Sözleşmeli personelin yol izni var mı?

Soru: Bir kamu kurumunda 2,5 yıldır sözleşmeli personel olarak çalışıyorum. İşe ilk başladığım yıl 2018'in başlarında 2 gün yol izni hakkımız vardı. 20 gün yasal izin +2 gün yol izni toplamda 22 gün izin kullanabiliyorduk. Sonrasında yapılan bir düzenlemeyle bir anda sözleşmeli personellerin izin ekranlarından 2 gün yol izni kısmını kapattılar.

Fakat çalıştığımız kuruma bağlı bazı birimlerde dilekçe ekinde 2 gün yol iznini belirtip izni halen kullanan kişiler olduğunu duyduk. Kanuni olarak bu konudaki hakkımız nedir bizi aydınlatırsanız çok seviniriz.

Cevap: Dinlenme hakkı anayasal bir hak olup, bu hakkın çalışanlar bakımından karşılığı ücretli izin hakkıdır. Yol izni ise mevzuatla belirlenen izin süresinin tam olarak kullanılabilmesi, gidiş ve dönüşte yolculukta geçen süreler sebebiyle izin süresinde bir kesinti yaşanmaması amacına yöneliktir.

Sözleşmeli personelin izin hakları Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 9. maddesinde düzenlenmiştir. Esasların 9. maddesinin ilk fıkrasında, "217 sayılı Devlet Personel Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinde belirtilen kurumlarda geçen hizmet süresi, bir yıldan on yıla kadar olan personele yirmi gün, on yıldan fazla olanlara otuz gün ücretli yıllık izin verilir." hükmü yer almaktadır.

Memurlar bakımından ise izin süreleri aynı olmakla birlikte yol izni hakkı bulunmaktadır. 657 sayılı Kanunun 102. maddesinde, Devlet memurlarının yıllık izin süresinin, hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (On yıl dahil) olanlar için yirmi gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için ise 30 gün olduğu, zorunlu hallerde bu sürelere gidiş ve dönüş için en çok ikişer gün eklenebileceği hüküm altına alınmıştır.

Yol izni uygulaması ile ilgili olarak 62 seri no.lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğinde, "Yasanın 102'nci maddesinde, zorunlu durumlarda memurlara yıllık izinlerine ek olarak gidiş ve dönüş için en çok dört gün izin verilebileceği öngörülmüştür. Bu iznin, bulundukları belediye ve köy sınırları dışında izinlerini geçiren memurlara, çok zorunlu ve çok ender durumlarda yetkili amirin gerek ve uygun görmesi halinde kullandırılması doğru olacaktır." denilmektedir.

Yol izni konusundaki bir diğer düzenleme ise TSK personeli için uygulanmaktadır. 926 sayılı Kanunun 125. maddesine dayalı olarak yürürlüğe konulan Türk Silahlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliğine göre, yıllık planlı izine giden personele takvim yılında bir defa olmak üzere intikal aracına bağlı olarak, fiilen yolda geçecek süreler göz önüne alınarak, izin vermeye yetkili makam tarafından 4 güne kadar yol izni verilmekte, belgeye dayanan gecikmeler dikkate alınmaktadır. 657 sayılı Kanunda yol izni verilmesi idarenin takdirine bırakılmışken 926 sayılı Kanuna tabi askeri personele bu iznin verilimesi zorunlu tutulmuştur.

657 sayılı Kanun uygulamasında da yol izni verilmesi sorunlu bir konudur. Standart olarak hazırlanan izin formlarında veya elektronik belge yönetim sistemleri üzerinden yapılan izin taleplerinde yol izni seçeneğinin sunulmaması kanunla verilen bir hakkın ortadan kaldırılması sonucunu doğurmaktadır.

657 sayılı Kanunun 102. maddesinin ilk halinde yol iznine yer verilmemiş ancak izin süresi hizmeti 5 yıla kadar olanlar için 20 gün, 6-10 yıla arasında olanlar için 30 gün, on yıldan daha fazla hizmeti olanlar için ise 40 gün olarak belirlenmiştir. Madde gerekçesinde yol izninin suistimal edilebildiği gerekçesiyle bu sürenin toplam izin süresine dahil edildiği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda yer almaması sebebiyle yıllık iznini kullanan sözleşmeli personele yol izni verilmesinin bir dayanağı bulunmadığını, personele ayrıca yol izni verilmesi yerine 657 sayılı Kanunun ilk halinde olduğu gibi izin süresinin artırılmasının daha etkili bir çözüm olduğunu değerlendirmekteyiz.