama çalıştayın en küçük dönütü olmamıştır.
Tüm öğretmenlerimizin öncelikle 19 Mayıs Atatürk'ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramını ardından Ramazan Bayramını kutlar, sağlıklı ve sağlıkla kalmalarını diliyoruz.
Maksut BALMUK