BİM'den özür durumu olan norm fazlası öğretmenlerle ilgili önemli karar

21 Kasım 2012 tarihli "Özür durumunuza rağmen resen atandıysanız dava açın" haberimizde, 11 Nisan 2013 tarihli "Özür durumu dikkate alınmayan öğretmen, norm kadro gerekçesiyle resen atanamaz" haberimizde ve 12 Aralık 2017 tarihli "Özür durumu olan norm fazlası öğretmenler resen ilçe dışına atanamaz" haberimizde özetle "norm kadro fazlası öğretmenlerin atanma işlemlerinde, Öğretmenlerin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "İhtiyaç ve norm kadro fazlası öğretmenlerin yer değiştirmeleri" başlıklı 53. maddesi 1. fıkrasındaki; "....il içinde alanlarında ihtiyaç duyulan eğitim kurumlarına mazeretleri ve tercihleri de dikkate alınmak suretiyle atanır." hükümlerini uygulanma zorunluluğu bulunmaktadır.
Bu hükümler nedeniyle norm kadro fazlası öğretmen atamalarında mazeretleri yani özür durumları da dikkate alınmak zorundadır. Bu nedenle özür durumu olan öğretmenler özrünün bulunduğu yerin dışına resen atanamaz. Zaten bakanlık bu öğretmenleri özrünün bulunduğu ilçe milli eğitim müdürlüğü emrine atamıştır. Bakanlık okulunda/ilçede yada il milli eğitim müdürlüğü emrinde yer alan ve özrü bulunan öğretmenlerin özürlerinin bulunduğu yerleşim yerine görevlendirme ve atama yapan il milli eğitim müdürlüklerini acilen uyarmalıdır." açıklamasında bulunmuştuk.

Yönetmelik çok açık bir biçimde özür durumu olan norm kadro fazlası öğretmenlerin özür durumlarının dikkate alınacağından bahsetmesine rağmen bu yönetmelik hükmüne uyulmayarak özür durumu olan norm kadro fazlası bir öğretmenin başka bir ilçeye resen atanması sonucunda idari dava açılmıştır.

Adananın Kozan ilçesinde norm kadro fazlası öğretmen olan davacının. Ceyhan Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesine norm fazlası olarak res'en atanmasına ilişkin 16.02.2018 gün ve 3305394 sayılı işlemin; hukuka aykırı olduğu, Adana iline aile mazereti nedeniyle atamasının yapıldığı, eşinin halen Kozan İlçesinde öğretmen olarak görev yaptığı, eş durumunun dikkate alınmadan dava konusu işleminin tesis edildiği öne sürülerek açılan davada Adana 3. İdare Mahkemesinin 2018/234 Esas No, 2018/1275 Karar No ve 20.12.2018 tarihli kararıyla Anayasanın "Aile Bütünlüğü" kuralını ve Yönetmeliğin 53. maddesi 1. fıkrasındaki; "...il içinde alanlarında ihtiyaç duyulan eğitim kurumlarına mazeretleri ve tercihleri de dikkate alınmak suretiyle atanır." hükümlerini gerekçe göstererek yapılan işlemde hukuka aykırılık bularak norm kadro fazlası öğretmenin resen atanmasını iptal etmiştir.

Adana 3. İdare Mahkemesinin 2018/234 Esas No, 2018/1275 Karar No ve 20.12.2018 tarihli kararında;

"Anayasa'nın 41. maddesinde de; "Aile, Türk toplumunun temelidir. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması (...) için gerekli tedbirleri alır, teşkilatı kurar." hükmüne yer verilmiştir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 72. maddesinin 2. Fıkrasında, Anayasa'nın sözü geçen maddesine uygun olarak; "Yeniden veya yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda, aile birimini muhafaza etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan diğer eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı yere 74 ve 76 ncı maddelerde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır. Yer değiştirme suretiyle atamaya tabi memurun atandığı yerde eşinin atanacağı teşkilatın bulunmaması ya da teşkilatı olmakla birlikte niteliğine uygun münhal bir görev bulunmaması ve ilgilinin de talebi halinde, bu personele eşinin görev süresi ile sınırlı olmak üzere aşağıdaki şartlarda izin verilebilir." hükmü yer almaktadır.

652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin "Atama" başlıklı 37. maddesinin 4 üncü fıkrasında; "Öğretmenlerin yer değiştirme suretiyle atanmalarında uyulacak temel ilkeler, özür grupları, hizmet bölgeleri ve alanları, hizmet puanı ve diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir." düzenlemesine yer verilmiştir.

17/04/2015 günlü ve 29329 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin "Mazeret ve engellilik durumuna bağlı yer değiştirmeler" başlıklı 49. maddesinde, "(1) Öğretmenlerin; aile birliği, sağlık, can güvenliği mazeretlerine veya engellilik durumuna bağlı yer değiştirmeleri hakkında, Devlet Memurları Kanunu ile Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik hükümleri uygulanır." düzenlemesine yer verilmiş, aynı Yönetmeliğin "İhtiyaç ve norm kadro fazlası öğretmenlerin yer değiştirmeleri" başlıklı 53. maddesinde; "(1) Eğitini kurumunun ya da bölümün/eğitim kurumunda uygulanmakta olan mesleki ve teknik eğitimi alanının kapanması, program değişikliği. Bakanlığın öğretmenliğe atanacakların tespitine ilişkin kararıyla ders/alan kaldırılması ya da norm kadro esasları gereğince yapılacak düzenlemeler sonucu öğretmen fazlalığı oluşması halinde; eğitim kurumunun ya da bölümün kapatılması veya program değişikliği sonucunda bu eğitim kuramlarında görevli öğretmenler, yeni eğitim kurumu açılarak öğrencilerin taşınması halinde bu eğitim kuramlarına, öğrenci azlığı nedeniyle kapatılan eğitim kuramlarında ya da bölümlerde görevli olanlar ise açık norm kadro bulunması halinde öncelikle öğrencilerin taşındığı eğitim kuramları olmak üzere il içinde alanlarında ihtiyaç duyulan eğitim kuramlarına mazeretleri ve tercihleri de dikkate alınmak suretiyle atanır.

25.06.1983 günlü ve 18088 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretime Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin "Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarda Gözönünde Bulundurulacak Hususlar" başlıklı 9. maddesinde, "Yer değiştirme suretiyle atanmalar. Devlet Memurlarının dengeli bir şekilde dağılımını sağlamak için öğrenimi, uzmanlığı, iş tecrübesi, mesleki bilgisi gibi özellikleri ile boş kadro durumu gözönünde bulundurularak kurumlarınca hazırlanan bir plan dahilinde yapılır. " denildikten sonra Yönetmeliğin "Aile Birliği Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği" başlıklı 14. maddesinde; "Aile birliği mazeretine dayanarak yer değişikliği memurun; (...) d) Kamu personeli olmayan eşinin, talep edilen yerde başvuru tarihi itibarıyla son iki yıl içinde 360 gün sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak çalışmış ve halen çalışıyor olması halinde bu durumda olan eşin bulunduğu yere,...) atanması suretiyle yapılabilir." düzenlemeleri getirilmiş, Yönetmeliğin 12 nci maddesinin ikinci fıkrasında ise; "(...) Aile birliği mazeretlerine dayalı olarak yer değiştirmeye tabi tutulan memur, mazeretinin devam ettiğini her yıl Ocak ayında alacağı belgeyle belgelendirmek zorundadır.(...)" kuralına yer verilmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden; Adana ili Kozan ilçesinde öğretmen olarak görev yapmakta olan davacının Adana ili. Ceyhan ilçesine norm fazlası olarak res'en atanmasına ilişkin Adana İl Milli Eğitim Müdürlüğünün 16.02.2018 gün ve 3305394 sayılı işlemi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Olayda, Afyonkarahisar ilinden eş durumu mazeretine istinaden Adana İli. Kozan ilçesine atanan davacının, eşinin öğretmen olarak Kozan ilçesinde görev yaptığı, eş durumu mazeretinin halen devam ettiği noktasında taraflar arasında bir çekişme bulunmadığı anlaşılmaktadır.

Personel rejimine ilişkin kurallar bir bütün halinde dikkate alındığında, mazerete dayalı olarak bir yere atanan memurunun mazereti devam ettiği sürece, mazeret sebebiyle atanmasına dair işlemin amaç ve sonuçlarını ortadan kaldıracak biçimde başka bir yere atanmaması gerekmektedir.

Buna göre, aile birliği mazeretine istinaden Adana ili. Ceyhan ilçe Milli Eğitim Müdürlüğü emrine atanan davacının, ihtiyaç fazlası öğretmen olarak belirlendikten sonra Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 53. maddesinin 1. fıkrası uyarınca mazeretine uygun bir yere atanması gerekirken mazeretinin devam ettiği hususu göz ardı edilmek suretiyle mazeret sebebiyle yapılan atama işleminin amaç ve sonuçlarını ortadan kaldıracak şekilde Adana İli Ceyhan ilçesine atanmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlılık bulunmamaktadır." açıklamalarına yer vermiştir.

İşte o karar;

Bu karara itiraz edilmesi neticesinde Konya Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi 2019/664 Esas No, 2019/1170 Karar No ve 31.12 2019 tarihli kararında; Başvuruya konu mahkeme kararında hukuka aykırılık bulunmadığından, 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanununun 45 inci maddesinin 3 üncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun REDDİNE karar vermiştir.

İşte o karar;

Ahmet KANDEMİR